شنبه, ۲۹ دی, ۱۴۰۳ / 18 January, 2025
مجله ویستا

نپال کشور هزار ادویه


نپال کشور هزار ادویه

بفرمایید کاریکوماسو

در این مقاله غذای منتخب ما به کشور نپال برمی‌گردد؛ کشوری که آداب آشپزی‌اش برگرفته از هندوستان است. یعنی غذاها پرادویه و تند تهیه شده، در سینی سرو و در بسیاری از موارد با دست خورده می‌شوند.

این غذاها علاوه بر ادویه با چاشنی‌هایی که به آچار معروف‌اند سر سفره آورده می‌شوند و با طعم‌های مختلف به مصرف می‌رسند. در این میان، کاری تهیه‌شده با گوشت مرغ که به کاری‌کوماسو شهرت دارد غذای پرطرفداری در نپال است که در ادامه با آن آشنا خواهید شد.

● عادت‌های غذایی نپالی‌ها

غذای این سرزمین مانند خود آن دارای گوناگونی فراوانی است. نپالی‌ها مثال معروفی دارند با این عنوان که «ما سریع می‌پزیم و خوب می‌خوریم» همچنین غذای نپالی دو مزیت را همزمان داراست؛ ارزش تغذیه‌ای و طعم به یاد ماندنی. یکی از اصولی که باعث می‌شود غذایشان طعم دلچسبی داشته باشد وجود انواع ادویه‌جات خوشبو و موادی مانند سرکه، سیر، فلفل و به خصوص چیلی، روغن خردل و در نهایت کره است.

در بیشتر نواحی نپال خصوصا قسمت‌هایی که مناطق کشت برنج است، یکی از غذاهای اصلی‌شان، غذایی به اسم دال است که شامل حبوبات - به خصوص عدس - و برنج است. تقریبا این غذا ۲ یا ۳ بار در هفته خورده می‌شود و یکی از محبوب‌ترین غذاهای این کشور به حساب می‌آید. یکی از ادویه‌های محبوب نپالی‌ها که به علت نزدیکی به هند و تحت تاثیر غذاهای آنهاست، کاری است آنها با این ادویه غذاهای متنوعی تهیه می‌کنند. به عنوان نمونه، غذایی دارند که با سیب‌زمینی آب‌پز درست می‌شود و در هند و چین هم رایج است و کاری فراوانی برای طعم دادن به آن زده می‌شود. آنها برای پختن انواع گوشت هم از کاری استفاده می‌کنند. نپالی‌ها با استفاده از نان انواع اسنک‌ها را برای عصرانه درست می‌کنند که محتویاتش شامل باز هم برنج! ذرت و‌ انواع سبزیجات است.

چیزی شبیه سمبوسه را تصور کنید البته بسیار تندتر از چیزی که تصور می‌کنید. خود نپالی‌ها می‌گویند: «بخور و فرار کن.» به غیر از غذاهای سنتی که البته بسیار خوشمزه هستند و احتمالا با هر ذائقه‌ای سازگارند – صرف‌نظر از تندی آن – در نپال می‌توانید گونه‌هایی از غذاهای ژاپنی و چینی را هم به وفور مشاهده کنید، غذاهایی مانند نودل یا ماکارونی. در برخی مناطق این کشور که به رودخانه‌ها نزدیک است غذای اصلی‌ مردم را ماهی تشکیل می‌دهد. البته ماهی را به صورت سرخ‌کرده نمی‌خورند و از انواع سبزیجات و ادویه‌جات هم در آن استفاده می‌کنند که باز هم غذای سالمی محسوب می‌شود.یکی از نکات جالب توجه در نپال این است که نپالی‌ها برای خوردن غذا زمین را به میز و صندلی ترجیح می‌دهند. نوبت به نوشیدنی‌های مردم این کشور رسید. چای که معمولا با شیر و شکر خورده می‌شود و همراه غذا انواع آبمیوه‌ها که البته آنها را بدون شکر می‌نوشند.

● مـواد لازم (برای۴ نفر)

▪ سینه مرغ خرد شده/ ۳۰۰ گرم/ ۵۰۰ کیلوکالری

▪ پیاز خرد شده/ ۱ لیوان/ ۲۵ کیلوکالری

▪ گوجه‌فرنگی خرد شده/ ۱ لیوان/ ۲۵ کیلوکالری

▪ سیر ساطوری‌شده/ ۴ حبه/ ۵ کیلوکالری

▪ زنجبیل تازه/ ۱ قاشق‌غذاخوری/ ۵ کیلوکالری

▪ زردچوبه، چیلی، دانه شنبلیله و پودر زیره، کاری و نمک/ ۲ قاشق‌چایخوری/ ۰۰۰ کیلوکالری

▪ روغن ذرت/ ۲ قاشق‌غذاخوری/ ۱۸۰ کیلوکالری

● طـرز تـهـیـه

ابتدا پیاز را از وسط نصف کنید و آن را حلقه‌حلقه برش دهید. گوجه‌فرنگی را نیز نگینی خرد کنید. در تابه‌ای روغن بریزید و به آن ادویه‌های یادشده (به غیر از کاری)، سیر و زنجبیل را اضافه کنید و بعد از کمی تفت دادن، پیاز و در آخر گوجه‌فرنگی را بیفزایید. در مرحله پایانی تکه‌های مرغ را اضافه کنید و بعد از کمی تفت دادن یک لیوان آب در محتویات بریزید. با گذشت ۴۰ دقیقه حرارت دیدن، این غذا آماده مصرف است اما برای سرو آن از برگ‌های خردشده گشنیز هم استفاده کنید.

● این غـذا چنـد کـالـری دارد؟

این غذا در مجموع دارای ۷۴۰ کیلوکالری انرژی است. بنابراین، اگر آن را به ۴ قسمت تقسیم کنید هر قسمت دارای ۱۸۵ کیلوکالری انرژی خواهد بود اما خوردن این غذا همراه برنج انرژی دریافتی را به ۴۰۰ کیلوکالری نیز می‌رساند.

● سیـنـه مـرغ بـرای دیـابتـی‌هـا

سینه مرغ یکی از آن منابع پروتئینی کم‌چرب است که عادت به خوردنش تنظیم‌کننده قندخون به حساب می‌آید. از این رو، مصرف این گوشت به دیابتی‌ها توصیه می‌شود به‌خصوص مبتلایان به دیابت نوع ۲ که پیروی از یک رژیم غذایی کم کالری به کنترل بیماریشان کمک می‌کند. علت این خاصیت نیز به وجود ویتامین ۳ B بر‌می‌گردد که در سینه مرغ وجود دارد و دریافت روزانه‌اش تنظیم‌کننده قندخون است. البته این ماده غذایی از منابع خوب پروتئین‌های حیوانی به خصوص اسیدهای آمینه‌ای نظیر گلوتامین و تریپتوفان به حساب می‌آید به طوری که با خوردن ۳۰ گرم سینه مرغ، ۷ گرم پروتئین دریافت می‌شود که معادل یک واحد گوشت است. به این ترتیب شما می‌توانید نیاز روزانه‌تان را که معادل وزن شما به گرم است، با محاسبه مقدار هر ۳۰ گرم گوشت (البته از هر نوعی) تامین کنید.

● گـوجـه؛ ضـدسرطـان کولـون

این سبزی قرمز از منابع لیکوپن است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد. به طوری که مطالعات نشان داده‌اند دریافت به?اندازه آن از بروز سرطان‌هایی نظیر روده‌بزرگ پیشگیری می‌کند. در تحقیقی دیده شده کسانی که به این بیماری مبتلا شده‌اند سطح لیکوپن خونشان ۳۵ درصد کمتر از کسانی است که به این بیماری مبتلا نیستند. جالب است بدانید که کاهش سطح این عامل به خصوص در سیگاری‌ها بسیار بیشتر است به طوری که سطح کمتر از ۷۰ میکروگرم در لیتر احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد و به‌خصوص اگر فرد سیگاری نیز باشد این احتمال چند برابر هم می‌شود. نکته دیگر اینکه لیکوپن موجود در گوجه‌فرنگی موجب غیرفعال شدن رادیکال‌های آزاد می‌شود و از آسیب به کلسترول بد یا LDL که گرفتگی عروق را به همراه خواهد داشت و خطر بروز حملات قلبی را بالا می‌برد، جلوگیری می‌کند. به این دلیل عادت به خوردن گوجه‌فرنگی در کسانی که سابقه بیماری قلبی دارند یک عادت غذایی موثر تلقی می‌شود.

● ادویـه کـاری

ادویه کاری یکی از ادویه‌های مخلوطی است که اجزای اصلی آن را فلفل و زردچوبه تشکیل می‌دهند. این ادویه یکی از پرمصرف‌ترین ادویه‌ها در غذاهای شرقی است که اغلب برای رفع بوی ناخوشایند مواد غذایی به خصوص گوشت به کار می‌رود. جالب است بدانید که اولین بار هندی‌ها از ترکیب چند ادویه آن را تهیه کردند. به طوری که اجزای آن را زردچوبه، فلفل قرمز، جوزهندی، پودرسیر، زنجبیل، بهار نارنج، نمک، سیاه‌دانه، تخم گشنیز، شوید، زیره سیاه، ریشه جوز، لیموعمانی، میخک و هل خردشده تشکیل می‌دهد. از این رو، کاری منبع آنتی‌اکسیدان است و خواص زیادی را به آن نسبت می‌دهند از جمله اینکه ضدمیکروب، ضدنفخ، محرک معده و معرق است و وجود آنتی‌اکسیدان‌های فراوان به آن خاصیت ضدسرطانی داده‌اند. در ضمن، مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مرتب این ادویه به بهبود عملکرد کبد کمک می‌کند بنابراین توصیه می‌شود که آن را در تهیه غذای روزانه‌تان به کار ببرید.

● اگر بیماری قلبی دارید

گوجه‌فرنگی به کار رفته در این غذا را افزایش دهید و به آن کمی فلفل‌دلمه‌ای قرمز نیز اضافه کنید. روغن مصرفی‌تان روغن زیتون باشد و مقدار سیر بیشتری در غذای‌تان بریزید.

● اگر دیابت دارید/اگر اضافه وزن دارید

روغن به کار رفته در این غذا را محدود کنید و میزان سبزیجات را افزایش دهید و غذایتان را با یک بشقاب سالاد سبزیجات تازه (کاهو، انواع کلم، گوجه‌فرنگی، جوانه گندم و هویج) میل کنید.

ساقی اخوان