سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
بحران در ساواک در آستانه انقلاب اسلامی
ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور) را به عنوان اصلیترین دستگاه سرکوب و فشار مخالفان دوران بیست ساله اخیر سلطنت (و در واقع حکومت) محمدرضا شاه پهلوی میشناسیم. بسیاری از مخالفان رژیم پهلوی خاطرات بس ناخوشایندی از برخورد با ساواک داشته و دارند که به انحای گوناگون آنان را مورد آزار و شکنجه روحی، روانی و جسمی قرار داده بود و در واقع هم این سازمان در ایجاد نظم پلیسی ـ امنیتی در عرصه سیاسی، اجتماعی کشور بیشترین نقش را ایفا میکرد. در همان حال ساواک در صدر دستگاههای منتسب و وابسته به حاکمیت جای داشت. واژه ساواک و ساواکی علاوه بر اینکه رعبانگیز و ترسناک مینمود، عامه مردم کشور انزجاری عمیق از آن بر دل داشتند. ساواک همان اندازه که در تحکیم و تثبیت موقعیت رژیم در برابر مخالفان نقشی اساسی برعهده داشت، به هنگام گسترش بحران سیاسی دوران انقلاب، مجموعه عملکرد تقریباً بیست ساله آن از عوامل اصلی سقوط رژیم پهلوی محسوب میشد. این دستگاه به ظاهر پر هیبت و قدرت هنگامی ناکارآمدیاش آشکار شد که به دنبال تحولات سیاسی، اجتماعی اواسط دهه ۱۳۵۰ش، ناآرامیهای سیاسی به تدریج ولی مداوم مجموعه ارکان حاکمیت را به چالش طلبید، و نهایتاً از هستی ساقط نمود.
در بحبوحه ناآرامیهای دوران انقلاب انتقاد از ساواک و اظهار نارضایتی شدید از مجموعه عملکرد آن در میان شعارها و خواستههای مخالفان رژیم پهلوی اهمیت و جایگاهی ویژه داشت و با توجه به سوءسابقهای که بسیاری از مخالفان از این سازمان دهشتآفرین داشتند تردیدی باقی نبود که در شرایط فروپاشی نظم سیاسی موجود دستاندرکاران، رهبران و مدیران آن در صدر بسیاری از افراد و گروههایی قرار میگرفتند که گمان تعقیب و مجازات درباره آنان میرفت و این موضوع البته بر دلهای بسیاری از مسئولان و کارکنان ساواک دلهره و ترسی افکنده بود که خود یا همکارانشان طی سالیان گذشته حکومت شاه برای مخالفان او به ارمغان آورده بودند.
در چنین شرایطی بود که افرادی از کارکنان (احتمالاً اداری و غیرسیاسی) ساواک جهت در امان ماندن از مجازاتی که تصور میکردند پس از سقوط رژیم پهلوی در انتظار نیروهای منتسب به ساواک خواهد بود در واپسین روزهای نخستوزیری شاهپور بختیار (که خود را «جامعه کارکنان وطنپرست ساواک» معرفی کرده بودند) طی اعلامیههایی از عملکرد ساواک در سالیان گذشته تبری جسته همراهی و همگامی خود را با انقلابیون (که رهبری آن با آیتالله امام خمینی بود و دیگر تردید بسیار کمی در امکان پیروزیش بر رژیم پهلوی وجود داشت) اعلام کردند و در همان حال خاطرنشان میکردند که هیچگونه نقشی در اعمال خلاف رویه ساواک تا آن هنگام نداشتهاند.
در سندی که تحت عنوان«اعلامیه رسمی شمارة ۲» این گروه پیش رو داریم نویسندگان آن با اعلام انزجار از اقدامات خلاف رویه ساواک طی سالهای گذشته به معرفی تعدادی از رهبران و مسوولان درجه اول آن مبادرت کردهاند که به زعم نویسندگان اعلامیه نقش آن افراد در خطمشی و اقدامات ریز و کلان ساواک تا آن هنگام انکارناپذیر مینمود. اعلامیه فوق که تاریخ ۲۷ دی ماه ۱۳۵۷ را بر پیشانی دارد افراد زیر را به عنوان عاملان اصلی ساواک معرفی میکند: ۱- سپهبد ناصر مقدم ۲- پرویز ثابتی ۳- سرتیپ سیفالله فروزین ۴- سرتیپ علیمحمد کاوه ۵- رضا عطارپور ۶- عضد ناصری ۷- سرهنگ هرمز آیرم ۸- اصغر ربیعی.
نویسنده : مظفر شاهدی
منبع: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران مجلس شورای اسلامی بابک زنجانی مجلس خلیج فارس دولت سیزدهم دولت لایحه بودجه 1403 حجاب شورای نگهبان مجلس یازدهم محمدباقر قالیباف
قوه قضاییه تهران هواشناسی سیل شهرداری تهران بارش باران فضای مجازی آموزش و پرورش سلامت دستگیری شورای شهر تهران پلیس
خودرو قیمت دلار قیمت خودرو کارگران سایپا دلار ایران خودرو بازار خودرو قیمت طلا مالیات بانک مرکزی تورم
تلویزیون رسانه سریال مقام معظم رهبری سینمای ایران سینما تئاتر موسیقی فیلم بازیگر رسانه ملی کتاب
ناسا سازمان سنجش شورای عالی انقلاب فرهنگی
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین آمریکا جنگ غزه حماس روسیه نوار غزه عربستان اوکراین ترکیه
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان تراکتور تیم ملی فوتسال ایران فوتسال باشگاه استقلال بازی وحید شمسایی باشگاه پرسپولیس لیگ برتر
هوش مصنوعی اینترنت تبلیغات اپل فناوری همراه اول ماه آیفون گوگل روزنامه ایرانسل
داروخانه ویتامین کاهش وزن دیابت خواب طول عمر چاقی سلامت روان فروش اینترنتی دارو بارداری