از سیر تا پیاز درباره دوپینگ

واژه دوپینگ از زبان آفریقای جنوبی مشتق شده است اشاره به یك نوشیدنی الكلی باستانی دارد كه به عنوان محرك در مراسم رقص استفاده می گردید بتدریج این واژه استقاده گسترده تری كرد و در ورزش امروز به معضلی تبدیل شده است این واژه در دنیای امروز به معنای استفاده ورزشكار از مواد یا روش هایی است كه به قصد افزایش كارآیی در ورزش انجام می شود

دوپینگ به معنای استفاده از مواد متعلق به گروه داروهای ممنوع،محدود شده و یا استفاده از روشهای گوناگون غیرمجازی میباشد.به قول خوان آنتونیو سامارانش رییس كمیته بین المللی المپیك،دوپینگ نوعی تقلب است كه از جنبه های مختلف منجر به انحطاط و مرگ میشود:مرگ فیزیولوژیك چرا كه دستكاری غیرقانونی در فرایند طبیعی باعث تغییرات شدید و گاهاً برگشت ناپذیری در بدن میشود.مرگ جسمی نظیر برخی موارد اسف بار مرگ ورزشكارانی كه در سالهای اخیر مشاهده شده است.انحطاط روانیو شخصیتی ناشی از رضایت شخص به تقلب،نادیده انگاشتن توانایی ها و ظرفیت های شخصی و بزرگ كردن ناتوانی ها و معایب.و بالاخره انحطاط اخلاقی به واسطه تعدی فرد از قوانینی كه تمام جامعه بشری پایبند آن هستند.

از رخدادهای مهم در تاریخ دوپینگ می توان به موارد ذیل اشاره كرد:

اولین مورد مرگ ورزشكاران در سال۱۸۸۶ رخ داد كه یك دوچرخه سوار به نام لینتون در اثر استفاده بیش از حد داروی تری متیل درگذشت.

در مسابقات المپیك یك دونده ماراتن به نام توماس هیكس در اثر مصرف برندی و استریكلین در شرف مرگ قرار گرفت.

دهه ۱۹۵۰-روس ها از هورمون های مردانه برای افزایش قدرت و نیرو استفاده نمود و آمریكایی ها نیز استروییدها را به این منظور استفاده نمودند.

۱۹۶۰-دوچرخه سوار دانماركی در المپیك رم به علت مصرف بیش از حد آمفتامین ها فوت كرد.

۱۹۶۴-افزایش قابل توجهی در ظاهر عضلان ورزشكاران در المپیك دیده شد كه شك در مصرف داروها را برانگیخت.

۱۹۶۷-كمیته بین المللی المپیك بعد از مرگ تامی سیمپسون به علت مصرف غیر از آمفتامین ها واكنش نشان داد.

۱۹۶۸-این كمیته با تعریفی از دوپینگ لیست داروهای غیرمجاز را ارایه داد و بدین ترتیب انجام آزمایش در بازیهای المپیك شروع شد.

۱۹۸۸-در المپیك سئول،تست بن جانسون از نظر مصرف استروئید های آنابولیزان خلع و از ورزش محروم گردید. همچنین دو وزنه بردار بلغاری كه به مقام نخست المپیك دست یافته بودند به علت دوپینگ محروم شدند.

۱۹۹۴-دیه گو مارادونا فوق ستاره فوتبال آرژانتین در مسابقات جام جهانی ۱۹۹۴ آمریكا به علت مصرف داروهای محرك از همراهی با تیمش محروم گردید و بدین ترتیب آرژانتین بدون مارادونا از آن دوره مسابقات حذف گردید.

۲۰۰۰-برای مبارزه هر چه شدیدتر با این پدیده شوم،كمیته مبارزه با دوپینگ تشكیل شد و آماده برخورد جدی با متخلفین در مسابقات المپیك ۲۰۰۰ سیدنی شد.

علل مخالفت با دوپینگ

اصولاً چرا علی رغم آنكه دوپینگ با افزایش كارآیی ورزشكاران همراه است با آن مخالفت میشود؟

مبارزه بر علیه دوپینگ بر سه اصل استور است:

احترام به اخلاق پزشكی و ورزشی

محافظت از سلامت ورزشكاران

فراهم آوردن محیطی برابر برای تمامی ورزشكاران

داروهای دوپینگی

چه طبقاتی از داروها جزو موارد دوپینگ محسوب میشوند؟

این داروها معمولاً در پنج گروه دارویی طبقه بندی می شوند:

الف)داروهای محرك سیستم عصبی مركزی:از این رده میتوان آمفتامین،كوكائین،افدرین،پسودو افدرین،فلیل پروپانولامین و ...را نام برد.

ب)داروهای مخدر:از این داروها میتوان از هروئین،مورفین،متادون و ... نام برد.

ج)استروئیدهای آنابولیك:داروهایی نظیر ناندرولون،تستوسترون،اكسی متولون،استانوزولول و ... در این گروه جای میگیرند.

د)داروهای ادرارآور:در این گروه میتوان از فوروسماید،تیازید،اسپیرونالاكتون و ... نام برد.

ه)هورمونهای پپتیدی وگلیكوپروتئینی و آنالوگهای آنها:داروهایی مثل هورمون رشد اریتروپویتین و ... در این دسته جای میگیرند.

با این حال برخی از داروها نیز موجودند كه مصرف آنها تا حد خاصی بلامانع است ولی استفاده بیش از حد مجاز آنها دوپینگ تلقی می شود.از این میان می توان از الكل،ماری جوآنا(حشیش)،داروهای بیحس كننده موضعی،كورتیكوستروئیدها و بتابلوكرها نام برد.

قوانین و مجازاتهای دوپینگ

در صورت استفاده از استروئیدهای آنابولیك،داروهای ادرارآور، هورمونهای پپتیدی وگلیكوپروتئینی و آنالوگهای آنها یا دستكاری فیزیكی،شیمیایی یا دارویی ادرار محرومیت های زیر اعمال میگردد:

در اولین ارتكاب جرم:۴-۲ سال تعلیق

در دومین ارتكاب جرم:تعلیق مادام العمر

در صورت استفاده از مواد و روشهای غیر مجاز بجز مواردی كه در بالا ذكر شد:

در اولین ارتكاب جرم به مدت۳-۶ ماه

در دومین بار به مدت ۲سال

در سومین ارتكاب به صورت مادام العمر محروم میشود.

به هنگام استفاده از مواد محدود شده حكم محرومیت بر حسب مورد صادر خواهد شد.در نهایت فدراسیون ملی هر كشور مسوول شركت سالم و عاری از دوپینگ ورزشكاران در مسابقات است.به همین جهت در صورت احراز دوپینگ توسط ورزشكار مجازاتها و جریمه هایی نیز برای فدراسیون مربوطه در نظر گرفته می شود.

در دوران محرومیت ورزشكار:

صلاحیت انتخاب برای مسابقه در هیچكدام از مسابقات بین المللی به رسمیت شناخته شده و یا هر مسابقه ای كه تحت نظارت فدراسیون ملی باشد را ندارد.

---