کتاب ایرانی ـ کتاب خارجی!

همیشه فکر می کردم چه خوب است رشته پویانمایی در ایران، از حیث فناوری و محتوا، رشد کند و بالندگی یابد. در این صورت پویانمایی ایرانی:
یک- به دلیل بومی بودن و انطباق با سلیقه و خواست …

همیشه فکر می کردم چه خوب است رشته پویانمایی در ایران، از حیث فناوری و محتوا، رشد کند و بالندگی یابد. در این صورت پویانمایی ایرانی:

یک- به دلیل بومی بودن و انطباق با سلیقه و خواست مخاطب، جذابیت خاصی دارد.

دو- حامل آموزه های گوناگون بویژه در حوزه فرهنگی است.

تاکید بر پویانمایی ایرانی، لزوما نفی پویانمایی خارجی نیست. بهره از پویانمایی خارجی نیز برای «تنوع» و آشنایی با فرهنگ «دیگران» تا اندازه ای پذیرفتنی است. اما اگر از ابزار پویانمایی ایرانی با ویژگی «جذابیت» و «تعلیمی اش» استفاده نکنیم و فضا را برای نمایش پویانمایی خارجی گسترده سازیم، بی شک مخاطب کودک و نوجوان را از هویت، فرهنگ و دغدغه و ارزشهای جامعه ای که بدان تعلق دارد، دور کرده ایم.

اما در حوزه کتاب کودک و نوجوان هم که مانند پویانمایی، مخاطب اصلی اش کودک و نوجوان است، باید نقطه اتکاء ما به «کتاب ایرانی» باشد!

اگر در زمینه پویانمایی، در آغاز راه پیشرفت و بالندگی هستیم و این یعنی ادامه نیازمندی به آثار خارجی، اما در حوزه کتاب به علت نداشتن تولید، «نیازمند» فرامرزها نیستیم.

اینک نویسندگان و شاعران متعهد فراوانی وجود دارند که با توانمندی قلم شان در حوزه ساختار و محتوا، هر ساله آثار ارزشمندی تولید می کنند. آثاری که به دلیل دغدغه مندی متعهدانه، مخاطب خارجی را هم به خود می خواند.

با این حال، اصرار برخی مسئولین و دست اندرکاران حوزه کتاب کودک و نوجوان، به خریداری و ترجمه انبوه کتاب خارجی جای شگفتی دارد!

چندی پیش بخش کتاب کودک و نوجوان کتابخانه ملی، خبر از خریداری و ترجمه کتابهای خارجی داد. وقتی یک نهاد معتبر دولتی، چنین به استقبال کتاب خارجی می رود، از بخشهای خصوصی چه توقعی وجود دارد؟

نهادهای دولتی باید حامی جریان تولید داخلی باشند. نه اینکه با عمل خود، موجی از کتابهای خارجی ترجمه شده را در داخل به راه بیاندازند. آن هم کتابهایی که مطمئنا- نمی گویم همه اما، اغلب- با سلیقه و دغدغه و دلمشغولی های جامعه ما همپوشانی ندارد.

خریداری کتاب خارجی به شکل انبوه ، برپایه کدام ضرورت یا ضرورتها به دست کتابخانه ملی صورت گرفته است؟

آیا در کتابخانه ملی و در مجموع بازار کتاب کشور، فقر کتاب خارجی کودک و نوجوان دامنگیر شده است؟ آیا نیاز اصلی و اکنون کودک و نوجوان ما به کتاب خارجی تا به حدی است که ناگهان کتابخانه ملی، باید نگران شودو سراسیمه دست به خرید انبوه کتاب خارجی کودک و نوجوان بزند؟

متأسفانه برخی یا در سنجش نیاز مخاطب راه به اشتباه می روند و یا اساسا نسبت به پیامدهای گسترش کتاب خارجی ناآگاه و یا بی اعتناء هستند.

اقدام یاد شده کتابخانه ملی، اشتباهی است گران که نسبت به تکرار آن که باید دلواپس بود!

پژمان کریمی