چگونه از چشم ها در مقابل رایانه محافظت کنیم

امروزه با کاربردهای متنوع و گسترده رایانه, اگر کسی را با چشمانی خسته و قرمز ببینیم که ناشی از کار زیاد با کامپیوتر است, تعجبی ندارد

امروزه با کاربردهای متنوع و گسترده رایانه، اگر کسی را با چشمانی خسته و قرمز ببینیم که ناشی از کار زیاد با کامپیوتر است، تعجبی ندارد.

استفاده نادرست و بیش از حد از رایانه برای اجزای مختلف بدن مضراتی به همراه دارد که چشم یکی از این اجزای آسیب‌پذیر است.

البته درست نیست همیشه هم کامپیوتر را مقصر بدانیم. تماشای بیش از حد تلویزیون، مطالعه بیش از حد و در محیطی نامناسب (نور ناکافی و فاصله نادرست کتاب یا مجله از چشم) هم می‌تواند سبب بروز چنین مشکلاتی شود.

● این عوارض چشمی چگونه اند؟

افرادی که مدت زیادی را جلوی صفحه مانیتور می‌نشینند، معمولا با عوارض چشمی چون خستگی چشم‌ها ، آبریزش چشم، خارش، تاری دید ، دوبینی، سرگیجه، حالت تهوع، قرمزی و سوزش چشم، تغییر در درک رنگ‌ها و نیز سردرد روبه‌رو می‌شوند.

● چرا چشم ها خسته و بیمار می شوند؟

استفاده طولانی‌مدت از چشم‌ها در یک فاصله ی ثابت، باعث خستگی آن ها می‌شود. ساختار چشم انسان به طور طبیعی به‌ گونه‌ای است که بیشتر برای مشاهده اشیای ۶ متر به بالا تعبیه شده و برای مشاهده آن ها در فاصله نزدیک‌تر، فشار زیادی به ماهیچه‌های چشم وارد می‌شود.

چشم‌های انسان عادت دارند تا بسیار راحت روی اشیای دور و نزدیک متمرکز شوند، به همین دلیل احتمال خستگی ماهیچه چشمی که روی کاغذ و صفحه مانیتور متمرکز شده است، وجود دارد. همچنین ماهیچه‌های چشم، از تغییرات نور یا درخشندگی یا از تغییر مسیر دید بین صفحه نمایشگر و نوشته‌های در حال حروفچینی خسته می‌شوند و به دلیل جابه‌جایی زیاد کلمات، چشم به مرور قدرت تطابق خود را از دست می‌دهد.

افرادی که دارای اختلالات انکساری اصلاح نشده هستند، بیشتر در معرض خطرند.

همچنین محیط کار نباید خیلی پر نور یا تاریک باشد تا به چشم فرد فشار وارد نشود.

مشکلات چشمی ناشی از کار با رایانه بیشتر بر اثر تماس طولانی‌مدت با صفحه مانیتور، کاهش تعداد پلک‌زدن‌ها، نور کم محیط، وضعیت نامناسب قرار گرفتن در مقابل رایانه و خیره شدن بیش از حد به مانیتور ایجاد می‌شود.

به‌ طور طبیعی در زمان مشاهده تلویزیون یا نمایشگر رایانه، خود به خود تعداد پلک‌زدن کاهش می‌یابد، به ویژه اگر در محیطی خشک و گرم قرار داشته باشید، باعث خشک شدن مخاط چشمی می‌شود.

● راه های مراقبت از چشم ها کدامند؟

در هر صورت امروزه استفاده از رایانه رو به افزایش است و بهتر است نکاتی را در رابطه با حفاظت از چشم‌ها در برابر صفحه نورانی آن بدانیم:

۱) به چشمانتان استراحت دهید

متخصصان توصیه می‌کنند بیش از حد به چشمان خود فشار وارد نکنید و ساعت‌های زیاد و طولانی به صفحه نمایش کامپیوتر خیره نشوید. چون همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، پس کمی هم به فکر چشم‌هایتان باشید و به آنها استراحت دهید.

اگر به هر دلیلی مجبور به استفاده طولانی‌مدت از کامپیوتر هستید، این نکات را در نظر داشته باشید:

پس از هر یک ساعت کار با کامپیوتر و نگاه کردن به صفحه نمایش، به چشم‌های خود استراحت بدهید. برای این کار بهتر است به نقطه‌ای در دور دست خیره شده یا به دورترین نقطه اتاق نگاه کنید. مطمئن باشید، نشستن و خیره شدن به صفحه نمایش برای ساعت‌های طولانی و پشت سر هم، می‌تواند در درازمدت عوارض نامطلوبی برای چشمان شما داشته باشد. همچنین بهتر است هر چند دقیقه یک بار کمی جهت نگاه و تمرکز خود را تغییر داده و به سمتی دیگر نگاه کنید.

پزشکان توصیه می‌کنند برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های چشمی، پس از هر ۱۰ دقیقه استفاده از رایانه، پلک‌های خود را به هم بزنید و مدتی به یک نقطه دیگر خیره شوید تا خستگی چشم ها از بین برود. هر چند در این زمینه سفارش شده است که از مانیتورهای جدید به خاطر ساختار بهتر و اشعه کمتر استفاده شود.

۲) از اشک مصنوعی استفاده کنید

هر وقت احساس کردید چشمانتان خشک یا قرمز شده، از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کنید. البته این نکته مهم را فراموش نکنید که استفاده نامناسب از هر نوع دارو می‌تواند خطرناک باشد.

۳) ورزش چشم را فراموش نکنید

کمی هم به چشمان خود ورزش دهید، چون چشم هم ورزش‌های خاص خود را دارد که نیاز است پس از ساعت‌های طولانی کار با کامپیوتر انجام شود. می‌توانید چند بار پشت سر هم پلک‌ها را باز و بسته کنید. همچنین خوب است پلک‌ها را برای چند ثانیه بسته و سعی کنید چشم را در جهت عقربه‌های ساعت و خلاف آن بچرخانید تا فشار روی چشم کاهش یابد. البته این کارها را باید حداقل سه بار در طول مدت کار خود انجام دهید.

۴) آب کافی بنوشید

آب کافی بنوشید تا آب لازم بدن و در نتیجه رطوبت چشم‌ها حفظ شود.

حتما در رژیم غذایی روزانه خود مواد غذایی مورد نیاز برای تقویت بینایی را بگنجانید. اسفناج و سبزیجات دارای برگ سبز، منبع خوبی از کاروتنوئید بوده و به حفاظت از چشم ها در برابر آفتاب کمک می‌کنند. سویا نیز سرشار از پروتئین و ویتامین E است که برای سلامت چشم‌ها مفید است. سبزیجات زردرنگ مانند هویج و کدو حلوایی نیز حاوی ویتامین های A، C و E و بتاکاروتن هستند که در تقویت بینایی موثرند.

۵) خیار روی چشم‌تان بگذارید

در پایان یک روز کاری خسته‌کننده که به ناچار چشم‌هایتان نیز خسته شده، بهتر است یک برش خیار روی چشم‌های خسته گذاشته و با این کار به آرامش آن کمک کنید. اگر خیار اندکی خنک باشد، تاثیر بیشتری خواهد داشت.

به خاطر بسپارید بینایی نعمت بزرگی است که نباید به راحتی آن را از دست داد. چنانچه کار شما به استفاده ی دائمی از کامپیوتر وابسته است، بیشتر مراقب باشید تا بتوانید همیشه با چشمانی سالم، کار و زندگی‌تان را ادامه دهید.

فرآوری : نیره ولدخانی