اماكن عبادی غیر مسجد

مكانی را كه در خانه برای نماز خواندن قرارمی دهد و مصلایی كه به عنوان مسجد وقف نشده باشد و همچنین نماز خانه ادارات و مؤسسات حكم مسجد ندارد

● نمازخانه و مصلا

۱) مستحب است انسان جایی را در خانه برای‏نماز قرار دهد (۱) .

۲) مكانی را كه در خانه برای نماز خواندن قرارمی‏دهد و مصلایی كه به عنوان مسجد وقف نشده‏باشد و همچنین نماز خانه ادارات و مؤسسات حكم‏مسجد ندارد (۲) .

۳) س: آیا اتاق‏هایی كه در گروهان‏ها وپاسگاه‏ها و بعضی از ادارات به نام نمازخانه از آن نام برده می‏شود حكم مسجد را دارند؟مثلا موقع جنابت‏نمی‏شود داخل آن شد؟یا اینكه احترام دارد ولی حكم‏مسجد را ندارد.

ج: اگر مسجد بودن محل،ثابت نیست،احكام مسجد مترتب نمی‏شود (۳) .

آیت‏الله اراكی قدس‏سره

۴) س:مصلاهایی كه برای اقامه نماز جمعه‏بنا می‏كنند البته اسم مسجد روی آن نمی‏گذارند،آیااحكام مسجد بر آنها بار است‏یا خیر؟

ج: در صورتی كه زمین محل نماز،اهداءیا وقف شده باشد و به همین عنوان ساخته‏شود و یك نماز در آن خوانده شود درحكم مسجد است و احكام مسجد بر آن‏جاری است (۴) .

آیت‏الله گلپایگانی قدس‏سره

● مشاهد مشرفه

۵) نماز در حرم امامان علیهم السلام مستحب،بلكه بهتر از مسجد است و نماز در حرم امیر المؤمنین علیه السلام برابردویست هزار نماز است (۵) .

۶) انسان باید رعایت ادب را بكند و جلوتر از قبرپیغمبر صلی الله علیه و آله و امام علیه السلام نماز نخواند و چنانچه نماز خواندن‏بی‏احترامی با صاحب قبر باشد،حرام است،ولی نمازباطل نیست (۶) .

۷) همچنانكه قبلا گذشت‏حرم ابا عبد الله‏الحسین علیه السلام یكی از چهار مكانی است كه مسافرمی‏تواند در آنجا نماز را تمام یا شكسته بخواند (۷) .

۸) برای رفتن به حرم امامان،و حتی امامزادگان‏مستحب است انسان وضو بگیرد (۸) .

۹) بنابر احتیاط واجب،جنب و حائض و نفساء،نباید در حرم امامان علیهم السلام توقف كند،ولی در حرم امامزادگان اشكال ندارد (۹) .

تشرف به حرم مطهر و زیارت قبور ائمه علیهم السلام و اولیاء-احكام و آداب بسیاری دارد كه بیشتر در كتابهای دعاآمده است.

● حسینیه و مهدیه

۱۰) س: ساختن مهدیه و حسینیه در قبرستانی كه‏قسمت از آن به حالت تعطیل درآمده چه صورتی دارد.

ج: قبرستان،اگر وقف برای دفن اموات‏باشد،جایز نیست (۱۰) .

۱۱) س: در زمانهای قدیم،برای كسانی كه‏اجناسشان را با حیوانات از جایی به جایی دیگر حمل‏می‏كردند،مسافر خانه‏هایی از سنگ و گل ساخته شده‏كه فعلا مخروبه شده،و اصلا از آنها استفاده نمی‏شود،آیا اجازه می‏فرمایید كه بر جای این مسافرخانه‏ها حسینیه بسازیم؟ چون محله ما حسینیه ندارد.

ج: اگر وقف،یا ملك بودن آن معلوم‏نیست،مانع ندارد (۱۱) .

● كلیسا و كنیسه

۱۲) نماز خواندن در كلیساها و كنیسه‏ها اشكال‏ندارد،هر چند بدون اجازه،از آنها باشد، مانند مساجدمسلمین (۱۲) .

۱۳) حفظ طهارت معابد یهود و نصاری نیز لازم‏است،و به احتیاط واجب باید از نجس كردن آنهاپرهیز شود (۱۳) .

● مسائل متفرقه

۱۴) س: در بعضی از مساجد معمول است‏هنگام مجالس ختم و فاتحه صدای بلندگو در فضای بیرون مسجد پخش می‏شود با توجه به اینكه چه بسابیماران و سالخوردگانی از صدای بلندگو اذیت‏می‏شوند،آیا این عمل جایز است؟

ج: محل اشكال است (۱۴) .

آیت‏الله فاضل‏لنكرانی دامت‏بركاته

۱۵) س: آیا بلند كردن صدای اذان از مسجد،مخصوصا اذان صبح در صورتی كه همسایگان مسجداعتراض می‏كنند و اظهار می‏كنند صدای اذان موجب‏اذیت و آزار آنها می‏شود،جایز است‏یا نه؟

ج: اذان شعار اسلام است و ملازمه غالبی‏دارد یا بیدار شدن همسایگان مسجد،ولی‏در صورت استلزام ضرر،احوط آن است كه‏صدای آن را طوری تنظیم كنند كه حتی‏الامكان موجب اضرار به همسایگان نشود (۱۵) .

آیت‏الله اراكی قدس‏سره

۱۶) س: اسامی مباركه خداوند متعال،مثل‏«الله‏»كه روی زیلوهای مسجد نوشته شده و مردم بدون توجه بر روی آن پا می‏گذارند یا دست‏بی‏وضوبه آن می‏مالند،از بین بردن آن لازم است‏یا نه و محوكردن آن با وقف منافات دارد یا نه؟

ج: كسانی كه بی‏التفات بدون وضو دست‏به آن می‏گذارند معذورند ولی اگر زیر پاافتاده باشد، چون موجب هتك احترام اسم‏خداوند متعال است لازم است آن را به‏نحوی كه خود زیلو پاره شود محو نمائید (۱۶) .

آیت‏الله گلپایگانی قدس‏سره

پی‏نوشتها:

۱) العروهٔ الوثقی،ج ۱،فی مكان المصلی،فی الامكنهٔ المستحبه،ص ۵۹۶،م ۴.

۲) همان،فیما یحرم علی الجنب،ص ۲۸۸،م ۳.

۳) استفتاآت،ج ۲،ص ۳۴۳،س ۱۹.

۴) مجمع المسائل،ج ۱،ص ۱۴۰،س ۵۰.

۵) توضیح المسائل،م ۸۹۵.

۶) توضیح المسائل،م ۸۸۴.

۷) به ص ۷۱ مراجعه كنید.

۸) توضیح المسائل،م ۳۲۲.

۹) توضیح المسائل،م ۳۵۵.

۱۰) استفتاآت،ج ۲،ص ۳۵۸،س ۵۹.

۱۱) همان،س ۶۰.

۱۲) العروهٔ الوثقی،ج ۱،ص ۴۵۱،م ۱.

۱۳) همان،ص ۷۰،م ۱۵.

۱۴) جامع المسائل،ج ۱،ص ۹۷،س ۳۲۰.

۱۵) استفتاآت،ص ۲۵۸،س ۲۵.

۱۶) مجمع المسائل،ج ۱،ص ۱۴۵،س ۷۲.