شنبه, ۱۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 1 February, 2025
مجله ویستا

با طبخ‌ طولانی غذا مخالفم!


با طبخ‌ طولانی غذا مخالفم!

بسیاری از خانم‌های شاغل، استفاده از آرام‌پز را به سایر همکاران‌شان که وقت کافی برای تهیه غذا ندارند، پیشنهاد می‌کنند.
شما چطور؟ به نظر شما غذا در این دستگاه علاوه بر طعم مناسب، …

بسیاری از خانم‌های شاغل، استفاده از آرام‌پز را به سایر همکاران‌شان که وقت کافی برای تهیه غذا ندارند، پیشنهاد می‌کنند.

شما چطور؟ به نظر شما غذا در این دستگاه علاوه بر طعم مناسب، ارزش تغذیه‌ای مطلوبی هم خواهد داشت؟

در این‌باره باید گفت از آنجا که پخت غذا در آرام‌پز به آهستگی انجام می‌شود، هدر رفتن مقدار زیادی از موادمغذی موجود در غذا حتمی خواهد بود. این مواد شامل ویتامین‌ها و به‌خصوص ویتامین C است که جزو حساس‌ترین ویتامین‌ها نسبت به حرارت محسوب می‌شود. به همین دلیل ما در بررسی‌ رو‌ش‌های طبخ، ویتامین C را به‌عنوان مبنا در نظر می‌گیریم زیرا درصد اتلاف و از بین ‌رفتنش در آماده‌سازی و طبخ غذا بسیار زیاد است.

بنابراین ویتامین‌ها و به‌خصوص ویتامین C به مقدار زیادی در پخت غذا با آرام‌پز از بین می‌روند. به همین دلیل من طبخ غذا را به مدت طولانی توصیه نمی‌کنم. این مساله فقط مربوط به پخت غذا با آرام‌پز نیست؛ بلکه روش‌های سنتی پخت هم که به اصطلاح غذا را می‌گذارند تا جا بیفتد و بدتر از آن، اینکه درش را هم نیمه‌باز می‌گذارند؛ به هیچ‌وجه روش مناسبی برای تهیه غذا به حساب نمی‌آیند. ضمن اینکه توصیه می‌کنم طبخ سبزی‌ها بیشتر از ۲۰ دقیقه طول نکشد.

نکته مهمی که در اینجا لازم می‌دانم بگویم در مورد سبزی‌هاست و آن اینکه برای پخت سبزی‌ها، بهتر است ابتدا آب را جوش آورید و سپس سبزی را داخل آب‌جوش بریزید و درش را ببندید؛ زیرا در مواد غذایی، از جمله در سبزی‌ها، به‌طور طبیعی آنزیم‌هایی وجود دارند که تا وقتی گیاه زنده است، فعالیت این آنزیم‌ها در جهت شادابی، طراوت و حفظ خواص تغذیه‌ای آن است ولی زمانی که گیاه چیده می‌شود، این آنزیم‌ها در جهت تخریب گیاه فعالیت می‌کنند و سبب تغییر رنگ، بو و بافت آن می‌شوند.

حداکثر فعالیت این آنزیم‌ها در درجه حرارت حدود ۵۵ تا ۶۵ درجه سانتی‌گراد است. بنابراین وقتی ما سبزی را در آب سرد می‌ریزیم تا بپزد مدت زمان قرارگرفتن در حرارت مطلوب برای آنزیم‌ها طولانی‌تر می‌شود در نتیجه تخریب ویتامین‌ها و خواص ماده‌ مغذی موجود بیشتر خواهد شد در عوض زمانی که ابتدا آب را جوش می‌آوریم و سپس سبزی را داخل آن می‌ریزیم، درجه حرارت پایین آمده اما به سرعت بالا می‌رود و محیط مناسب برای فعالیت آنزیم‌ها فراهم نمی‌شود و در نتیجه تخریب ویتامین‌ها به حداقل ممکن می‌رسد.

پس تا جایی که می‌توانید روش‌های طبخ طولانی‌مدت را انتخاب نکنید زیرا حاصل کار کاهش شدید ارزش غذایی‌تان اندک خواهد بود و دیگر نخواهید توانست با خوردن آن نیازهای روزانه‌تان را تامین کنید.

برلیانت بزرگمهر

متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و عضو هیات علمی

انستیتو تحقیقات تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی