بحران یورو و بهبود اقتصاد آمریکا

یورو در سراشیبی سقوط قرار دارد ارزش این واحد پولی به سطح پایینی رسیده است این پرسش های مهم مطرح هستند که روند سقوط یورو تا چه حد ادامه پیدا خواهد کرد و چه تاثیری بر اقتصاد آمریکا خواهد گذاشت

یورو در سراشیبی سقوط قرار دارد. ارزش این واحد پولی به سطح پایینی رسیده است. این پرسش‌های مهم مطرح هستند که روند سقوط یورو تا چه حد ادامه پیدا خواهد کرد و چه تاثیری بر اقتصاد آمریکا خواهد گذاشت؟

یورو که این روز‌ها با مشکلات زیادی دست در گریبان است، در ساعات ابتدایی دوشنبه گذشته به پایین‌ترین نرخ برابری خود در مقابل‌دلار طی چهار سال گذشته (رقمی نزدیک به ۲۲/۱‌دلار به ازای هر یورو) رسید و سپس این نرخ به رقمی نزدیک به ۲۴/۱‌دلار بازگشت.

امسال ارزش یورو در برابر‌دلار نزدیک به ۱۴‌درصد کاهش یافته است. سقوط یورو چنان سریع و پر‌دامنه بوده است که در حال حاضر برخی از کارشناسان اتفاقی را پیش‌بینی می‌کنند که قبلا حتی امکان تصور آن وجود نداشت: واقعا ممکن است یورو در آینده‌ای نه چندان دور با ارزشی معادل‌دلار مبادله شود.

برایان دولان، استراتژیست ارشد پولی در FOREX.com که مقر آن در بدمینستر ایالت نیوجرسی واقع است، می‌گوید که انتظار دارد نرخ برابری یورو در پایان سال جاری به چیزی نزدیک به ۱۵/۱‌دلار برسد و در سال ۲۰۱۱ به برابری با این واحد پولی نزدیک شود.

حال این وضعیت چه مفهومی برای اقتصاد آمریکا دارد؟ بازار بورس این کشور در حال حاضر نگران آن است که بحران بدهی در یونان کنترل نشود و پرتغال، ایتالیا، ایرلند و اسپانیا نیز با مشکلات بیشتری مواجه شوند.

دو بسته نجات جداگانه‌ای که ظرف چند هفته گذشته برای کمک به حل مشکلات مالی اروپا به کار بسته شده‌اند، نتوانسته‌اند این نگرانی‌ها را در بازار آمریکا کمتر کنند، اما این موضوعی نیست که تنها ذهن بازرگانان نگران و عصبی وال‌استریت را به خود مشغول کرده باشد.

همه ما باید روند تغییرات یورو را زیر نظر بگیریم. تضعیف بیشتر این واحد پولی، احتمالا نشانه‌ای از رخوت اقتصادی خواهد بود که انتظار می‌رود همانند خاکستر آتشفشان ایسلند بر اروپا سایه افکند. دولان معتقد است که «به خاطر عملکرد ضعیف اقتصادی و بدهی‌های زیاد بسیاری از کشور‌های اروپایی، ارزش یورو طی چند سال آینده باز هم کاهش خواهد یافت.»

روند تغییر ارزش یورو،‌ دلار و ارز‌های دیگر را مد نظر قرار دهید.

مشکلاتی که پرتغال، ایرلند، ایتالیا، یونان و اسپانیا با آنها دست در گریبان هستند، می‌توانند از سرعت بهبود اقتصاد دنیا بکاهند. یونان و سایر کشور‌ها برای آن که بتوانند از پس مشکل بدهی‌های بسیار زیاد خود بر‌آیند، احتمالا مجبور خواهند شد برنامه‌های ریاضت‌کشی (کاهش مخارج) سخت‌گیرانه‌ای را اعمال کنند.

و این مساله مصرف‌کنندگان اروپایی را نیز همانند دولت‌های آنها به کاهش مخارج خود وادار خواهد ساخت.

در حقیقت بحران کنونی، همین حالا بر مصرف‌کنندگان اروپایی اثر گذاشته است. اتحادیه اروپا بزرگ‌ترین مقصد صادر‌ات آمریکا در سال ۲۰۰۹ بود، اما طی سه ماه اول سال جاری، این اتحادیه جای خود را به تدریج به کانادا داده است.

با این وجود صادرات آمریکا به اتحادیه اروپا در این سه ماه نسبت به سه ماه اول سال ۲۰۰۹ اندکی افزایش یافته است، اما این رشد بسیار کمتر از افزایش صادرات آمریکا به کانادا یا دیگر شرکای تجاری بزرگی مانند چین، ژاپن و کشور‌های آمریکای لاتین از قبیل مکزیک و برزیل بوده است.

اگر این روند ادامه پیدا کند، آن دسته از شرکت‌های آمریکایی که عمده فعالیت‌های تجاری خود را در اروپا انجام می‌دهند، در اثر کاهش تقاضا برای کالا‌ها و خدمات خود آسیب خواهند دید.

کتی‌لین، مدیر تحقیقات پولی GFT که یک شرکت کارگزاری ارز‌های خارجی و قرارداد‌های آتی در نیویورک است، می‌گوید که «طرح‌های ریاضت‌کشی حتما سرعت رشد کشور‌های منطقه یورو را کاهش خواهند داد.» به اعتقاد او «ممکن است شاهد پدید آمدن اثر موج باشیم. اقتصاد آمریکا بدون تردید تحت تاثیر بحران اروپا قرار خواهد گرفت.» و این مهم‌ترین آسیبی است که افزایش ارزش‌دلار در برابر یورو به مقدار فروش و سود این شرکت‌های آمریکایی وارد خواهد آورد.

یان شفردسون، اقتصاددان ارشد موسسه High Frequency Economics در والهالای نیویورک در گزارشی که دوشنبه هفته گذشته منتشر ساخت، آورده است که «ارزش‌دلاری درآمد‌ شرکت‌های آمریکایی که در قالب یورو دریافت می‌شوند، نسبت به چند ماه پیش بسیار کمتر شده است.»

او عنوان این بخش از گزارش هفتگی خود را «اروپا و کاهش درآمدهای آمریکا» گذاشته است. وی در ادامه می‌افزاید که هر چه یورو (یا پوند انگلیس) ضعیف‌تر شوند، قدرت رقابتی کالاهای ساخت اروپا در بازار‌های جهانی می‌تواند زیادتر شود. این مساله به معنای واقعی کلمه می‌تواند تقاضا برای صادرات آمریکا را نه تنها در اروپا، بلکه در سراسر دنیا کاهش دهد.

شفردسون این بخش از گزارش خود را با این اعلام نظر قطعی و البته مایوس‌کننده به پایان می‌برد:‌ «رکود گسترده در اروپا تنها می‌تواند از بهبود کامل اقتصاد آمریکا جلوگیری کند و آن را بیش از پیش به تاخیر اندازد.» اما آیا شرایط واقعا تا این اندازه وحشتناک خواهد شد؟ لین می‌گوید به باور او نرخ برابری یورو عملا به ۱‌دلار نخواهد رسید، زیرا فکر می‌کند که روسای بانک‌های مرکزی اروپا گام‌هایی حتی محسوس‌تر از قبل را برای پایان دادن به سقوط یورو برخواهند داشت.

بانک مرکزی اروپا حرکت مهمی را در این رابطه انجام داده است. دوشنبه گذشته این بانک اعلام کرد که به عنوان اولین بخش از برنامه خود برای افزایش نقدینگی در بازار‌های اعتباری اروپا، ۵/۱۶‌میلیارد یورو اوراق قرضه را خریداری کرده است.

لذا اگر اروپا بتواند از پس این کار برآید، ممکن است یورو بار دیگر بخشی از شکوه پیشین خود را بازیابد. گذشته از همه اینها باید به یاد داشته باشیم که مدت زیادی از آن زمان که‌دلار، جوجه اردک زشت و معروف بازار پول بود، نگذشته است. یانیک دسنایرز، دستیار اقتصاددان ارشد موسسه نشنال بانک فایننشال که در مونترال واقع است، هفته گذشته در گزارشی خاطرنشان ساخت که «تنها شش ماه قبل که کسری بودجه در آمریکا سر به فلک می‌کشید، بازار ارز‌های خارجی به یورو به عنوان جایگزین احتمالی‌دلار آمریکا نگاه می‌کرد، اما امروز این بازار نگاهش را از یورو برگردانده و سر تکان می‌دهد.»

پنج‌شنبه گذشته در حال بررسی ویرانی پدید آمده در بازار بودم و متوجه شدم که درست همان زمان که ضربه بزرگ دیگری به بازار سهام وارد شده است، یاهو – به طرزی بسیار عجیب - شرایط خوبی دارد. این امر باعث شد که یکی دیگر از ادعاهای عامیانه‌ام را در توییتر منتشر کنم. متوجه شدم که موفقیت یاهو در روزی دلسرد‌کننده برای کل بازار، باید نشانه‌ای از بروز فاجعه در آینده باشد.

پل لامونیکا

مترجم: محسن رنجبر

منبع: CNNMoney.com