یکی در آتش اختلاف , یکی در راحت ائتلاف

با نزدیک شدن به ۲۴ اسفند, برگزاری انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی, گروهها و جریان های سیاسی با خروج از آخرین پوسته ائتلاف ها و انشعاب ها, روی به برگزاری جلسات و نشست هایی درباره تعیین مصادیق و ارائه لیست های انتخاباتی آورده اند

با نزدیک شدن به ۲۴ اسفند، برگزاری انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی، گروهها و جریان های سیاسی با خروج از آخرین پوسته ائتلاف ها و انشعاب ها، روی به برگزاری جلسات و نشست هایی درباره تعیین مصادیق و ارائه لیست های انتخاباتی آورده اند.

در حال حاضر تمامی گروههای سیاسی سعی دارند خود را زیر چتر دو جریان عمده سیاسی کشور یعنی «جبهه دوم خرداد » و « جبهه متحد اصولگرایان» تعریف نمایند تا در کوران رقابت های انتخاباتی ، سهمی ولو ناچیز از کرسی های مجلس هشتم را به دست آورند.

● مثلث متنازع الاضلاع

جبهه دوم خرداد به دلیل برخورداری از گروهها و مشرب های مختلف سیاسی، با ائتلاف ها و دسته بندی های گسترده تری مواجه گردیده است. در یک سوی این جبهه، گروههایی چون ملی- مذهبی ها و نهضت آزادی روی به مشارکت و سهم خواهی آورده اند و در سوی دیگر آن، احزابی چون اعتماد ملی و مجمع روحانیون مبارز با حضور چهره هایی چون کروبی، محتشمی پور، موسوی لاری و مجید انصاری صف آرایی کرده اند. در نخستین روزهای سال ۸۶، برخی رسانه ها و احزاب وابسته به جبهه دوم خرداد، تحرک انتخاباتی خود را با خبر شکل گیری مثلث هاشمی، خاتمی و کروبی برای انتخابات مجلس هشتم آغاز کردند. روزنامه کارگزاران و سپس اعتماد، با ترسیم مثلثی که اضلاع آن را هاشمی ، خاتمی و کروبی تشکیل می دادند، موجی تبلیغی را در کشور به راه انداختند که براساس آن ، از توافق این سه چهره برای حضور متحد و منسجم در انتخابات مجلس هشتم خبردادند.

این موج کم ارتفاع تبلیغی بلافاصله با اظهارات کروبی و نزدیکان هاشمی فروکش کرد. کروبی در مصاحبه با خبرگزاری فارس اعلام کرد طبق روال گذشته، بنده دیدارهایی با آقایان هاشمی رفسنجانی و خاتمی که از دوستان قدیمی بنده هستند، داشته و دارم اما در این دیدارها به هیچ عنوان، سخنی از ائتلاف و حضور در انتخابات به میان نیامده است.اندکی بعد، چند تن از اعضای جامعه روحانیت و همچنین اعضای مجمع تشخیص مصلحت هم در اظهاراتی پیرامون حضور هاشمی در میان ائتلا ف های سیاسی اعلام کردند آقای هاشمی رفسنجانی ضمن تاکید برحضور پرشور و گسترده مردم درانتخابات مجلس هشتم، تصریح داشته اند که وی فارغ از جریان های سیاسی و مطالبات آنان، در خدمت اهداف کلان و راهبردی نظام خواهد بود.

ترسیم مثلث هاشمی، کروبی و خاتمی، از شگردهای کهنه و نخ نمای گروههایی از دوم خرداد بود که گمان می کردند با مصادره چهره ای تاثیرگذار همچون هاشمی رفسنجانی، می توانند ضمن ایجاد انشقاق در جبهه اصولگرایان که در انتخابات مجلس خبرگان حمایت همه جانبه ای را از کاندیداتوری آقای هاشمی داشتند، بخشی از چهره های معتدل و تکنوکرات جبهه دوم خرداد را که داعیه انشعاب و جدایی از گروههای افراطی را دارند، متوجه خود نمایند.

هنوز یک ماه از جنجال «مثلث اصلاحات» نگذشته بود که تیر خلاص به این مثلث ادعایی را کروبی شلیک کرد. کروبی به صراحت اعلام کرد:«برخی افراد و گروهها که زمانی بیشترین نقش را در تخریب آقای هاشمی داشتند، حالا سخن از ایشان می گویند. من با همه ارادتی که به آقایان هاشمی و خاتمی دارم، اما مشی سیاسی من متفاوت بوده و خواهد بود. اگر مثلثی هم وجود داشته باشد، این مثلث متنازع الاضلاع خواهد بود نه متوازی الاضلاع.»

پس از خروج آقای هاشمی رفسنجانی از پروژه شکست خورده تبلیغاتی دوم خرداد، نام های «کروبی» و «خاتمی» به سوژه همگرایی و واگرایی این جبهه تبدیل شد.

● اصلاح طلبان با ۵ لیست می آیند

«مجمع مشورتی اصلاح طلبان» محصول جلسه ۳۰۰ فعال سیاسی اصلاح طلب با سید محمد خاتمی در بنیاد باران بود که از وی برای حضور و مشارکت در فعالیت های انتخاباتی مجلس هشتم دعوت به عمل آوردند. در این نشست مقررگردید شورایی ۲۱ نفره برای بررسی شرایط انتخابات مجلس هشتم و چگونگی ایجاد یک ائتلاف حداکثری کارخود را آغاز نماید. چهره های حاضر در این مجمع، ترکیبی از شخصیت های حزبی و غیرحزبی اصلاح طلب بودند که طی جلسات متعدد به بحث و تبادل نظر در خصوص اهداف و برنامه های اصلاح طلبان در انتخابات آتن پرداختند.

از سوی دیگر «شورای هماهنگی جبهه اصلاحات» نیز با اندکی تاخیر ، نشست های انتخاباتی خود را آغاز کرد. شورای هماهنگی گزینه اول را تایید حرکت آغاز شده از سوی سید محمد خاتمی و گزینه دوم را فعالیت مستقل انتخاباتی در پیش روی داشت که در نهایت اعضای شورای هماهنگی، گزینه اول را تایید کردند اما در مقابل از سیدمحمدخاتمی خواستند نسبت به گسترش مجمع مشورتی اقدام کند. از این رو ۶ فرد جدید را جهت عضویت در مجمع مشورتی به وی پیشنهاد کردند تا در نهایت به همراه دو چهره دیگر، ترکیب مجمع مشورتی ۹۲ نفره شود. این مجمع ستاد انتخاباتی خود را به ریاست موسوی لاری تشکیل داد تا بتواند در تعامل با جبهه اصلاحات و سایر احزاب و شخصیت ها، اقدام به شکل دادن ائتلافی حداکثری نماید. در اولین مواجهه با شکل گیری «مجمع مشورتی اصلاح طلبان» ، قائم مقام حزب اعتماد ملی و سخنگوی این حزب، به صراحت اعلام کردند از انتخاب گزینشی اعضای این مجمع متاسفند،چرا که اولا بدون دعوت از حزب اعتماد ملی و رایزنی با سران آن، اقدام به گزینش خود مختارانه و قیم مابانه ۵ تن از اعضای حزب اعتماد ملی نمودند که از نظر ما این اقدامی غیردموکراتیک می باشد، علاوه برآنکه وزن و سهم اعتماد ملی را در این شورا بیش از ۵ عضو می دانیم. اندکی بعد، علاوه بر اعتماد ملی، گروههای دیگری همچون کارگزاران سازندگی، سازمان مجاهدین، همبستگی و مردمسالاری به انتقاد از سهم خود در این شورا پرداختند.

مهدی کروبی در واکنش به حرکت انتخاباتی بنیادباران، اعلام کرد حزب اعتماد ملی به صورت مستقل در انتخابات شرکت خواهد کرد و چنانچه گروههایی از جبهه دوم خرداد مایل باشند، می توانند زیر چتر اعتماد ملی وارد عرصه انتخابات شوند. پس از اعلام کروبی، گروهی از اعضای شورای مرکزی حزب همبستگی از جمله محمدرضا راه چمنی دبیر کل سابق این حزب، به جریان انتخاباتی حزب اعتماد ملی پیوستند. ارگان حزب مردمسالاری نیز با اشاره به شکل گیری آرایش های نظامی در جبهه دوم خرداد، پیش بینی کرد در انتخابات مجلس هشتم، جبهه دوم خرداد با چهار طیف ۱- مشارکت و سازمان مجاهدین ۲- اعتماد ملی ۳- کارگزاران و اعتدال و توسعه ۴- اصلاح طلبان بدون سهم در قدرت، در انتخابات حضور خواهد یافت.

اندکی بعد، محمدرضا راه چمنی درگفت وگو با خبرگزاری فارس اعلام کرد اصلاح طلبان حداقل با ۵ لیست ۱- حزب اعتماد ملی ۲- ستاد ائتلاف اصلاح طلبان معتدل ۳- جنبش مردمی اصلاحات ۴- ائتلاف ملی اصلاح طلبان و ۵- شورای هماهنگی اصلاح طلبان ، در انتخابات مجلس شرکت خواهند کرد.

حزب اعتماد ملی در اقدامی پیشدستانه و با انتشار بخشی از لیست انتخاباتی خود در تهران، گروههای دیگر اصلاح طلب را غافلگیر کرد. در حالی که مسئولان ستاد ائتلاف اصلاح طلبان در اظهار نظرهای رسمی خود مدعی بودند، اصلاح طلبان با یک لیست واحد ۳۰ نفره در انتخابات تهران حاضر می شوند، این اقدام حزب اعتماد ملی، شوکی سهمگین را به پیکره این ستاد وارد آورد. حزب اعتماد ملی در بیانیه ای به صراحت اعلام کرد وزن خود را در انتخابات مجلس هشتم، سنگین تر از گروههای دیگر دانسته و به زودی ۵ نامزد دیگر خود را نیز معرفی خواهد کرد که یک هفته بعد، سلطانی فر اسامی ۵ کاندیدای دیگر را در فهرست انتخاباتی حزب اعتماد ملی اعلام کرد. بدین ترتیب اولین انشعاب رسمی در جبهه دوم خرداد شکل گرفت. یک هفته پس ازانتشار لیست اولیه اعتماد ملی، حزب کارگزاران سازندگی در اقدامی غافلگیرکننده، اقدام به انتشار لیست ۳۹ نفره انتخاباتی خود در تهران نمود. این حزب اعلام کرد در صورتی که خاتمی کاندیدا نشود، محمدهاشمی سرلیست این حزب در تهران خواهد بود. انتشار لیست کارگزاران ، خشم گروههای افراطی جبهه دوم را برانگیخت. اعضای حزب مشارکت و سازمان مجاهدین، کارگزاران را متهم به فزون خواهی و قیم مآبی کردند. از سوی دیگر، برخی چهره های معتدل و میانه رو جبهه دوم خرداد که با اعلام رسمی عدم حضور خاتمی در انتخابات مجلس هشتم مواجه گردیده اند، در هفته های اخیر پیشنهاد دعوت از حسن روحانی به عنوان سرلیست اصلاح طلبان در انتخابات تهران را مطرح کرده اند که این پیشنهاد نیز با اظهار نظرهای متفاوتی روبه رو گردیده است.

موضوع سهم خواهی زنان عضو جبهه دوم خرداد نیز از دیگر چالش های فراروی این جبهه است که حل آن به آسانی میسر نخواهد بود. چهره هایی چون اشرف بروجردی ، فاطمه راکعی، زهرا شجاعی و فخرالسادات محتشمی پور که مسئولیت های کلیدی در جبهه دوم خرداد دارند به صراحت اعلام کرده اند در صورتی در انتخابات شرکت خواهند کرد که از سهم ۳۰ درصدی در لیست های انتخاباتی بهره مند شوند. از دیگر چالش های موجود در جبهه دوم خرداد را باید طرح اسامی برخی چهره های سیاسی در لیست های انتخاباتی آنان دانست. پس از انتشار لیست انتخاباتی حزب کارگزاران، چهره هایی چون عارف، زهرا اشراقی، زنگنه، جهانگیری، بیطرف و... از طرح کاندیداتوری خود که بدون هماهنگی صورت گرفته، به شدت انتقاد کرده اند. همچنین چهره های رد صلاحیت شده ای چون کولایی، الویری، پورنجاتی، بهزاد نبوی و ... از لیست های انتخاباتی اصلاح طلبان، چالش های جدیدی را در این جبهه به وجود آورده است. حذف اسامی نمایندگان متحصن در مجلس ششم از لیست انتخاباتی جبهه دوم خرداد، به یقین چالش ها و درگیری های جدیدی را دراین جبهه خواهد گشود.

● آرایش انتخاباتی جبهه متحد اصولگرایان

اما داستان ائتلاف ها و آرایش ها در جبهه اصولگرایان، متفاوت از جبهه رقیب در حال رقم خوردن است. پس از شکل گیری مثلثی متشکل از سه گروه تاثیرگذار در جبهه اصولگرایان متشکل از رایحه خوش خدمت ، جبهه پیروان خط امام و رهبری و اصولگرایان تحولخواه، گروهی ۵ نفره که کار حکمیت و شیخوخیت را در این جبهه عهده دار خواهند شد متشکل از آقایان خوشوقت، آشتیانی، تقوی، ولایتی و ابوترابی، تشکیل شده است که این مدل در ۳۰ استان کشور اجرا گردیده است.

در حال حاضر آقایان مصلحی و محصولی از رایحه خوش خدمت، زاکانی و فدایی از اصولگرایان تحولخواه و بادامچیان و صدر از جبهه پیروان به همراه ۵ نفر مرضی الاطراف، به بررسی مصادیق و لیست های انتخاباتی مشغول هستند. علاوه بر آنکه آقایان لطف الله فروزنده از سوی جمعیت ایثارگران، ابوالقاسم رئوفیان به نمایندگی از جبهه پیروان و دکتر زارعی از سوی رایحه خوش خدمت، مسئولیت ساماندهی، نظارت و کنترل گروههای عضو جبهه متحداصولگرایان را در استان ها و شهرستان ها برعهده دارند. در این میان، رایزنی هایی نیز از سوی جبهه متحد اصولگرایان برای فراگیرتر نمودن فعالیت های این جبهه آغاز شده تا چهره هایی چون محسن رضایی و محمدباقر قالیباف نیز در این جبهه حضور یابند تا چتر اصولگرایی بتواند تمام نیروهای موجود را پوشش دهد. اگرچه در این مجال، فرصتی برای تبیین شگردها و استراتژی های انتخاباتی گروهها و جریان های سیاسی در جریان فعالیت های انتخاباتی آنان نیست و باید آن را به فرصتی دیگر موکول کرد، اما از ذکر این نکته اساسی نباید غافل بود که تحرک رسانه ای و پارلمانی جریان دوم خرداد و حتی متاسفانه گروههایی با مارک اصولگرا، با تشدید تبلیغات علیه دولت و اکثریت مجلس کلید خورده است که با بهره مندی از زمینه هایی چون گرانی مسکن، افزایش آمار تورم و گرانی، سهمیه بندی بنزین و... این حرکت خلاف مصالح ملی کشور، از سرعت و فراگیری قابل اعتنایی برخوردار می باشد که باید هرجه زودتر تدبیری برای خنثی سازی آن اندیشید.