مسیر توسعه در مغولستان

مقامات حزب انقلابی خلق مغولستان تقریبا پس از گذشت یک قرن, اخیرا تصمیم گرفته اند که نام آن را به حزب خلق مغولستان تغییر دهند

مقامات حزب انقلابی خلق مغولستان تقریبا پس از گذشت یک قرن، اخیرا تصمیم گرفته‌اند که نام آن را به حزب خلق مغولستان تغییر دهند.

رهبران این حزب با حذف واژه «انقلاب» امیدوارند که بتوانند با مغول‌هایی که خواستار داشتن سبک زندگی غیرمعمول و آزادانه‌تری هستند ارتباط برقرار کنند. هدف از این کار، پیروز شدن در انتخابات پارلمانی دوره بعد است که طبق برنامه سال ۲۰۱۲ میلادی برگزار می‌شود. احزاب حاکم و مخالف مغولستان فعالیت‌های خود را برای جلب حمایت رأی‌دهندگان آغاز کرده‌اند. با توجه به پویایی سیاسی و اقتصادی مغولستان که سرزمین وسیعی به حساب می‌آید و وسعت آن ۳برابر تایلند است، این احزاب جوان و نوپا هستند. مقامات سیاسی این کشور برای پیروزی در انتخابات پارلمانی آینده، به توسعه روابط با مردم اهمیت بسیار زیادی می‌دهند و با مطرح کردن مشوق‌های گوناگون برنامه‌های اقتصادی خود را تبلیغ می‌کنند.

«تساخیاگین البگدورج» رئیس‌جمهوری مغولستان، در مصاحبه اختصاصی با نشریه «اینساید ایسیا» اخیرا این موضوع را روشن کرده است که روند دمکراسی در این کشور نه‌تنها تغییری نمی‌کند بلکه با وجود تمام فراز و نشیب‌ها تحکیم می‌یابد و تثبیت می‌شود. مهم‌تر از همه اینکه، مغولستان به‌منظور متحد شدن با دمکراسی‌های جامعه جهانی به سرعت به پیش می‌رود. مغولستان ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و بسیاری از آنها نسبت به تحکیم دمکراسی در کشورشان احساس غرور و افتخار می‌کنند.

کنفرانس بین‌المللی «جامعه دمکراسی‌ها» که هدف آن گسترش و ترویج دمکراسی در سراسر جهان است، سال ۲۰۱۳میلادی در «اولان باتور» برگزار خواهد شد.

البگدورج خیلی خوب می‌داند که برچیدن سیستم سیاسی و باورهای فکری قدیمی در مغولستان، چالش‌هایی هستند که کشورش به‌منظور رسیدن به دمکراسی باید با آنها روبه‌رو شود. نبود شفافیت، فساد مالی، عدم‌احترام به حقوق بشر و بی‌عدالتی بعضی از چالش‌های مهمی هستند که مانع رسیدن مغولستان به یک دمکراسی واقعی می‌شوند.

وی در سال ۱۹۹۰ میلادی به همراه هزاران نفر از فعالان سیاسی جوان دیگر، در میدان «سوخباتار» تظاهرات کردند که در نهایت باعث سقوط رژیم استبدادی آن زمان شد. این رِژیم مستبد از سال ۱۹۲۴ میلادی در مغولستان قدرت را در دست داشت. البگدورج در طول ۲ دهه انتقال قدرت در مغولستان، ۲ بار به مقام نخست‌وزیری رسید. پس از انتخابات سال ۲۰۰۸ میلادی مغولستان که ناظران بین‌المللی آن را آزاد و عادلانه نامیدند، حزب دمکراتیک که متعلق به البگدورج بود، برای تشکیل یک دولت ائتلافی به حزب خلق مغولستان پیوست. وی ماه می ‌سال گذشته به‌عنوان رئیس‌جمهوری مغولستان انتخاب شد.

مغولستان پس از کره‌جنوبی، دمکراتیک‌ترین کشوری به حساب می‌آید که در شرق آسیا واقع شده است و مطبوعات آزادی دارد. البگدورج بار دیگر تکرار کرد که دمکراسی جوان مغولستان به آزادی احترام می‌گذارد و حقوق بشر را مورد تشویق قرار می‌دهد.

تمام کشورهای جنوب شرق آسیا در مقایسه با مغولستان، به‌عنوان کشورهای نسبتا آزاد یا بسته رتبه‌بندی شده‌اند. به‌دلیل آنکه مغولستان بخشی از آسیای مرکزی به حساب می‌آید و ارتباط زیادی با کشورهای آسیای میانه مانند قزاقستان، تاجیکستان و قرقیزستان دارد که قبلا زیر نظر اتحاد جماهیر شوروی سابق اداره می‌شدند، متأسفانه کشورهای خارجی بر این باورند که این کشور به خاطر بحران هویت در تنگنا قرار گرفته است.

اگر چه خبرنگاران نظر البگدورج را درباره بحران سیاسی در میانمار نپرسیده‌اند اما مشخص است که رئیس‌جمهوری مغولستان یکی از طرفداران پر و پا قرص جنبش دمکراتیک در آن کشور و به‌خصوص «آنگ سان سوکی» است.

او هم به همراه بسیاری از نخست‌وزیران سابق مغولستان و برندگان جوایز نوبل، چندین بیانیه منتشر کرده و خواستار آزادی سوکی و تمام زندانیان سیاسی میانمار شده است.

در حقیقت این موضوع که دمکراسی مغولستان در طول ۲۰ سال گذشته از خطرها در امان مانده است، دستاورد و موفقیت بزرگی برای دولت آن کشور به حساب می‌آید. هنگامی که با سازمان‌های غیردولتی گفت‌وگو کنید، مشخص می‌شود که آنها امید چندانی نسبت به آینده دمکراتیک مغولستان ندارند. مقامات این سازمان‌ها می‌گویند که دمکراسی در این کشور به‌دلیل وجود سیاستمداران فاسد، پارتی بازی و استخدام دوستان و آشنایان در دستگاه‌های دولتی در ۵ سال گذشته کاهش یافته است و مردم جامعه در روند دستیابی به دمکراسی نقشی نداشته‌اند.

اما رئیس‌جمهوری مغولستان اظهار داشت که دولتش از دیدگاه‌ها و مشارکت ۷ هزار سازمان غیردولتی آن کشور در امر رسیدن به دمکراسی استقبال می‌کند. بنابراین، نمایندگان دولت و سازمان‌های جامعه مدنی مغولستان، نخستین سه‌شنبه هر ماه می‌توانند مذاکراتی را انجام دهند.

البگدورج در دسامبر سال گذشته تالار ملاقات با شهروندان را تأسیس کرد تا مشارکت مدنی در فرایند برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را مورد تشویق قرار دهد. این بخشی از برنامه دولت است تا مقامات مهم مغولستان را تمرکززدایی کند و آنها را به نقاط دیگر این کشور بفرستد. این گردهمایی به دولت و مردم مغولستان کمک می‌کند تا اختلافات خود را در مورد مسائل مربوط به استخراج منابع طبیعی حل و فصل کنند. استخراج طلا، مس و زغال‌سنگ درآمدهای زیادی را برای مغولستان به ارمغان آورده است که می‌تواند این کشور را در سال‌های آینده به سریع‌ترین اقتصاد رو به رشد در منطقه تبدیل کند.

رئیس‌جمهوری مغولستان تصریح کرد، وی قصد دارد درآمد ناشی از استخراج معادن را نه به‌عنوان هدایا و بذل و بخشش‌های نقدی بلکه برای گسترش رفاه جامعه به کار ببرد تا مردم عادی هم بتوانند از منافع آن بهره‌مند شوند.

مغولستان که در منطقه مرکزی و حیاتی شرق قاره آسیا قرار دارد، در میان دو ابرقدرت مهم منطقه قرار گرفته است، به‌طوری که چین از طرف جنوب و روسیه از طرف شمال، این کشور را احاطه کرده‌اند. به‌دلیل قرار گرفتن در این موقعیت راهبردی است که مغولستان به‌اصطلاح «سیاست قدرت سوم» را با بقیه کشورهای آسیایی و به‌خصوص اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا موسوم به «آ. سه. آن» دنبال می‌کند. «سانجارسورن اویون» وزیر امور خارجه سابق مغولستان که اکنون یکی از مخالفان سیاسی مهم آن کشور به حساب می‌آید، به روشنی می‌گوید که مغولستان باید با بیشتر کشورهای آسیایی ازجمله آ. سه. آن متحد شود تا از نظر اجتماعی و اقتصادی توسعه یابد. وی همچنین می‌افزاید: مغولستان باید در آینده به این اهداف برسد.

رئیس‌جمهوری مغولستان در طول مصاحبه با خبرنگاران اظهار داشت، پس از آنکه این اتحادیه با پیوستن روسیه و آمریکا به نشست کشورهای شرق آسیا موافقت کرد، این کشور هم تمایل دارد که به این نشست بپیوندد. مغولستان از سال ۱۹۹۸میلادی به عضویت شبکه امنیت منطقه و نشست منطقه‌ای آ. سه. آن درآمد و در سال ۲۰۰۵ میلادی معاهده همکاری و مناسبات دوستانه را امضا کرد. این کشور با تمام کشورهای آ. سه. آن روابط دیپلماتیک دارد اما با تایلند، مالزی، سنگاپور و اندونزی فقط در سطح سفارتخانه ارتباط دارد. تایلند در منطقه اولان باتور یک دفتر کنسولی تأسیس کرده است. البگدورج امیدوار است که مغولستان روزی بتواند به یکی از شرکای مذاکره‌کننده آ. سه.‌آن تبدیل شود.

دولت مغولستان برای راضی نگه داشتن مردم، به عادات و سنت‌های قدیمی این کشور اهمیت زیادی می دهد. طب سنتی مغولستان با گذشت بیش از ۲ هزار سال، از سال ۱۹۹۰ میلادی تاکنون و با کمک دولت این کشور شاهد پیشرفت‌های زیادی بوده است. این روش درمانی باعث بهبود وضع سلامت تمام مردم جامعه مغولستان شده است. مهم‌تر از همه اینکه، طب سنتی به درد چوپانانی می‌خورد که در مناطق مختلف و دور دست هستند و دسترسی آنها به بیمارستان‌ها دشوار است.

چاینا پست

ترجمه: امید جعفرنژاد