سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
آوازهای سرزمین مادریام
«محمدحسین لطیفی» كارگردانی است كه نمی توان فیلم های او را متعلق به یك ژانر (گونه) خاص دانست. او در طول دوران فعالیتش، گونه های متنوع سینمای وحشت، كمدی، ملودرام، خانوادگی و دینی را آزموده است. وی این بار نیز با هدف ساخت فیلمی حماسی به سمت ژانر جنگ و دفاع مقدس رفته است. «لطیفی» در فیلم «روز سوم» داستانی عاشقانه را در بستر سینمای جنگ به تصویر كشیده است.او فضای سال های خون ، آتش و حماسه دفاع مقدس را با زبانی ملموس، باورپذیر و عامه پسند برای نسل امروز بازسازی تصویری كرده و در این زمینه، تا حد زیادی نیز موفق است. «روز سوم» در میان فیلم هایی كه با مضمون «محاصره خرمشهر و مقاومت مردم این شهر» ساخته شده اند («كیمیا»، «سرزمین خورشید»، «دوئل» و...) از مایه های جذاب تری، برای ارتباط با مخاطب عام برخوردار است.
بخشی از این جذابیت، مرهون نمادهای استعاری فیلم می باشد كه بسیار سنجیده و آگاهانه انتخاب شده و به خوبی در ساختار داستان جا گرفته اند.
در سایه این نمادها، روند طراحی شخصیت های داستان نیز اصولی تر صورت گرفته است. مهم ترین ویژگی شخصیت های داستان هدفمند بودن آنهاست. این كه نیاز دراماتیك آنها در مسیر داستان (به دست آوردن «سمیره») كاملا منطقی است. انتخاب این هدف به نمایاندن وجه انسانی و معنوی دفاع مقدس منجر شده و به تلطیف فضای خشن و سیاه جنگ، انجامیده است.
آدم های «روز سوم» برای بازیافتن مفهوم «زندگی» و حفظ خانه و كاشانه شان، تا آخرین نفس می جنگند و «جنگ» از همین منظر برای آنها تقدس و اهمیت دارد. این رویكرد را مقایسه كنید با فیلم های مشابهی كه می خواهند تصویری واقعی تر از جنگ ارائه دهند، اما به بن بست می خورند. مثلا فیلم « اخراجی ها» را به یاد آورید كه شخصیت هایش برای رفع نیازهای سطحی، راهی جبهه های جنگ شدند و تحول یكباره آنها و ماندنشان در جبهه اصلا قابل توجیه نبود.فیلم نامه «روز سوم» با داشتن مصالح لازم برای ساخت یك ملودرام پركشش و پرتعلیق، داستانش را تا یك سوم اولیه فیلم خوب پیش می برد اما در ادامه دچار مشكلاتی می شود كه به انسجام و یكپارچگی اثر ضربه زده است.فیلمنامه «روز سوم» با اتكاء بر شخصیت های متعدد پی ریزی شده، شخصیت هایی كه هر كدام با جزئیات بسیار طراحی شده اند.
اما پرداختن به همه آنها فرصت تمركز بر خط اصلی قصه را از مخاطب سلب كرده است. این شخصیت های پرتعداد با داستان های فرعی شان در لابلای اوج و فرودهای روایت، حضور می یابند و فضای یكدست و روان خط اصلی قصه را برهم زده اند.در «روز سوم» با چند داستان مجزا مواجهیم: برادری «رضا» كه می خواهد خواهرش را نجات دهد، فرمانده عراقی كه به دنبال «سمیره» می گردد، «امیر» كه به قصد انتقام از-رضا- به خرمشهر آمده است، كه نقش آن را «برزو ارجمند» بازی می كند. او هم به «سمیره» علاقه مند است، زنان و كودكانی كه در حلقه محاصره گرفتار شده اند و...
به همین سبب می توان گفت حجم زیاد اتفاقات فیلم، بیشتر مناسب یك سریال تلویزیونی است تا یك فیلم ٠٩ دقیقه ای. فیلم نامه نویس «روز سوم» سعی كرده برای حل این مشكل، به دامان دیالوگ ها و مونولوگ های فشرده پناه آورد، تا مخاطب از لابه لای جملات آدم های فیلم، از پیشینه شان آگاه شود. نتیجه چنین تمهیدی سكانس اضافه كانال شده است، كه همه شخصیت های فرعی آن هم در زمانی كه فیلم رو به اتمام است، به بهانه وصیت، خودشان را معرفی می كنند.
بیشتر سكانس های جذاب و به یادماندنی «روز سوم» زمانی شكل می گیرد كه، تعداد شخصیت ها كمتر است (تقابل «سمیره» و «رضا» در ابتدای فیلم، پنهان كردن «سمیره» در گودال حیاط خانه، لو رفتن مخفی گاه «سمیره» و سررسیدن فواد، انتقال «سمیره» از رودخانه و...)
با این حال لطیفی در «روز سوم» بیشتر تلاش كرده است تا ملودرامی پرسوز و گداز به مخاطبش عرضه كند، تا فیلمی مستند گونه و آگاهی دهنده. از همین رو مخاطب حق دارد از وی بپرسد كه اتفاقات جنگی در چه روزی و در كدام نقطه از خرمشهر رخ می دهند؟و منطقه تحت محاصره دشمن در كجا واقع شده كه مردم شهر به راحتی در روز روشن در آنجا تردد می كنند؟ضمن این كه برخی اتفاقات فیلم نیز صرفا جهت افزایش تعلیق، در داستان گنجانده شده و به منطق روایی داستان لطمه زده است.
مثلا «فواد» دقیقا به خانه ای وارد می شود كه «سمیره» در آن پنهان شده و به صورت اتفاقی، عكس او را هم می بیند. دقیقا در لحظه ای كه سرباز عراقی به سمت «سمیره» می رود، فواد هم سر می رسد و به سمت او شلیك می كند. باز هم دقیقا در لحظه ای كه «سمیره» می گوید: «رضا برمی گردد» سر و كله «رضا» پیدا می شود، تانك هایی كه به سمت ایرانی های محاصره شده می آیند، برای لحظاتی توقف می كنند، تا آنها با فراغ بال وصیت كنند.
همه این نكات نشانگر این است كه «روز سوم» در زمینه ارائه اطلاعات تصویری مستند دست پر و پیمانی ندارد. بدین معنا كه تحریك احساسات و عواطف مخاطب برای كارگردان اهمیت زیادتری داشته است.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست