یکشنبه, ۱۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 2 February, 2025
ارثیه د رد ناک خانواد گی
سردرد، به خصوص انواعی از آن مانند میگرن و سردردهای خوشهای که شدید و مزمن هستند، میتوانند بسیار ناتوان کننده باشد. حتی سردردهای تنشی که نوع ملایمتر این مشکل به شمار میروند نیز میتوانند شخص مبتلا را وادار کنند که به گوشة تاریکی پناه برده و همانجا بماند. درحالی که ما باید هنوز در زمینه علل سردرد چیزهای بسیاری را کشف کنیم و بیاموزیم، اما در این حد میدانیم که بسیاری از انواع سردرد، به جنسیت و توارث بستگی دارد.
این ارتباط به خصوص درباره میگرن، به شدت صادق است.
به گفته «استفن سیلبرستین»، استاد عصب شناسی، «به طور کلی، تعداد مبتلایان به میگرن در زنان سه برابر مردان است و بیشتر این زنان دارای خویشاوند درجه یکی هستند که به میگرن مبتلاست. این مشکل در نتیجه ترکیبی از ژنتیک و هورمونها بروز میکند.»
● نقش هورمونها
میگرن در اکثر موارد زنان را در دوره بین بلوغ و یائسگی تحت تاثیر قرار میدهد و بیش از همه در زنان ۳۵ تا ۴۵ ساله دیده میشود. یکی از دلایل این حالت هورمونها، استروژن(estrogen) هستند که نقشی عمده در بروز میگرن دارند. به گفته سیلبرستین «آنچه موجب سردرد میشود، کاهش استروژن است نه افزایش آن. میزان بالای هورمون نیز در صورت ثابت بودن مشکلی ایجاد نمیکند، بلکه افت و خیز مقدار هورمون مشکل آفرین است.»
بیش از نیمی از زنان مبتلا به میگرن اظهار داشتهاند که سردردهای آنان با دوران عادت ماهیانه مرتبط است. میزان شیوع این سردرد در دختران و پسران تا زمانی که دختران به سن بلوغ میرسند، یکسان است. پس از بلوغ، تعداد بروز سردردهای یک زن مبتلا به میگرن بیش از مردی که سابقه میگرن دارد، خواهد بود و تا زمانیکه زن یائسه شود، این الگو همچنان ادامه خواهد یافت.
نوسانات هورمونی که در دوران زندگی زنان رخ میدهد میتوانند موجب میگرنهای بیشتر شوند. تغییر میزان هورمون مرتبط با روزهای قبل از آغاز هر دوره عادت ماهانه میتواند حملات میگرنی را بدتر کند، تغییرات هورمونی در دوره بارداری نیز چنین تاثیری دارد. بسیاری از زنان مستعد میگرن، درست پس از تولد فرزندشان و زمانی که میزان هورمون به حالت عادی برمیگردد، دچار حملات میگرن میشوند.
برعکس، استفاده از قرصهای کنترل بارداری میتواند سطح هورمون بدن را ثابت نگهداشته و با این کار موجب کاهش تعداد سردردهای میگرنی شود. به گفته سیلبرستین، درمانهای جایگزینی هورمون نیز میتواند بر میزان دفعات و شدت میگرن تاثیر بگذارد. زنانی که از قرصهای داروهای هورمون درمانی یا HRT استفاده میکنند، بیشتر دچار میگرن میشوند زیرا سطح هورمون بدن آنها دچار افت و خیز ناگهانی و شدید میشود. اما زنانی که HRT را از طریق برچسبهای روی پوست دریافت میکنند، روزانه میزان مشخصی هورمون دریافت کرده و تعداد و شدت میگرن در آنها افزایش نمییابد.
● وراثت ، عامل سردرد
اگر مادر یا عمه شما دچار میگرن باشند، احتمال اینکه شما نیز به این مشکل مبتلا باشید، وجود دارد. بسیاری از افراد دچار میگرن، در این زمینه دارای سابقه خانوادگی هستند، در نتیجه چنین تصور میشود که عامل وراثت در اینجا بسیار موثر است.
این امر به خصوص در مورد میگرنهایی که با نشانه های بصری یا «پیش درآمد» آغاز میشوند، صادق است. به گفته سیلبرستین هرچند تنها ۲۰ درصد از بیماران مبتلا به میگرن دچار حالت پیش درآمد میشوند، اما «عامل ژنتیک در میگرنهای دارای پیش درآمد نقش بسیار مهمتری از انواع معمولی آن دارد.»
این نظر وجود دارد که افراد مبتلا به میگرن، ژنهای غیرعادی که مسئول کنترل سلولهایی خاصی از مغز هستند را به ارث میبرند.
● سردردهای خوشهای و تنشی
ما تمام مدت درباره میگرن چیزهایی میشنویم، اما درباره سردردهای تنشی و خوشهای چندان صحبت نمیشود. این دو نوع عمده دیگر سردرد نیز میتوانند کاملا ناتوان کننده باشند. سردردهای تنشی از شیوع بیشتری برخوردارند و هر دو این سردردها با جنسیت و ساختار شیمیایی مغز در ارتباطند.
بسیاری از افراد سردردهای تنشی را تجربه کردهاند. دردی خفیف یا معتدل که با انقباض شقیقه ها، پیشانی، پشت سر و گردن همراه است. سردردهای تنشی میتوانند به قدری تکرار شوند که شخص هر روز به آن دچار باشد، اما آنها کمتر از موارد دیگر ناتوان کننده بوده و با مسکنهای معمولی قابل درمان هستند. زنان بیش از مردان به این سردردها دچار میشوند و احتمال وجود این بیماری در خانواده افرادی که به این سردرد مبتلا هستند، ۴۰ درصد بیش از دیگران است.
سردردهای خوشهای، شیوع کمتری دارند اما در مردان بیشتر است و میتواند کاملا ناتوانکننده باشد.
به گفته سیلبرستین «این سردردها را سردرد خودکشی مینامند زیرا درد آن به حدی شدید است که شخص به مرز خودکشی میرسد».
تعدد سردردهای خوشهای تنها به اندازه کسری از تعداد میگرن های موجود است، اما همین تعداد نیز در مردان سه تا چهار مرتبه بیشتر دیده میشود و دلیل آن نیز هنوز مشخص نشده است.
این سردرد در اثر التهاب رگهای مغز ایجاد میشود و بر خلاف میگرن که می تواند روزها ادامه داشته باشد، سردردهای خوشهای تنها به مدت ۳۰ دقیقه یا یک ساعت به شدت بروز کرده و سپس از بین میروند. آنها بهطور ناگهانی و در یک زنجیره یا خوشه، آغاز شده و سپس به مدتی طولانی هیچ خبری از آنها نمیشود. برای اشخاصی که دارای مشکل مزمن هستند، روشهای پیشگیری وجود دارد. این سردردها ارتباطی با نوسانات هورمونی ندارند.
● محرکهای سردرد
اگر از دسته افراد مستعد ابتلا به سردرد هستید، صرف نظر از جنسیت یا زمینه ارثی، کاستن از میزان تنش در زندگی عاملی بسیار تعیینکننده و گامی اساسی برای دوری از چنین مشکلی است. به گفته سیلبرستین: «تنش، محرکی برای هر نوع مشکل جسمی، از جمله میگرن، به شمار میرود. اما دلیل اصلی آنها نیست». تنش در زندگی روزانه، مانند سر و سامان دادن به برنامه کاری بسیار فشرده و متنوع، یک عامل محرک سردرد است و نسخه رایج و مفید برای کاهش استرس همان ورد همیشگی است: غذای سالم، میوه، سبزیجات و آب فراوان، ۳۰ دقیقه ورزش روزانه، انجام تمرینات آرامبخش و تمدد اعصاب مانند یوگا و خواب کافی.
سیلبرستین برای بهره مند شدن از سلامت بیشتر، توصیه هایی ساده دارد: «سیگار را ترک کنید، هر شب در یک زمان مشخص به بستر بروید و غذاهایی حاوی مواد نگهدارنده مصرف نکنید.»
پس، این بار در زمانی که به استراحت نیاز دارید، کتاب خوبی برداشته و در جایی آرام بنشینید. یک موسیقی ملایم بشنوید. از سردرد خود به عنوان بهانهای برای ولخرجی استفاده کرده و بهترین غذای سبک و نوشیدنی ممکن را تهیه کرده و شبی آرامشبخش را پشت سر بگذرانید.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست