مزایای خرید سهام

بسیاری از خانواده های ایرانی به دلیل وجود تورم بالا در کشورمان, به تجربه دریافته اند که نگهداری پس اندازهای خود در خانه باعث کاهش روزبه روز ارزش آن خواهد شد و می توان با انجام فعالیت های اقتصادی متناسب با مقدار پس انداز, سودی متناسب به دست آورد اما از دیرباز مشکل این خانواده ها این بوده که نمی توانستند محلی برای سرمایه گذاری یا فعالیت اقتصادی برای پس انداز مختصر خود پیدا کنند

بسیاری از خانواده‌های ایرانی به‌دلیل وجود تورم بالا در کشورمان، به تجربه دریافته‌اند که نگهداری پس‌اندازهای خود در خانه باعث کاهش روزبه‌روز ارزش آن خواهد شد و می‌توان با انجام فعالیت‌های اقتصادی متناسب با مقدار پس‌انداز، سودی متناسب به‌دست آورد اما از دیرباز مشکل این خانواده‌ها این بوده که نمی‌توانستند محلی برای سرمایه‌گذاری یا فعالیت اقتصادی برای پس‌انداز مختصر خود پیدا کنند.

”خرید سهام“ یکی از گزینه‌هائی است که برای سرمایه‌گذاری با پس‌اندازی متفاوت‌های مناسب است اما بسیاری از خانواده‌های ایرانی هنوز نمی‌دانند چرا بسیاری عقیده دارند که از میان روش‌های متفاوت برای سرمایه‌گذاری، خریداری سهام بهترین است؟معمول‌ترین راه برای کسب درآمد از پس‌اندازهای جزئی خانواده‌های ایرانی از روزگاران گذشته این بوده که این مبالغ در اختیار کسبه قرار می‌گرفت و درصدی از سود حاصل در دوره‌های زمانی معین از آن به این خانواده‌ها پرداخت می‌شد (هنوز هم این راه البته بیشتر به شکل پیشرفته‌تر یعنی شرکت‌های مضاربه‌ای معمول است) اما به گذشت زمان و پیچیده‌تر شدن روابط اجتماعی گزینه‌های سرمایه‌گذاری با اشکال متفاوتی پیش‌روی دارندگان سرمایه‌های کوچک قرار گرفت.برای مثال عده‌ای پول خود را در بانک می‌گذارند و عده‌ای دیگر روانه بازار طلا و ارز می‌شوند. خرید سهام هم یکی از این گزینه‌ها است که از سال ۱۳۴۷ امکان آن در کشور مهیا شد.با افزایش گزینه‌ها این سؤال پیش می‌آید که با کمک چه معیارهائی باید ”بهترین انتخاب“ را در میان آنها داشت. به‌عبارتی دیگر براساس چه عواملی می‌توان بین گزینه‌های محتمل مقایسه کرد و براساس شرایط ویژه فردی گزینه‌ای را برگزید؟

انتخاب نوع سرمایه‌گذاری

دو مفهوم رایج و مصطلح که هم قابلیت گنجاندن شرایط محتمل هر بازار را دارد و هم می‌تواند تا حدی ما را به شناخت و انتخاب برساند، مفاهیم ”ریسک“ و ”بازدهی“ است. تعامل این دو مفهوم روندی منطقی را برای نتیجه‌گیری و نهایتاً بهترین گزینه پیش روی ما قرار می‌دهد.”ریسک“ به معنای خطرات و نااطمینانی‌هائی است که امکان وقوع آنها می‌رود. ساده‌تر این‌که ریسک، احتمال عدم موفقیت است.در مقابل ”بازدهی“ عایداتی است که به واسطه سرمایه‌گذاری نصیب صاحب سرمایه می‌شود و این مزیتی است که ریسک را برای فرد توجیه عقلانی می‌کند.هر بازار متناسب با شرایط حاکم بر آن میزان ریسک و بازدهی خاصی دارد. برای نمونه زمانی که پس‌اندازی در اختیار کسبه قرار می‌گیرد، ریسک‌هائی از قبیل زیان‌دهی، عدم کنترل برکارائی اداره و روند فعالیت، از بین بردن سرمایه به‌علت عدم نظارت مراجع ذی‌صلاح در هنگام سرمایه‌گذاری، عدم کنترل مراحل مختلف و واقعی بودن سود پرداختی و... وجود دارد اما در این نوع سرمایه‌گذاری در وضعیت سود، معمولاً سود قابل توجهی به‌دست می‌آید.این روش بنا به آنچه برشمردیم ریسک بالائی دارد چون کمتر می‌توان فرد قابل اعتمادی یافت که با صداقت ما را به‌عنوان شریک خود بپذیرد. ضمن آنکه ارزش‌های ذهنی معیار انتخاب فردی است که سرمایه را باید به‌کار بگیرد و این ارزش‌ها در عمل به راحتی قابل تغییر است. در سرمایه‌گذاری در بانک فعالیتی تقریباً عاری از ریسک انجام می‌پذیرد اما بازدهی نیز براساس اعلام بانک، مقداری ثابت و کم ـ در مقایسه با بازدهی فعالیت‌های با ریسک بالا ـ است.

مزایای خرید سهام

سرمایه‌گذاری در بورس و خرید سهام چه ریسک‌ها و چه میزان بازدهی دارد؟ سرمایه در بازار بورس مصداق مثالی است که در عالم اقتصاد زده می‌شود: سرمایه مرغ تیزپروازی است که از کوچکترین تغییرات در فضا متأثر می‌شود.مقولات درون مرزی چون تعیین مدیریت جدید برای سازمان بورس، تعیین قوانین و مقررات جدید کشوری، ایجاد شرایط جدید برای تجارت و...، همچنین مسائلی جهانی از قبیل: تهدیدات خارجی، تغییر موضع کشورها در مقابل کشور ما، رشد اقتصادی جهان و... مسائلی هستند که بازار بورس را متأثر می‌کند. بنابراین باید در زمان ورود به بازار بورس توجه داشته باشیم که سرمایه خویش را در معرض نوسانات غیرقابل کنترل و متأثر از مسائل مختلف قرار دهیم و لازم است که بینش و دانشی متفاوت با آن داشت و از نیروهای متخصص در این رشته (کارشناس بورس) هم مشاوره گرفت تا ریسک این سرمایه‌گذاری را کاهش داده و در شرایط مطمئن‌تری فعالیت کرد.در مقابل این ریسک، بازدهی قابل توجه بورس آن را از دیگر گزینه‌های سرمایه‌گذاری برتر می‌سازد نکته قابل توجه در اینجا آن است که مسائل تأثیرگذاری که برشمردیم همواره امتیاز منفی ندارد، بلکه در بسیاری از مواقع همچون بهبود روابط سیاسی کشور با دیگر کشورها، پیشرفت تکنولوژی در داخل افزایش قیمت جهانی محصولات مرتبط، روی کار آمدن مدیریت قوی و... باعث رشد چشمگیر قیمت سهام و به تبع آن بازدهی خواهد شد.در کنار این دو عامل (ریسک و بازدهی) می‌توان در خرید سهام محسنات دیگری نیز یافت: رویای مشارکت درشرکت یا کارخانه و تصاحب قسمتی از آن برای بسیاری از انسان‌ها دلپذیر است و البته خرید سهام به معنای این است که هر سهام‌دار به اندازه سهامش (به نسبت کل سهام) مالک شرکت است. ضمن این‌که دارنده سهام درگیر مشکلاتی از قبیل اداره شرکت و چگونگی فعالیت آن نیست و فقط در انتخاب هیئت مدیره (به اندازه سهم خویش) دخالت دارد.قابلیت‌هائی از قبیل نقدشوندگی سریع اوراق سهام (در هر زمان می‌توان سهام را در عرض چند روز به پول نقد تبدیل کرد. البته با کمی اما و اگر!)، امکان تشکیل سبد سهام و خرید سهام مختلف برای کاهش ریسک (یا همان قرار ندادن هم تخم‌مرغ‌ها در یک سبد) نیز از دیگر مزایای این سرمایه‌گذاری است.

عایدات خرید سهام

۱. هر شرکت در پایان سال مالی خود طبق تراز مالی‌اش، سود یا احیاناً ضرر حاصله را اعلام می‌کند و هر سهام‌دار به میزان سهم خود مشغول بخشی از آن می‌شود.

درآمد هر سهم (EPS) بعد از مشخص شدن به حساب سهامداران واریز می‌شود.

۲. به واسطه پتانسیل، توانائی و برنامه‌ریزی‌هائی که هر شرکت دارد ارزشی که بازار (یا به‌عبارت عام‌تر مردم) بر آن می‌گذارد تغییر می‌کند. بالا رفتن ارزش شرکت یعنی بالا رفتن قیمت سهام و افزایش قیمت سهام نسبت به زمان خریداری آن، عایدی دیگر نصیب سرمایه‌گذار می‌کند (Copital gain).

بورس با ریسک و بازدهی خود، قابلیت جذب سرمایه‌های اندک را هم دارد. در حال حاضر شرکت‌هائی وجود دارد که با ۵۰ هزار تومان سرمایه‌گذار را در سبد مشاع سهام خود شریک می‌کند. پس کافی است حداقل ۵۰ هزار تومان داشته باشید و با درک درست از مفاهیم ریسک و بازدهی در بازار بورس فعالیت کنید، ضمن آن‌که می‌توانید برای هر کسی توضیح قانع‌کننده دهید که چرا سهم می‌خرید.

پریا اسداللهی‌نیک