بررسی روابط بینامتنی در اقتباس فیلم (اینجا بدون من) از نمایشنامه (باغ وحش شیشه ای) از منظر ترامتنیت

سماء تقوائی

چکیده:در دنیای سینما، اقتباس از نمایشنامه های درخشان ادبی همواره مرسوم بوده است. این دسته از فیلم ها همواره آثار مورد استقبالی نیز بوده اند و شاید مهم ترین دلیل موفقیت این گونه آثار نیز  حفظ شدن رابطه وفادارنه آنها با متن اولیه باشد. با این اوصاف این مسئاله یعنی نحوه ارتباط فیلم اقتباسی با پیش متن خود موضوعی بسیار با اهمیت است، اما متأسفانه بررسی این رابطه و نقش آن در موفقیت فیلم، آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است و هموراه تنها به میزان موفقیت این آثار، درخشان بودن آنها در عرصه سینما و توصیف آنها پرداخته شده است بنابراین از آنجا که به گفته رولان بارت " هر متنی بینامتن است" (نامورمطلق، 1390: 193). بررسی رابطه فیلم اقتباسی با پیش متن آن، ضروری می نماید.

به همین منظور در این مقاله رابطه فیلم اقتباسی اینجا بدون من  ساخته بهرام توکلی که از روی نمایشنامة درخشان باغ وحش شیشه ای از آثار نویسنده معروف تنسی ویلیامز[2] اقتباس شده است را در حوزه  ترامتنیت[3] ژرار ژنت که یکی از گرایش های بینا متنیت به شمار می رود، مورد بررسی قرار می دهیم.  در این مقاله کوشش می شود تا به شیوه ای مقایسه ای تشابهات و تغییرات فیلم نسبت به متن اول مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، ابتدا مقایسه ای بین تفاوت ها شباهت ها، حذف یا اضافات، اتفاقات بینامتنی و جایگشت ها در فیلم به عنوان متن دوم نسبت به نمایشنامه به عنوان متن اول به عمل می آید. و توسط این مقایسات که از جنبه کیفی انجام می گیرد، رابطه تأثیر و تأثر دو متن مورد بررسی قرار می گیرد.

کلید واژه ها: ترامتنیت، بیش متنیت،  اقتباس، جایگشت، ترجمه بینانشانه ای.

 

پیوست	اندازه
24565.pdf	433.97 KB