۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ ـ مورگان شوستر: بدون گرفتن مالیات، هیچ مسئله ای در ایران حل نمی شود - فرار ایرانیان از پرداخت مالیات، مشکل بزرگ دولت ایران

دهم اکتبر ۱۹۱۱ «مورگان شوستر» آمریکایی که خزانه دار کل ایران بود در پی اعلام این حقیقت که تا مسئله «مالیات گیری دقیق و در سر موعد مقرر» در ایران حل نشود و در این مورد سختگیری و دقت …

دهم اکتبر ۱۹۱۱ «مورگان شوستر» آمریکایی که خزانه دار کل ایران بود در پی اعلام این حقیقت که تا مسئله «مالیات گیری دقیق و در سر موعد مقرر» در ایران حل نشود و در این مورد سختگیری و دقت لازم بعمل نیاید هیچیک از مشکلات این کشور برطرف نخواهد شد دستور داد که اموال شعاع السلطنه تا تسویه بدهی مالیاتی اش توقیف شود. در پی این اقدام، دولت روسیه که طبق پیمان تقسیم ایران (قرارداد آگوست ۱۹۰۷ سن پترزبورگ)، در وطن ما قزاق مستقر ساخته بود برای جلوگیری از اجرای تصمیم شوستر، به بهانه متوسل شد و در اطراف املاک شعاع السلطنه نیروی نظامی مستقر ساخت!. در آن زمان دولت آمریکا بی طرف بود و در مسائل بین المللی دخالت نداشت و لذا؛ استخدام مستشار مالیه از آن کشور برای ایران، از نظر انگلستان و روسیه بلامانع بود.

شوستر بعدا در بازگشت به آمریکا کتابی در زمینه خاطرات خود در طول اقامت در ایران نوشت و ضمن آن مسائل وقت ایران را برشمرد که در صدر آنها، فرار ایرانیان از پرداخت مالیات به دولت و به این لحاظ، تضعیف دولت بود که باید از تمامیت ارضی کشور، حاکمیت خود، دارایی و جان و امنیت و حیثیت اتباع حفاظت کند. شوستر نوشته است که فرار ایرانیان از پرداخت مالیات، برای آنان بصورت یک عادت درآمده است و مجبورساختنشان به ترک این عادت آسان نخواهد بود.

پس از شوستر سایر مستشاران خارجی امور امور مالی ایران هم همین نظر اراز کرده بودند. میلسپو مستشار دیگر، سه دهه بعد از شوستر گفته بود که ایرانیان به دادن مالیات عادت نکرده اند، حال آن که ثروت خود را باید مرهون وجود دولت، امنیت و فرصت های برقرار شده توسط دولت بدانند و سهم خود را بپردازند.

۹۷ سال بعد در نهم اکتبر، رئیس جمهور ایران در یادداشتی خطاب به وزیر دارایی کابینه خود اجرای قانون مصوب «مالیات بر ارزش افزوده» را تا زمان تهیه و ابلاغ دستور عمل های لازم و تمهید شرایط مناسب، عملا به حالت تعلیق درآورد. قبلا از این قانون به عنوان یک ضابطه انقلابی در تنظیم درآمد دولت نام برده شده بود. دریافت همین نوع مالیات دولتهای صنعتی و بویژه دولت ایالات متحده آمریکا را قدرتمند ساخته است. این دولت درآمدی جز دریافت مالیات ندارد، آن هم بدون مامور وصول!.

رادیو دولتی انگلستان (بی بی سی) در بولتن آنلاین مورخ دهم اکتبر ۲۰۰۸ خود مدعی شده است که اعتراض بازاریان ایران موجب تعلیق اجرای این قانون شده است.