چرا اندیشه دینی به یک مصلح احیاگر نیازمند است

در میان کشورهای دنیا به استثنای بعضی کشورها , کشورهای اسلامی عقب مانده ترین و منحطترین کشورها است نه تنها در صنعت عقب هستند , در علم عقب هستند , در اخلاق عقب هستند , در انسانیت و معنویت عقب هستند چرا

● مقدمه : انحطاط مسلمین در عصر حاضر ۱

در میان کشورهای دنیا به استثنای بعضی کشورها ، کشورهای اسلامی عقب‏ مانده‏ترین و منحطترین کشورها است . نه تنها در صنعت عقب هستند ، در علم عقب هستند ، در اخلاق عقب هستند ، در انسانیت و معنویت عقب هستند . چرا ؟

یا باید بگوئیم ، اسلام ، یعنی همان حقیقت اسلام در مغز و روح این‏ ملتها هست ، ولی خاصیت اسلام اینست که ملتها را عقب می‏برد ( دشمنان‏ دین هم بزرگترین حربه تبلیغی آنها همین انحطاط فعلی مسلمین است ) و یا باید اعتراف کنیم که حقیقت اسلام به صورت اصلی در مغز و روح ما موجود نیست بلکه این فکر اغلب در مغزهای ما به صورت مسخ شده موجود است ، توحید ما توحید مسخ شده است ، نبوت ما نبوت مسخ شده است ، ولایت و امامت ما مسخ شده است ، اعتقاد به قیامت ما کم و بیش همینطور . تمام‏ دستورهای اصولی اسلام در فکر ما همه تغییر شکل داده . در دین صبر هست ، زهد هست ، تقوا هست ، توکل هست . تمام اینها بدون استثناء به صورت‏ مسخ شده در ذهن ما موجود است . ۱ ....

در مسأله ولایت و امامت طرز فکر ما به صورت عجیب و معکوس در آمده‏ است . آیا این عجیب نیست که ما مقتدایانی مثل اهل بیت پیغمبر داشته‏ باشیم ، علی بن ابی طالب داشته باشیم ، حسن بن علی داشته باشیم ، حسین‏ بن علی داشته باشیم ، زین العابدین داشته باشیم و همچنین سایر ائمه ع ، آنگاه بجای اینکه وجود این پیشوایان ، محرک ما و مشوق ما باشد به عمل‏ ، وسیله تخدیر ما و تنبلی ما و گریز ما از عمل شده است . تشیع و دوستی‏ اهل بیت پیغمبر را وسیله قرار دادیم برای اینکه از زیر بار اسلام‏ بیرون بیائیم . حالا ببینید این فکر چقدر مسخ شده است ! این حقیقت عالی‏ به شکل منکوس در فکر ما وارد شده ، در ما نتیجه معکوس داده ، وسیله‏ تنبلی شده ، وسیله هیچ کار نکردن با انتظار اینکه همه کارها را مولا کرده‏ ، در قیامت هم مولا می‏کند .۲ ....

با توجه به مطلب فوق از شهید بزرگوار مطهری ؛ به یاد مطلبی افتادم که بد نیست عنوان کنم :

از زمان کودکی همیشه شنیده بودیم که امام عصر عج وقتی ظهور می کنند ، دین را بگونه ای ابلاغ می کنند که گویی ( و گویند ) : " دین جدیدی آورده است " ۳ . این امر همواره در ذهن کودکی من همانند پتکی می کوبید که : " چگونه ممکن است در جامعه ای که روحانیت سنتی و علمایی ریشه دار حاکمیت اندیشه دینی را برعهده داشته و دارند ، امام زمان عج مفاهیم و معارفی را عرضه کنند که مسبوق به سابقه نبوده و گویی همه چیز جدید است و حتی بزرگان علوم دین هم نشنیده و در استنباط خود به این تفقه نرسیده اند ؟ ! "

وقتی جستجو کردم و پرسیدم ، جوابی که می شنیدم چیزی بیش از این نبود : " بی حجابی جامعه را فرا می گیرد ، حرامخواری زیاد می شود ، بی تفاوتی به شعائر دین از جمله نماز و روزه و خمس و ... همه گیر می گردد ، و ... "

ولی چیز قانع کنندهای در لابلای آن جوابها نمی یافتم و با خود می گفتم :

▪ آن کس که حجاب را رعایت نمی کند ، مسلم که می داند خلاف دین عمل می کند ، پس اگر امام زمان به حجاب امر کنند ، کسی احساس دینی جدید نخواهد کرد .

▪ آن کس که به راه حرام ، زندگی می گذراند ، مطمئن که می داند منکریست که اگر امام بیایند از آن نهی خواهند کرد .

▪ و آن کس که نسبت به شعائر دینی بی تفاوت شده ، حتما می داند که آنچه می کند ، دستور دین و شارع مقدس نیست . پس اگر حضرت حجت بیایند و امر به نماز و روزه و .. نمایند ، کسی معترض نخواهد شد که ایشان دین جدیدی آورده است .

پس مسئله چیست ؟ و پاسخ این مشکل را کجا باید جستجو کرد ؟

در همان ایام ، در اندیشه های خود به این جواب رسیدم که : " قبل از ظهور حضرت ، آنچه زیر بناهای دین را میساخته و نبی مکرم ص مامور به ابلاغ آن بوده ، بایستی چنان تغییری کرده باشد و مفاهیم متفاوت و حتی متضاد ، چنان به عنوان دین ، از بعض پیشوایان اندیشه دینی و مدعیات راهبری جامعه دینی ، به مردم نه تنها تحمیل که به عنوان تنها معیار حق و باطل در مفهوم و ماهیت دین ارائه شده باشد که با ظهور امام عصر و ابلاغ آنچه که حقیقت دین محمد ص و وحی الهی بوده است ، به یکباره ، همه آن ساختارهای دینی خودساخته مدعیان و مبلغان ، تخریب و به چالش کشیده می شود و همانها یند که فریاد برخواهند آورد که دین جدیدی آمده و به حکم بدعت ، تکفیر و .. "

با بزرگ و بزگتر شدن ، این جواب هم برایم مطمئن تر شد و هم نگران کننده ، که با این همه مصادر تحقیق و تفکر در دین و عالمان و اندیشمندان دینی ، چگونه می توان مرگ دین را به نظاره نشست تا بدنبال آن زنده کننده دین بیاید و آن کند که در کلام مولا علی ع بصراحت تعبیر به زنده کردن آن نموده است ۴.

در اینجا به گوشه ای دیگر از نوشته های استاد مطهری و حضرت امام خمینی نظری دوباره می کنیم :

" در نهج البلاغه راجع به وجود مقدس حجة بن الحسن عجل الله تعالی فرجه تعبیراتی هست که یک جمله اش که الان یادم هست اینست : " و یحیی میت الکتاب و السنة " ۵ زنده می کند قرآن و سنت مرده را . قرآنی که در میان مردم می میرد و سنتی که می میرد ، زنده می کند . این ، تعبیر علی ع است نه تعبیر من : او می آید زنده می کند . وجود مقدس ثامن الائمه به یکی از شیعیان می فرماید : " احیوا امرنا " امر ولایت ما را زنده کنید . او عرض می کند : چگونه ما می توانیم احیاء کنیم ؟

دستور می دهد که حقایق سخنان ما را ، محاسن کلام ما را ، سیرت ما را ، حقایق ما را برای مردم بگوئید و تشریح بکنید . این زنده کردن کار ما است . ... ۶

" حقایق دین و اصول کلی که دین ذکر کرده است هرگز مردنی نیست . آن چیزی که می گوئیم می میرد - اگر در زبان خود دین وارد شده است که قرآن یا سنت می میرد - معنایش اینست که در میان مردم می میرد ، فکر مردم درباره دین فکر مرده ای است . مقصود ما این است ، و الا دین خودش در ذات خودش نه می میرد و نه مردنی است . اسلام یک حساب دارد و مسلمین حساب دیگری دارند . اسلام زنده است ومسلمانان فعلی مرده . یکی از مسائلی که امروز علمای اجتماع دنیا رویش حساب می کنند ، زنده بودن اسلام است در عمل ." ۷ ...

" آنجا که ما می گوئیم فکر دینی مرده است در کشورهائی است که قرنها است مسلمان هستند . در این کشورها عواملی پیدا شده است که این فکر را در مغز آنها میرانده است ، یعنی در یک حالت نیمه زنده و نیمه مرده ای درآورده است از قبیل ملتهائی امثال ما .

آنجا که احتیاج دارد روی عنوان " احیاء فکر دینی " بحث بشود ، فکر بشود ، قاره سیاه نیست : آنجا باید گفت " ایجاد فکر دینی " . در اروپا نیست . آنجا هم همین طور . در شرق اقصی و ژاپن نیست . آنجا هم باید رفت و از نو ایجاد کرد .

اتفاقا در همه جا زمینه هست . آنها که احتیاج دارند به " احیاء فکر دینی " ما هستیم . یعنی ما دین داریم ، فکر دینی در ما هست ولی در یک حالت نیمه بیدار و نیمه خواب ، در یک حالت نیمه مرده و نیمه زنده ، در یک حالت بسیار بسیار خطرناک . این است که باید روی این مطلب بحث کرد . " ۸

یکی از مسائلی که در بین ملت شیعه عامل سو استفاده شده بحث آقا امام زمان عج است ، درست است که ایشان باید ظهور نماید ، ولی ایشان جنبه جهانی دارد نه اینکه مخصوص به عالم شیعه باشد ، و آن ، وجود مقدس حضرت حجت عج است . ایشان مربوط به همه عالم اند . آنهائی که شنیده اید در منبرها می گویند بیاید یک مشت شیعه را نجات دهند ، یک مشت شیعه دروغ است . یک مشت شیعه که قالتاق ترین مردم دنیا هستند امام زمان عج حامی اینها نیست .

او مصلح کل عالم است . درباره او هم ما هیچ حق نداریم به این که وقت معین کنیم ، حساب بکنیم چند سال دیگر ، ده سال دیگر ، از این حساب ابجدهائی که هر روز می کنند ، یک دفعه می آیند آیه : ان الارض لله یورثها من یشاء ۹ و یک وقت آیه : و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون ۱۰ را حساب می کنند که مثلا در فلان سال حضرت ظهور می کند . از اینها بترسید و تکذیب بکنید که کذب الوقاتون ۱۱ . " ۱۲

تحجرگرایی و مقدس مآبی در کلام امام خمینی : " امروز عده ای با ژست مقدس مآبی چنان تیشه به ریشه دین و انقلاب و نظام می زنند که گویی وظیفه ای غیر از این ندارند. خطر تحجرگرایان و مقدس نمایان احمق در حوزه های علمیه کم نیست . طلاب عزیز لحظه ای از فکر این مارهای خوش خط و خال کوتاهی نکنند. اینها مروج اسلام آمریکایی اند و دشمن رسول الله . " ۱۳

محمد صالحی

زیر نویسها :

۱- کتاب ده گفتار- احیائ فکر دینی – شهید مطهری – ص ۱۴۴

۲- همان – ص ۱۴۵و۱۴۶

۳- و ۴ – و ۵ .. و یحیی میت الکتاب و السنه – نهج البلاغه – خطبه ۱۳۶ – ص ۱۳۳ – کتاب فوق الذکر

۶ - همان کتاب – ص ۱۳۳

۷ – همان کتاب – ص ۱۳۴

۸ – همان کتاب - ص ۱۳۵

۹ – اعراف - آیه ۱۲۸

۱۰ – انبیائ - آیه ۱۰۵

۱۱ – اصول کافی – ج ۱ – ص ۳۶۸

۱۲ – کتاب ده گفتار – ص ۱۴۲

۱۳ - صحیفه نور , ج ۲۱ , ص .۹۱

http://mahsan.parsiblog.com/