مصرف حشیش و مصیبت اعتیاد روانی

حشیش سم چسبناکی است که از گیاه شاهدانه هندی به دست می‌آید که معمولا آن را در پیپ یا سیگارهایی که با دست درست می‌کنند، می‌پیچند و با توتون مصرف می‌کنند و این در حالی است که متاسفانه …

حشیش سم چسبناکی است که از گیاه شاهدانه هندی به دست می‌آید که معمولا آن را در پیپ یا سیگارهایی که با دست درست می‌کنند، می‌پیچند و با توتون مصرف می‌کنند و این در حالی است که متاسفانه در سال‌های اخیر، مصرف این ماده اعتیادآور در بین جوانان (به ویژه در حدفاصل ۲۰ تا ۳۰ سالگی) با افزایش چشم‌گیری روبه‌روست؛ به طوری که بسیاری از کارشناسان، از حشیش به عنوان پرمصرف‌ترین ماده مخدر در بین نوجوانان و جوانان ایرانی یاد می‌کنند....

متداول‌ترین نوع مصرف حشیش در ایران نیز مخلوط کردن این ماده مخدر داخل تنباکوی سیگار است که به «سیگاری» معروف است. باید گفت اثرات مصرف حشیش با توجه به مقدار و نوع استفاده اعم از کشیدن یا خوردن متفاوت است و این اثرات در عرض چند دقیقه ظاهر می‌شود و ۲ تا ۴ ساعت باقی می‌ماند و در صورت خوردن نیز هضم آن به طور کند صورت می‌گیرد و تاثیرات آن از این طریق طولانی‌تر می‌شود. معمولا افراد پس از مصرف حشیش احساس آرامش و راحتی می‌کنند و احساس می‌کنند که قوه درک آنها پس از مصرف افزایش یافته است، رنگ‌ها به نظرشان شفاف‌تر و روشن‌تر می‌آید و نسبت به خوردن غذاهای شیرین نیز اشتها پیدا می‌کنند.

البته خواب آلودگی، قرمز شدن چشم‌ها، افزایش ضربان قلب، خشکی دهان وگلو، مختل شدن قوه حافظه و تمرکز فکری به طور موقت، اختلال درک زمان و مکان، اضطراب، افسردگی، هیجان، تحرک زیاد، تحریک‌پذیری، تندمزاجی، بی‌قراری، پرحرفی، خنده‌های بی‌دلیل، احساس طردشدگی، ترس و وحشت، دگرگونی و تغییر شکل فضا و زمان، اختلال در هماهنگی و تعادل در راه رفتن و احتمالا اوهام اغلب توام با حالت پارانوییدی را می‌توان از دیگر اثرات کوتاه‌مدت مصرف حشیش دانست. در عین حال، خطر ابتلا به برونشیت مزمن، سرطان ریه و بیماری‌های دستگاه تنفسی نیز در مصرف‌کنندگان مداوم حشیش بیش از دیگر گروه‌های معتادان است. بر خلاف عقیده رایج میان مردم، مصرف حشیش از نظر روانی به شدت اعتیادآور است زیرا مصرف‌کننده حشیش به راحتی قادر به ترک مصرف نیست و در صورت مصرف نکردن دچار عوارض جانبی آن می‌شود. از طرفی نکته بسیار مهم این است که درمان دارویی برای ترک حشیش وجود ندارد.

بسیاری از خانواده‌ها همواره این سوال را از ما می‌پرسند که مشخصه بارز مصرف‌کنندگان حشیش کدام است و ما در جواب می‌گوییم که مصرف‌کنندگان حشیش با هر بار مصرف دچار قرمزی چشم می‌شوند و این علامت به‌ وضوح در میان آنان آشکار است که معمولا در کنار کاهش مهارت‌های کلامی و یادگیری مهارت‌های شغلی و افت تحصیلی بروز می‌کند. بر اساس آمارها درصد بالایی از جوانان معتاد به حشیش اعتیاد دارند که در همه آنها این قرمزی و بی‌حالی چشم دیده می‌شود. متاسفانه جوانان در گروه‌های دوستانه و تحت تاثیر دیگران این ماده را مصرف می‌کنند و آن را جزو مواد مخدر به حساب نمی‌آورند و این در حالی است که تنها با اطلاع‌رسانی می‌توان نوجوانان، جوانان و خانواده‌ها را از این بلای خانمان سوز آگاه کرد.

دکتر آذرخش مکری

روان‌پزشک و معاون آموزشی مرکز ملی مطالعات اعتیاد