راز ناشناختگی امام جواد ع

شهادت پیشوای نهم حضرت جودالائمه ع در روز آخر ماه ذی قعده در شهر بغداد, سال ۲۲۰ اتفاق افتاد آن بزرگوار در سن ۲۵ سالگی توسط طاغوت زمان خویش مسموم گردید شهادت آن امام بزرگوار بر امت اسلامی تسلیت باد

شهادت پیشوای نهم حضرت جودالائمه(ع) در روز آخر ماه ذی‏قعده در شهر بغداد، سال ۲۲۰ اتفاق افتاد. آن بزرگوار در سن ۲۵ سالگی توسط طاغوت زمان خویش مسموم گردید. شهادت آن امام بزرگوار بر امت اسلامی تسلیت باد. گوهر وجودی امام جواد(ع) و عسكریین(علیهماالسلام)، در بین مردم كمتر شناخته شده و آن گونه كه از سایر ائمه(ع) و پیامبر اكرم(ص) و فاطمه زهرا(س) و حتی بعضی از اولاد ائمه شناخت دارند، نسبت به این سه بزرگوار معرفت ندارند، به این خاطر تمسك و توسل كمتری به آنان دارند. با اینكه ما شیعیان معتقدیم ائمه(علیهم‏السلام)، نور واحدند، كلامشان نور است و همه از چشمه فیاض حق استفاده می‏كنند به نظر می‏رسد نمایاندن چهره واقعی این سه امام بزرگوار می‏تواند خدمتی شایان به شمار آید.

علت مطرح نبودن این سه امام(ع)، وجود شرایط سخت اجتماعی و خفقان موجود در آن عصر بود. خفقان حاكم تا حدی بود كه ابن‏اثیر در تاریخ خود، جزئیات در دورترین بلاد اسلامی و حتی فلسفه اجتماعی زیادی از حوادث را بیان می‏كند، تنها در سه مورد از این امام بزرگوار اسم برده و مجموع كلماتش از پنج الی شش خط فراتر نمی‏رود. این فرازها عبارتند از:

۱ ـ جلد ۱۰؛ آنجا كه زندگی همسر امام رضا(ع) را توضیح می‏دهد و می‏گوید: همسر حضرت رضا(ع) ام حبیبه نام داشت و دختر مأمون بود. دختر دیگر مأمون را محمد بن‏علی بن‏موسی گرفته بود. پس پدر و پسر هر دو با دختران مأمون ازدواج كردند.

۲ ـ در ضمن حوادث سال ۲۱۱ می‏نویسد: مأمون در، تكریت، با محمد بن‏علی بن‏موسی برخورد و دختر خود را به او تزویج كرد.

۳ ـ در حوادث سال ۲۲۰؛ وفات آن حضرت را می‏نویسد.

ابن‏جریر طبری نیز در "تاریخ طبری" تنها یك سطر راجع به ازدواج حضرت رضا(ع) و حضرت جواد(ع) با دختران مأمون می‏نویسد: حتی از رحلت حضرت جواد(ع) چیزی نمی‏نگارد.

خفقان موجود به اندازه‏ای بود كه حضرت همیشه خلفای عصر را با "امیرالمؤمنین" خطاب می‏كرد در حالی كه این لقب مخصوص حضرت علی بود.۱

از طرف دیگر برخی امامان به خاطر موقعیتهای ویژه خویش توانستند دست به اقداماتی بزنند كه مورد توجه عموم واقع شود و تا اندازه‏ای اسمی از آنان بر لوح تاریخ بماند.

فاطمه زهرا(س)؛

خبرهای متواتری از پیامبر اكرم(ص) راجع به فاطمه زهرا(س) وجود داشت از جمله، او پاره تن من است، حوریه انسیه است؛ گذشته از آن شرف دختر پیامبر بودن فاطمه او را در دلها جای داد و باعث شد تا دشمن هم نتواند ویژگیهای درخشان زندگی او را در پرده نگه دارد.

امیرالمؤمنین؛

به این دلیل كه اولین صحابی، اولین مسلمان بود و كلمات متواتر پیامبر در غدیر خم و امثال آن درباره‏اش در سطح جامعه اسلامی منتشر شده بود و مهمتر از همه این نكته كه حكومت پنج ساله‏اش او را بر اریكه تاریخ نشاند و باعث شد فرازهای درخشان زندگیش در تاریخ ثبت گردد.

حضرت امام حسن و امام حسین (علیهما السلام)؛

باید گفت آن دو، تا اندازه‏ای توسط پیامبر اكرم معرفی شدند و جملاتی مانند "سیّداشباب اهل الجنهٔ" "انّهما امامان قاما او قعدا"، از پیامبر در باره آنان مشهور شد. وقایع مربوط به صلح و جنگ آنان خصوصا واقعه كربلا، عامل دیگری شد بر اینكه آن دو امام بزرگوار یادشان در دلها جاودانه ماند.

امام سجاد (سلام‏اللّه‏ علیه)؛

در پرتو حوادث كربلا و صحیفه سجادیه‏اش معرفی شد.

امام باقر و صادق(علیهما السلام)؛

شرایط خاص زمان امام باقر و صادق (علیهما السلام)، از جمله حوزه فعالیت علمی آنان و شاگردان پركارشان در رشته‏های مختلف، جمع احادیث، تدوین فقه و انتشار احادیثشان در اقصی نقاط، چهره‏ای جهانی به آنان داد. به طوری كه مكتب شیعه به مكتب جعفری معروف شد. بنابر این هر چند حضور جنبش شیعی از زمان حضرت علی(ع) و حتی از زمان پیامبر اكرم(ص)، مشهود بود۲، اما عصر "امام باقر و صادق" (علیهما السلام)، فقه مدونی نداشت. زراره از بزرگترین شاگردان امام صادق و باقر (علیهماالسلام)، می‏گوید: روزی خدمت امام باقر(ع) رفتم. از مسأله ارث بحث شد. حضرت امام باقر(ع) به فرزندش امام صادق(ع) فرمود: آن كتاب را بیاور و او برای من می‏خواند. در ذهن خود گفتم (لیس بشی‏ء زخرف باطل) چیزی نیست، باطل است. وقتی حضرت امام باقر(ع) پرسید؛ چگونه بود؟ گفتم: باطل، چیزی نبود. فرمود: "واللّه‏ یا زرارهٔ، هو الحقّ، الّذی رأیت املاء رسول اللّه‏(ص) و خطّ علی"۳ به خدا ای زراره این مطالب را پیامبر اكرم(ص) املاء فرمود و علی(ع) نوشت.

بنابر این زراره كه یكی از اصحاب خاص و شیعیان مخلص بود، نیز آراء و اقوال ائمه(علیهم‏السلام) و پیامبر اكرم(ص) را به خوبی نمی‏دانست.

امام هفتم موسی بن‏جعفر(ع)

آن حضرت در حالی به امامت رسید كه فقه جعفری در سراسر عالم اسلام پخش شده بود. در این دوره هر چند خفقان بنی‏العباس زیاد بود و شیعیان و آن امام عظیم‏الشأن گاه در زندانهای مخوف گرفتار می‏شدند، ولی كثرت شیعیان و معاصر بودنشان با عصر

ابن‏اثیر در تاریخ خود، جزئیات در دورترین بلاد اسلامی و حتی فلسفه اجتماعی زیادی از حوادث را بیان می‏كند، تنها در سه مورد از این امام بزرگوار اسم برده و مجموع كلماتش از پنج الی شش خط فراتر نمی‏رود. صادقین، (علیهما السلام)، باعث شد هر گاه امام از زندان آزاد می‏شد، یا ملاقاتی صورت می‏گرفت، مردم مسایل و نیازهای خود را بپرسند. از این روی مسأله تشكیل حكومت اسلامی نیز از اذهان مردم به صحنه سؤالات مورد بحث روز آمد به همین جهت، در مرسله حماد و ... دقیقترین مسائل حكومت و مسائل اقتصادی پرسیده شده و امام نیز جواب داده است. همچنین شكنجه شدن و غل و زنجیر و زندان رفتن این امام بزرگوار خود زمینه‏ای برای مجالس عزا بود، پیوسته نام این امام(ع) بر زبانها جاری می‏شد.

---