قلب ایرانیان در خطر است

بیشتر غذاهای قدیمی ها چرب بودند و روغن جامد پای ثابت آشپزی ها بود

همه ‌می‌دانیم که زنگ خطر بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت و فشار خون و بیماری‌های قلبی- عروقی در کشور به صدادرآمده، اما آنچه نگرانی‌ها را بیشتر می‌کند، پایین آمدن سن ابتلا به این بیماری‌هاست. در این بین، بیماری‌های قلبی- ‌عروقی بیشتر از سایر بیماری‌های غیرواگیر قاتل‌ جان ایرانی‌ها شده است. هشداری که این روزها بیشتر از قبل از زبان مسئولان شنیده می‌شود.

رئیس اداره بیماری‌های قلبی - عروقی و ریوی وزارت بهداشت این نگرانی‌ها را تایید می‌کند و می‌گوید: «اولین علت مرگ و میر ناشی از بیماری‌، مختص بیماری‌های قلبی- عروقی است؛ به‌گونه‌ای که ۳۸ درصد مرگ‌های ناشی از بیماری در کشور به‌دلیل بیماری‌های قلبی- عروقی اتفاق می‌افتد. به بیان دیگر، رتبه اول علل مرگ و میر در کشور ما به بیماری‌های قلبی- عروقی اختصاص دارد.» وی در مورد آمار سالانه مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی- عروقی می‌گوید: «آخرین آمار مرگ و میرهای ناشی از بیماری‌های قلبی- عروقی مربوط به سال‌های ۸۹-۸۸ است و بیان آن هیچ سودی ندارد. باید بدانیم دوسوم مرگ و میرها در کشور به‌دلیل بیماری‌های قلبی- عروقی است و هم سن مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی پایین آمده و هم تعداد بیماران قلبی- عروقی در حال افزایش است.»

دکتر نجمی در مورد پایین آمدن سن بروز سکته‌های قلبی تا ۳۲ سال که برخی متخصصان مطرح کرده‌اند، توضیح داد: «این آمارها مستند نیست و موردی است و نمی‌توان آن را به کل جمعیت تعمیم داد. در تمام دنیا نیز مرگ ناگهانی زیاد شده که در بیشتر موارد در گواهی فوت، علت مرگ ایست قلبی عنوان می‌شود. شاید به همین علت گفته می‌شود سن وقوع سکته پایین آمده است، اما آنچه مسلم است، سن ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی و مرگ و میر ناشی از آن پایین آمده است.»

روغن پالم در افزایش آمار بیماری‌های قلبی بی‌تقصیر نیست

بیشتر غذاهای قدیمی‌ها چرب بودند و روغن جامد پای ثابت آشپزی‌ها بود. در حال حاضر باوجود آنکه مصرف روغن جامد کم شده، هنوز هم غذاهای پرچرب پرطرفدارند. رئیس اداره بیماری‌های قلبی- عروقی و ریوی وزارت بهداشت، شیوه زندگی را در افزایش بیماری‌های قلبی- عروقی موثر می‌داند: «متاسفانه مصرف دخانیات در کشور زیاد شده و یک‌سوم جمعیت کشورمان بی‌تحرک‌اند و فعالیت فیزیکی مناسب ندارند. همچنین فشارخون، دیابت، چربی‌خون و الکل نیز در افزایش ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی تاثیر دارند.» وی در مورد مصرف غذاهای پرچرب و روغن‌هایی مانند پالم افزود: «روغن پالم گیاهی است اما اسیدچرب ترانس بالایی دارد و مانند روغن جامد است. در دنیا از این روغن همانند کشور ما استفاده می‌شود اما میزان مصرف آن مهم است که باید کاهش پیدا کند. همان‌طور که مصرف روغن جامد را در جامعه کنترل کردیم، باید مصرف روغن پالم را در صنایع کاهش دهیم چون باعث افزایش‌ موارد ابتلا به بیماری‌هایی قلبی- عروقی می‌شود.»

به گفته دکتر نجمی، اصلاح شیوه زندگی مهم‌ترین اقدام برای پیشگیری از شیوع بیماری‌های قلبی- عروقی است و طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، ۳ عامل تغذیه نامناسب، تحرک ناکافی و مصرف دخانیات باعث افزایش شیوع بیماری‌های غیرواگیر به‌خصوص بیماری قلبی- عروقی شده است. به همین علت مصرف روغن جامد و غذاهای پرچرب و سرخ‌کردنی باید کاهش یابد و به جای آن مصرف میوه و سبزی افزایش پیدا کند. از طرف دیگر، استعمال دخانیات و قلیان باید کاهش پیدا کند و هر فرد در هفته حداقل ۵ نوبت در هر نوبت نیم ساعت فعالیت بدنی با شدت متوسط و بیشتر داشته باشد.»

همه جا آسمان همین رنگ است!

آن‌گونه که رئیس انجمن آرتروسکلروز می‌گوید، آسمان در کشورهای دیگر نیز همین رنگ است و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی- عروقی در دنیا، رتبه اول مرگ و میرهای ناشی از بیماری‌ها را به خود اختصاص داده است. دکتر مسعود قاسمی توضیح می‌دهد: «اولین علت مرگ در دنیا از بین چند مورد شناخته شده مانند بیماری‌های عفونی، ایدز، حوادث رانندگی، بیماری‌های قلبی- عروقی و سرطان، بیماری‌های قلبی گزارش شده و در کشور ما نیز همین آمار مصداق دارد. همچنین در ایران حوادث قلبی در افراد جوان با شیب قابل‌توجهی در حال افزایش است. این قضیه چند علت دارد؛ اول اینکه روش‌های تشخیصی نسبت به قبل پیشرفت کرده و باعث شده بیماری‌ها زودتر تشخیص داده شوند. دوم اینکه آگاهی اجتماعی برای مراجعه به پزشک و تشخیص زودرس بیماری نیز ارتقا یافته است. سوم اینکه، شیوه زندگی در کشورهای در حال توسعه و مشکلات ‌آنها عامل مهم دیگری برای افزایش بیماری‌های قلبی- عروقی است. تاکید ما تغذیه سالم و استفاده کمتر از نمک و روغن، به‌خصوص روغن‌های اشباع است.» رئیس کنگره تازه‌های قلب و عروق، با بیان اینکه مصرف روغن‌هایی مانند روغن‌‌های جامد باید به حداقل برسد، می‌گوید: «ممکن است مصرف روغن جامد کمتر شده باشد، اما خیلی‌ها روغن‌های سالم را هم زیاد مصرف می‌کنند که باعث چاقی و ابتلا به چربی خون بالا می‌شود. علاوه بر این، همه افراد باید در هفته ۳ ساعت به نیت پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی، فعالیت فیزیکی داشته باشند.»

مردان زودتر به بیماری‌های قلبی مبتلا می‌شوند

بررسی‌ها نشان داده محافظت زنان در برابر بیماری‌های قلبی- عروقی به‌دلیل هورمون‌های زنانه بیشتر است و تا قبل از سن یائسگی کمتر به بیماری‌های قلبی- عروقی مبتلا می‌شوند. دکتر قاسمی با بیان این توضیحات، تاکید می‌کند: «باوجود آنکه زنان دیرتر از مردان به بیماری‌های قلبی مبتلا می‌شوند، به‌دلیل باریک بودن رگ‌ها و برخی عوامل ناشناخته، اگر به بیماری‌های قلبی مبتلا ‌شوند، عواقب بیماری‌ و عوارض درمان‌ها برای آنها بیشتر خواهدبود.» رئیس انجمن آرتروسکلروز در پایان با تاکید بر کنترل عوامل خطر مثلا ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی، توصیه می‌کند: «اگر زمینه ارثی ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی یا عوامل خطر ابتلا به آن (مانند دیابت، چربی‌خون، فشارخون بالا) را دارید، حتی اگر علائم بیماری‌های قلبی را نداشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر تشخیص بیماری برای شما داده شد، حتما درمان را انجام دهید و از درمان‌های غیرحرفه‌ای مانند خوردن سیر یا آب لیمو پرهیز کنید. اگر فردی قند، فشارخون و چربی‌خون دارد، حتما تا زمان کنترل این عوامل خطر، ‌باید درمان‌هایش را ادامه دهد و آن را رها نکند.