بزرگترین منتقد صندوق بین المللی پول

جوزف استیگلیتز، برنده جایزه نوبل اقتصاد و عضو سابق بانك جهانی از مهمترین منتقدان سیاست های صندوق بین المللی پول است. وی معتقد است در صندوق بین المللی پول تصمیم ها بر اساس عقلانیت …

جوزف استیگلیتز، برنده جایزه نوبل اقتصاد و عضو سابق بانك جهانی از مهمترین منتقدان سیاست های صندوق بین المللی پول است. وی معتقد است در صندوق بین المللی پول تصمیم ها بر اساس عقلانیت اقتصادی یا عقلانیت سیاسی گرفته نمی شوند بلكه بر اساس معجون عجیبی از ایدئولوژی و دیدگاه های اقتصادی گرفته می شوند. این دانشمند آمریكایی علم اقتصاد كه در دو كابینه كلینتون جزء تیم اقتصادی وی بوده است و مدتی در بانك جهانی جز تصمیم گیرندگان اصلی آن بوده، ولی تصوراتی كه وی از این دو مركز تصمیم سازی در عرصه پولی و مالی بین المللی دارد بسیار تند است. به گفته استیگلیتز، صندوق بین المللی پول غیردموكراتیك ترین نهاد موجود در جهان است و در آن تنها چیزی كه اهمیت ندارد طرز تفكر مخالفان است.

این دانشمند آمریكایی در همین زمینه می نویسد: هر بار كه بحرانی به وقوع می پیوندد صندوق، استانداردهای كهنه و نامناسب خود را بدون توجه به تأثیرات آنها بر مردم كشورها ارائه می دهد. چنانچه مشخص است علاوه بر كیفیت این سیاست ها، این نكته نیز جالب توجه است كه سیاست های صندوق برای تمامی بحران ها، واحد است و به جز در مسائل كم اهمیت كه آن هم قابل توجه نیست باقی تفكرات به یك شكل بوده و نسخه ای واحد برای دردهای متفاوت طراحی شده است.

جوزف استیگلیتز كه جایزه نوبل اقتصاد را در سال ۲۰۰۱ میلادی از آن خود كرد از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ عضو شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهوری آمریكا (دوره كلینتون) و مدتی هم رئیس این شورا بوده است. او همچنین در دوره ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ اقتصاددان ارشد بانك جهانی بود. او از جمله متفكرانی است كه عقایدش را در زمینه مسایل جهانی سازی و فرایند و پیامدهای آن به صراحت و بی پروا بیان كرده است.

وی در پیشگفتاری كه بر كتاب معروفش با عنوان جهانی سازی و مسائل آن آورده است: نه فقط آزادسازی تجارت، بلكه در هر زمینه دیگر جهانی سازی، حتی تلاش هایی كه ظاهراً با نیت خوبی صورت

می گیرد، نتیجه معكوس داده است. این دو سازمان (صندوق بین المللی پول و بانك جهانی) این امكان را داشته اند كه برای چالش های توسعه و تحول اقتصاد، راه های مختلفی پیشنهاد و در این زمینه فرایند مردم سالاری را تقویت كنند. اما هر دو سازمان تحت تأثیر خواست جمعی گروه هفت و بخصوص وزیران دارایی و خزانه داری این كشورها بودند و غالباً چیزی كه اصلاً به آن تمایل نداشتند بحث زنده مردم سالارانه درباره راهبردهای ممكن دیگر بود. صندوق در ایفای وظیفه اولیه خود كه اعتلای ثبات جهانی بود شكست خورده است.