تام تام tam–tam

سازی است از خانواده آلات موسیقی ضربی لوحه ای . ساختمان این ساز تشکیل می شود از یک صفحه گرد فلزی از جنس مس که بر پایه ای آویزان است و با کوبه ای به صدا در می آید . این ساز را در ایران جزو …

سازی است از خانواده آلات موسیقی ضربی لوحه ای . ساختمان این ساز تشکیل می شود از یک صفحه گرد فلزی از جنس مس که بر پایه ای آویزان است و با کوبه ای به صدا در می آید . این ساز را در ایران جزو آن گروه از سازها قرار می دهند که به آنها « زنگ » می گویند .

در متنهای موسیقی قدیم ایران جزو گروه سازهایی است که به آنها « الواح » می گویند . جنس الواح به قراری که عبدالقادر مراغه ای در مقاصدالالحان ذکر کرده است ( ص ۱۳۶ ) از فولاد است .

در لغتنامه دهخدا آمده است : « تام تام نوعی از آلات موسیقی ضربی است که منشاء آن از چین است و عبارت از یک صفحه فلزی دایره شکل است که به طور عمودی بر پایه ای آویخته شده است و با چکش چوبی بر آن نوازند .» لاوینیاک کوبه تام تام را چوبی می داند که بر سر آن که بر آمده و گرد است نمد یا پارچه ای از جنس شیفون پوشانده باشند .

فرهنگ موسیقی ریمان آن را یک ساز ضربی مشرقی می داند و می نویسد : « صدای تام تام رساست و انعکاس صوت و ارتعاش صدای آن مدتی در فضا باقی می ماند .»

لاروس موسیقی زادگاه این ساز را چین می داند و می نویسد : « سازی است چینی و تشکیل می شود از یک صفحه گرد فلزی از برنز . » در کتاب ساز شناسی برلیوز ، تام تام سازی معرفی شده است از خانواده گونگ ( gong ) چینی [ که همان زنگ لوحه ای است ] .

از میان موسیقدانهایی که در آثار خود برای تام تام نقشی منظور کرده اند می توان از ریمسکی کرساکف ، دبوسی و استراوینسکی نام برد . نیز ( زنگ و گونگ ) .