فک دردناک

خانم «م» هشت ماه قبل ازدواج کرده است؛ ۲۸ ساله است و مدتی است که از درد ناحیه فک تحتانی در سمت راست رنج می برد. درد دائمی است اما حین جویدن یا صحبت کردن طولانی تشدید می شود. خانم «م» مبتلا …

خانم «م» هشت ماه قبل ازدواج کرده است؛ ۲۸ ساله است و مدتی است که از درد ناحیه فک تحتانی در سمت راست رنج می برد. درد دائمی است اما حین جویدن یا صحبت کردن طولانی تشدید می شود. خانم «م» مبتلا به «درد میوفاسیال» است.

درد میوفاسیال مفصل فک تحتانی که در خانم ها به نسبت سه تا پنج برابر آقایان بروز می کند، بیماری سنین جوانی تا میانسالی است. درد یک طرفه در فک تحتانی یا در عضلات ناحیه گیجگاهی که صبح ها پس از برخاستن از خواب احساس می شود و در طول روز تشدید می یابد، شایع ترین تظاهر این بیماری است. اگر شما هم از چنین دردهایی رنج می برید بهتر است به این سوالات پاسخ دهید.

-آیا درد شما با غذا خوردن یا صحبت کردن طولانی تشدید می شود؟

-آیا درد شما در منطقه وسیعی از فک یا گیجگاه احساس می شود؟

-آیا با فشار دادن انگشت روی ناحیه مورد نظر احساس درد می کنید؟

-آیا در باز کردن کامل دهان یا حرکت فک به طرفین مشکلی دارید؟

-آیا هنگام حرکت فک، متوجه صدای «تق» مانندی می شوید؟

اگر پاسخ شما به این پرسش ها مثبت است، وقت آن رسیده که به سراغ دفترچه تلفن بروید و با پزشک تان مشورت کنید.

دو ماه قبل که خانم «م» برای اولین بار به کلینیک ما مراجعه کرد، مضطرب و نگران به نظر می رسید. دردهای مداوم آزارش می داد و تماسش با دوستان و بستگانش محدود شده بود. آزمایش ها و عکسبرداری فک و دندان ها کاملاً طبیعی بود و در سایر مناطق بدن نیز مشکل خاصی به چشم نمی خورد.

«استرس» مهم ترین عامل ایجاد درد میوفاسیال فک است. افزایش فعالیت عضلات جونده همراه با انجام رفتارهایی مانند دندان قروچه یا سایش و فشار دادن دندان ها به هم باعث ایجاد خستگی، درد و اختلال عملکرد فک می شود. در درازمدت ممکن است آزردگی داخلی مفصل، ساییدگی و ناهماهنگی در قرار گرفتن دندان ها روی هم نیز رخ دهد.

خانم «م» به سختی می توانست قبول کند که «استرس» مسوول تمام مشکلات کنونی وی است. پس از آموزش کامل، بیمار با مجموعه یی از دستورات ساده برای مراقبت در منزل و با تجویز یک داروی ضداضطراب ضعیف اما کارآمد به خانه بازگشت. یک ماه بعد و در آخرین ویزیت انجام شده، دردهای بیمار کاملاً برطرف شده و حرکات فک به طور طبیعی قابل انجام بود. خانم «م» چهره یی بشاش و روحیه یی خوب داشت و اطمینان بیشتری نسبت به ادامه درمانش احساس می کرد.

اگرچه برخی از بیماران در مراحل بعدی درمان، نیاز به استفاده از پروتزهای خاص فک هنگام خواب پیدا می کنند یا به مراکز فیزیوتراپی و روانپزشکی معرفی می شوند، بیشترین سود بالینی معمولاً با کمترین مداخلات درمانی قابل دستیابی است. یک بار دیگر به پرسش های مطرح شده مراجعه کنید. چه بیماری های دیگری ممکن است با «استرس» مرتبط باشند؟

دکتر آرش اصلیان

فلوشیپ فوق تخصصی روماتولوژی