جزیره ی هرمز

جزیرهٔ هرمز جزیرهٔ بیضی شکل هرمز که طول محیط آن حدود ۶۰۰۰ متر می‌باشد در مدخل خلیج فارس و در فاصلهٔ ۸ کیلومتری بندرعباس قرار دارد.
املای صحیح آن هرموز یا هرمزد برگرفته از کلمات …

جزیرهٔ هرمز جزیرهٔ بیضی شکل هرمز که طول محیط آن حدود ۶۰۰۰ متر می‌باشد در مدخل خلیج فارس و در فاصلهٔ ۸ کیلومتری بندرعباس قرار دارد.

املای صحیح آن هرموز یا هرمزد برگرفته از کلمات خورموز یا خورموغ به معنی لنگرگاه و بندر ایالت موغستان (میناب) بوده است که به واسطه کثرت استفاده از غلط مشهور امروزه هرمز خوانده می‌شود.خواجه حافظ شیرازی گفته است:

شاه هرموزم ندید و بی سخن صد لطف کرد شاه یزدم دید و مدحش گفتم و هیچم نداد

این جزیره را به علت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز ، کلید خلیج فارس می‌دانند. همین موقعیت است که آن را در طول تاریخ، از نظر سوق الجیشی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار ساخته‌است.

هرموز اصلاً نام بندری معتبر در مصب رود میناب با خلیج فارس بوده است. شهر میناب کنونی برروی خرابه‌های این بندر ساخته شده است. هرموز قدیم در اوایل عهد مغول تجارت پر رونقی داشته است. با هجوم مغولان در حدود سال ۷۰۰ هجری، مردم شهر هرموز ابتدا به جزیره قشم و سپس به جزیره هرموز که در آن زمان زرون (معرب آن جرون که بعدها نام بندری در محل بندر عباس کنونی شد و به تلفظ پرتغالی بندر گمبرون خوانده شد) نام داشت کوچ نمودند و شهری در آن بنا کردند و نام آنرا به یاد شهر قدیم خود هرموز گزاردند.

به تدریج و طی قرون بعد این شهر نام خود را به همه جزیره داد و بندر جرون (گمبرون بعدی) نام خود را از آن وام گرفت. عظمت شهر و جزیره هرموز به قدری شد که دو قرن بعد و تا زمانی که توسط پرتغالی‌ها اشغال شد مرکز ایالات خلیج فارس از جمله بحرین بوده است.

شاه عباس در سال ۱۰۳۱ جزیره هرموز و سواحل جنوبی ایران در خلیج فارس را از اشغال پرتغالی ها خارج ساخت و شهرهای هرموز و گمبرون را تخریب نمود و بندر عباس فعلی را بر خرابه‌های گمبرون استوار کرد. هرمز امروز به هیچ عنوان رونق گذشته را ندارد.