سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

۴ آبان ۱۲۹۹ ـ ... و انگلیسی ها یکه تاز میدان ایران شدند


۴ آبان  ۱۲۹۹ ـ ... و انگلیسی ها یکه تاز میدان ایران شدند

انگلیسی ها در آبان سال ۱۲۹۹ (اکتبر۱۹۲۰) در ایران یکه تاز میدان شده بودند وکوشش تمام داشتند که مالک الرقاب وطن ما شوند. انگلیسی ها با تلقین قطعی بودن قرارداد سال ۱۹۱۹ میلادی معروف …

انگلیسی ها در آبان سال ۱۲۹۹ (اکتبر۱۹۲۰) در ایران یکه تاز میدان شده بودند وکوشش تمام داشتند که مالک الرقاب وطن ما شوند. انگلیسی ها با تلقین قطعی بودن قرارداد سال ۱۹۱۹ میلادی معروف به قرارداد وثوق الدوله به مقامات دولتی ایران، عملا مفاد ان را به اجرا گذارده بودند و تاکید بر قطعی بودن آن داشتند از جمله از مشیرالدوله رئیس الوزراء و نیز سلطان احمدشاه مصرا می خواستند که پالونیک استاروسلسکی ژنرال روسی فرمانده قزاقخانه را که دیگر ارتباطی هم با روسیه نداشت و حقوق بگیر دولت ایران شده بود برکنار و از ایران اخراج کنند تا امور مالی و تدارکاتی نیروی قزاق ـ طبق قرار داد ۱۹۱۹، در دست ماموران انگلیسی قرار گیرد. احمد شاه نافرمانی احتمالی قزاقها را بهانه می آورد و مشیر الدوله حاضر به قبول نبود.

پس از آخرین دیدار ژنرال آیرونساید با مشیرالدوله که درآن این موضوع با فشار بیشتری مطرح شده بود، مشیرالدوله کناره گیری از نخست وزیری را ترجیح داد و چهارم آبان استعفاء کرد. سلطان احمدشاه سپهدار (سپهدار رشتی) را که با انگلیسی ها مخالفتی نداشت رئیس الوزراء کرد و وی ظرف چند روز ژنرال پالونیک استاروسلسکی و همه افسران روسی دیویزیون قزاق را برکنار کرد.

با اخراج افسران روس، راه بر تماس مستقیم ژنرال آیرونساید با افسران ایرانی نیروی قزاق هموار شد و وی دو روز پس از برکناری روسها، یعنی دهم آبان به قزوین رفت و در آق بابا از رژه نیروهای قزاق سان دید و با ژنرال رضاخان میرپنج (سرتیپ) آشنا شد و گفت و گو کرد که در باره این دیدار شایعات فراوان انتشار یافته است ازجمله اینکه آیرونساید رضاخان را تشویق به کودتا کرد، جزئیات کار را با او درمیان نهاد و ....

پس از این دیدار، طولی نکشید که وزیر امور خارجه انگلستان، این بار با دست پر و از موضع قدرت از ایران خواست که قرارداد سال ۱۹۱۹ ایراد ندارد و آن را به اجراء در آورد و اگر هم احیانا در اجرای آن اشکالی ببیند برطرف سازد.

ژنرال پالونیک استاروسلسکی