شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
ضرورت نگاه دقیقتر به مدیریت استفاده از منابع گازی کشور
یکی از مقولههای مهمی که در مدیریت استفاده از منابع گازی باید به آن توجه کافی مبذول نمود, استفاده از گاز به عنوان عاملی برای ازدیاد برداشت از ذخایر نفت کشور است. در راستای رسیدن به تصویری از وضعیت مطلوب مدیریت منابع گازی در کشور، گفتگویی را با مهندس علیاکبر وحیدی آلآقا مدیر مهندسی نفت شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) انجام دادهایم که در ادامه به آن اشاره میشود:
مهندس آلآقا در زمینه اهمیت استفاده از منابع گازی جهت تزریق گاز به میادین نفتی, معتقد است: "از نظر مهندسی نفت، تزریق گاز به میادین نفت کشور, امری بسیار ضروری بهشمار میرود؛ به خصوص در کشور ما که ضریب بازیافت طبیعی بسیار پایین است, این عمل به مراتب مهمتر میباشد. زیرا عموماً مخازن نفت کشور از نوع کربناته و اکثر آنها "نفتتر" هستند که در این گونه مخازن، تزریق گاز به مراتب بهتر از تزریق آب است. مگر در مواقعی که شرایط خاصی وجود داشته باشد.
در استفاده از منابع مشترک گازی نظیر پارس جنوبی برای تزریق به مخازن نفت, دو بعد مطرح است. بعد اول، بعد فنی قضیه میباشد؛ همانطور که گفتم از نظر فنی, تزریق گاز امری بسیار ضروری بهشمار میرود. بعد دوم, اقتصادی است و در پاسخ به این سؤال که تزریق گاز از نظر اقتصادی امری مطلوب است, در نظر گرفتن شرایط مملکت خیلی مهم است و پیدا نمودن جواب نیاز به بررسی گزینههای مختلف دارد. به نظر من، تزریق گاز به مخازن نفت کشور در مقایسه با صادرات گاز طبیعی ترجیح دارد و برای کشور از اولویت بالاتری برخوردار است. مضافاً، وقتی گاز تزریق میکنیم در اکثر موارد حداقل ۸۰ درصد قابل بازیافت میباشد و به دلیل اینکه میدان گازی مشترکی نظیر پارس جنوبی را نیز در اختیار داریم, میتوانیم تزریق گاز را به منظور ذخیرهسازی گاز در نظر بگیریم.
ولی باید در نظر داشت, تا زمانی که پروژههای تزریق گاز راهاندازی شود, نمیتوانیم یک میدان مشترک را به حال خود رها کنیم. لذا باید گاز مازاد مصرف داخلی و تزریق را صادر کنیم.
آنچه که در بررسی اقتصادی تزریق گاز باید توجه کافی را به آن مبذول داشت, فاکتور زمان است. میادین نفتی که عملیات تزریق گاز بر روی آنها انجام میشود, به خاطر اینکه تولیدشان افزایش پیدا کند, زمان قابل ملاحظهای نیاز دارند و افزایش تولید پس از چند سال دستیافتنی میباشد. اکثر کسانی که بحث تزریق را مطرح میکنند, فاکتور زمان در بعد اقتصادی را درنظر نمیگیرند, علاوه بر آن، به دلیل ذکرشده, سرمایهگذاریها در این زمینه به صورت صیانتی میباشد. این کار بطور مستقل با قراردادهای متعارف سرمایهگذاری خارجی از جمله (بیع متقابل) قابل اجرا نیست و باید سرمایهگذاری آنها از طریق منابع داخلی باشد که به صورت طرحهای ملی دنبال شود. مثلاً سرمایهگذاری ممکن است از امسال شروع شود و پروژه چند سال بعد جواب دهد.
علاوه بر آن در پروژههای تزریق گاز، ما به سیستمهای فراورشی و "خطوط لوله" جهت انتقال گاز و "ایستگاههای تقویت فشار" جهت انتقال و عمل تزریق گاز نیاز داریم. طبیعتاٌ به چاههای ترزیقی نیز نیاز خواهیم داشت. هرچند در میادین قدیمی از بعضی چاههای موجود نیز میتوان استفاده نمود.
به طور مثال، در زمینه استفاده از گاز پارس جنوبی برای تزریق به مخازن نفتی آغاجاری ، انتقال گاز این میدان تا مخازن نفت هزینهبر و زمانبر است. این ارتباط باید برقرار شود که خود یک پروژه سنگین است. احداث خط لوله ۵۶ اینچی به طول صدها کیلومتر نیاز به سرمایه دارد. از طرفی کسی از قیمتهای چند سال آینده نفت خبر ندارد. برای همین موضوع در مواردی که از جهت پارامترهای اقتصادی دچار تردید میباشیم؛ بهتر است وجه صیانتی را در نظر بگیریم. البته فروش گاز هم در صورت استفاده درست از منابع مالی آن غیرصیانتی نیست. در صیانت, پیشبینیها قطعی نیست و نمیشود صرفاً اقتصادی فکر کرد. بالاخص اینکه اکثر پارامترها نیز باید پیشبینی شود.
در حال حاضر بر اساس برآوردها و برنامههای موجود در سالهای آینده نیاز به تزریق حداقل ۶.۵ میلیارد فوت مکعب گاز در روز است. البته اعداد متفاوتی به عنوان نیاز گاز برای تزریق مطرح گردیده که بین ۶.۵ تا ۲۰ میلیارد فوت مکعب در روز میباشد. به هرحال, در لزوم کار بحثی نیست و تزریق گاز بهطور جدی در برنامه کار ما قرار دارد.
برنامه شرکت ملی نفت, اختصاص حداقل ۶.۵ تا ۷ میلیارد فوت مکعب در روز گاز جهت تزریق است و تا میزانی که توان تولید گاز داریم, پروژههای تزریق را هم دنبال خواهیم نمود. چنانچه مطالعات نشان دهد, نیاز به ترزیق حجم بیشتری از گاز وجود داشته باشد و امکانات نیز اجازه دهد, قطعاً پیگیری خواهد شد."
مهندس آلآقا در مورد نحوه تقسیمبندی میادین مشترک گازی میگوید: "این موضوع که برای استحصال گاز به ویژه گاز میادین مشترکی نظیر پارس جنوبی، چند فاز تعریف نماییم و چگونه از هر فاز برداشت کنیم تا ضریب برداشت در اثر تعدد چاههای تولید افت نکند, نکته قابل توجهی است.
اگر میدان مستقل باشد، در تئوری میتوان توسط یک چاه هم مخزن را تخلیه کرد؛ ولی ممکن است زمان بسیار زیادی طول بکشد. در میادین مستقل تعداد چاهها اگر متناسب باشد حجم برداشت حداکثر میشود.
اما در میدان مشترک در هر طرف که برداشت بیشتر باشد (افت فشار بیشتر باشد)، گاز از طرف فشار بالا به طرفی که فشار پایین است, حرکت میکند. برای همین باید طوری عمل نمود که میزان برداشت طرف ایرانی حداقل متناسب با تولید طرف قطری باشد.
در پاسخ به این سؤال که آیا چاههای بیشتری برای استحصال گاز پارس جنوبی میتوان حفر نمود, باید گفت بلی و این کار اقتصادی میباشد و در برنامهریزی هم منظور شده است."
مهندس آلآقا در پایان به این نکته اشاره میکند که در مدیریت منابع گازی هیچگاه به طور مطلق نمیتوان گفت گزینه A بهتر از B و یا بهتر از C است. به نظر من مهمترین نکته در مدیریت استفاده از منابع گازی این است که راهی دنبال کنیم که علاوه بر استفاده بهینه صیانتی و اقتصادی از مخازن نفت و گاز خود, تنها فروشنده انرژی نباشیم؛ بلکه مصرفکننده صنعتی انرژی باشیم و به فروشنده محصولات صنعتی و خدمات مهندسی در دنیا تبدیل شویم.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
دولت حسین امیرعبداللهیان مجلس شورای اسلامی سیستان و بلوچستان افغانستان انتخابات امیرعبداللهیان عراق جنگ دولت سیزدهم حجاب مجلس
سیل ایران تهران هواشناسی سیلاب شهرداری تهران سازمان هواشناسی باران فضای مجازی آتش سوزی یسنا هلال احمر
خودرو قیمت دلار قیمت خودرو مسکن دلار بانک مرکزی قیمت طلا تورم ارز بازار خودرو حقوق بازنشستگان ایران خودرو
صدا و سیما مسعود اسکویی صداوسیما دفاع مقدس بی بی سی موسیقی مهران غفوریان تلویزیون ساواک سریال سینمای ایران تبلیغات
رژیم صهیونیستی جنگ غزه فلسطین اسرائیل حماس روسیه آمریکا ترکیه انگلیس اوکراین نوار غزه ایالات متحده آمریکا
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان لیگ برتر رئال مادرید باشگاه استقلال جواد نکونام بازی علی خطیر باشگاه پرسپولیس بایرن مونیخ
هوش مصنوعی اینستاگرام آیفون دیابت اپل عکاسی ناسا موبایل گوگل تلفن همراه
سلامت استرس طب سنتی کبد چرب فشار خون گرما