زنگ ورزش

ورزش و تربیت بدنی در کشور ما رشته نوپایی است که هنوز هم تقریبا به شکل سنتی دنبال می‌شود اگر چه تغییر و تحولاتی در این زمینه ایجاد شده است ولی تا رسیدن به معیارها و استانداردهای …

ورزش و تربیت بدنی در کشور ما رشته نوپایی است که هنوز هم تقریبا به شکل سنتی دنبال می‌شود اگر چه تغییر و تحولاتی در این زمینه ایجاد شده است ولی تا رسیدن به معیارها و استانداردهای جهانی فاصله بسیار وجود دارد. تاسیسات و اماکن ورزشی نیز از این قاعده مستثنی نیست و هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی برای دستیابی به استانداردهای معمول و مرسوم بین‌المللی، راه درازی در پیش دارد.

در بسیاری از نقاط کشور سالن‌هایی اجاره‌های یا ملکی در اندازه‌های متعدد وجود دارد که توسط بخش خصوصی یا دانشکده‌ها و یا مدارس از آنها برای ارایه خدمات ورزشی استفاده می‌شود. شیوه استفاده از این سالن‌ها به‌‌طور‌معمول تک منظوره و یا چند منظوره است.

انتخاب محل اماکن ورزشی

اولین قدم در ساخت اماکن ورزشی، انتخاب محل مناسب است. بنابراین هم‌جواری‌های مطلوب و همچنین دوری از همسایگی‌های نامطلوب، از خصوصیات مهم انتخاب زمین برای احداث این فضاها است.

مشخصات ساختاری

منظور از مشخصات ساختاری، ویژگی‌های اجزای ساختمانی اماکن و فضاهای ورزشی یعنی کف، دیوارها و سقف است. هر کدام از این اجزا دارای شرایط و ویژگی‌هایی هستند که در زمان طراحی و ساخت امکان ورزشی باید مدنظر قرار گیرند.

کف سالن:

کف‌هایی که فعالیت ورزشی روی آنها انجام می‌شود، مهم‌ترین بخش مکان ورزشی هستند، نتیجه مطلوب و کارایی بیشتر تسهیلات مربوط به ورزش‌های داخل سالن به میزان زیادی به تناسب کف سالن با ورزشی که قرار است انجام شود، بستگی دارد.

در و دیوار سالن:

در طراحی و ساخت دیوارها باید مسایل مهمی را در نظر گرفت که بعضی از آنها عبارتند از:

کنترل نور شدید: رسیدن به این هدف با حذف پنجره‌های دیواری و سقفی ودر نظر داشتن قدرت بازتاب سطوح مواد مورد استفاده دست یافتنی است.

جذب صدا:

سطوح دیوارها، در ارتفاع بیش از سه متر می‌تواند دارای جاذب صدا باشد، اما باید در مقابل برخورد توپ‌ها نیز مقاوم باشند.

فاصله بین دیوارها:

وجود فضاها و فاصله‌هایی بین دیوارها برای ورود و خروج آتش، انبار وسایل، شبکه‌های ورود و خروج هوا، کپسول آتش‌نشانی و.... ضرورت دارد.

مسایل مربوط به گرما:

در سالن‌هایی که نیاز به گرم شدن هست، دیوارها باید طبق معیارهای استاندارد ساختمانی عایق‌بندی شوند.

مشخصات درها: درهای خروجی در هنگام آتش‌سوزی باید مناسب فرار باشند. درهای داخل سالن نیز باید به گونه‌ای طراحی شوند که به طور خودکار بسته شوند و در مقابل آتش‌سوزی مقاوم باشند.

سقف سالن:

سالن‌های ورزشی با بام‌هایی به شکل تخت، شیبدار و یا با شیب یک‌طرفه ساخته می‌شوند. امروزه اقتصاد ساختمان‌سازی ایجاب می‌کند که از نوع چارچوب فولادی استفاده شود.

رنگ در و دیوار، کف و سقف سالن:

رنگ کف‌ها باید در تضاد کافی با دیوارها باشد، برای کف‌ها از رنگ تقریبا روشن استفاده می‌شود. دیوارها باید دارای رنگ یک دست و بدون هرگونه گسستگی در رنگ باشد. برای دیوارها از رنگ تقریبا تیره استفاده می‌شود. سقف‌ها نیز باید دارای رنگ روشن یک‌دست باشند چون موجب پخش شدن بهتر نور می‌شود.

شرایط محیطی اماکن ورزشی

هدف از بررسی شرایط محیطی، توضیح و تشریح شیوه تامین نور و روشنایی اماکن ورزشی، تنظیم دمای سالن‌های ورزشی، عایق‌کاری صوتی و جلوگیری از آلودگی صوتی و نیز پیش‌بینی و کنترل رطوبت سالن‌ها و فضاهای ورزشی است.

نور:

نور سالن‌های ورزشی را می‌توان از سه طریق طبیعی (نور خورشید)، مصنوعی (لامپ‌ها و چراغ‌ها) و یا تلفیقی از هر دو تامین کرد.

تنظیم دمای سالن ورزشی:

دمای سالن‌های ورزشی باید میان ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد باشد. تنظیم و کنترل دمای سالن‌های ورزشی، اغلب از طریق سیستم حرارت مرکزی انجام می‌شود.

عایق‌کاری صوتی

سر و صدای ایجاد شده در سالن‌های ورزشی به خوبی کنترل نشود ممکن است موجب اختلالات عصبی و روانی از جمله بر هم خوردن تمرکز حواس، خستگی فکری، ذهنی و حتی ضعف شنوایی بازیکنان و دیگران شود. برای رفع این مشکل از عایق‌کاری صوتی استفاده می‌شود. عایق‌کاری‌ها به سه دسته عمده یعنی عایق‌کاری، حرارتی و صوتی تقسیم می‌شوند.

رطوبت: کنترل رطوبت بیش از حد فضای سالن‌ها، استخرها و دوش‌ها عامل بسیار مهمی در انتخاب مصالح و مواد مورد نیاز ساخت و احداث آنها است.

فضاهای جانبی اماکن ورزشی

به فضاهایی همچون رختکن، سرویس‌های بهداشتی، سرویس‌های رفاهی و خدماتی مانند پارکینگ، اتاق کمک‌های اولیه، تلفن عمومی و... امکانات و فضاهای جانبی گفته می‌شود. این امکانات و فضاها، در کنار زمین‌ اصلی‌بازی، سالن ورزش و یا سالن استخر قرار گرفته‌اند که باید به آنها توجه کرد.