چگونه «مودای» زندگی و کارمان را بشناسیم

اگر بخواهیم فعالیت‌های افراد از نگاه کاری را به‌صورت کاملا کلی تقسیم‌بندی کنیم، می‌توان این فعالیت‌ها را در دو دسته کلی طبقه‌بندی کرد.

اگر بخواهیم فعالیت‌های افراد از نگاه کاری را به‌صورت کاملا کلی تقسیم‌بندی کنیم، می‌توان این فعالیت‌ها را در دو دسته کلی طبقه‌بندی کرد. دسته اول فعالیت‌هایی که منجر به کسب درآمد می‌شود و دسته دوم فعالیت‌های که منجر به ایجاد رضایت و تفریح می‌شود؛ اما همه ما دسته عمده‌ای از فعالیت‌ها را داریم که در هیچ گروهی قرار نمی‌گیرد؛

مثلا ماندن در ترافیک نه لذت بخش است نه درآمدزا که هم منجر به اتلاف منابع است هم دلیلی برای اعصاب‌خردی. از این دسته از فعالیت‌ها در زندگی و کار ما خصوصا در سازمان‌های اقتصادی به وفور یافت می‌شود که هیچ ارزش افزوده‌ای برای ما تولید نمی‌کند که در نگاه تولیدی می‌توان این گونه‌ تعریف کرد که فعالیت‌هایی که هیچ ارزش افزوده برای مصرف‌کننده نهایی ایجاد نمی‌کند، اما هزینه و زمان تولید را به خود اختصاص می‌دهد، مانند جابه‌جایی‌هایی بیهوده در پروسه تولید که به این قبیل فعالیت‌ها در مدیریت «مودا» گفته می‌شود. تای جی اوهونو معاون شرکت تویوتا که به خالق نظریه تفکر ناب مشهور است، اولین بار از واژه مودا در مدیریت استفاده کرد. مودا در زبان ژاپنی به معنی اتلاف است و در کل به هر آنچه زمان و هزینه ما را مصرف می‌کند؛ ولی برای مشتری ارزش ایجاد نمی‌کند، مودا گفته می‌شود و به هفت دسته زیر تقسیم می‌شود:

۱- مودای تولید بیش از نیاز بازار

۲- مودای انتظار و تاخیر

۳- مودای حمل و نقل

۴- مودای حرکت‌های اضافی

۵- مودای انبارش

۶- مودای ایراد در فرآیند

۷- مودای تولید ضایعات و دوباره کاری

حال یک سوال اساسی اینجا مطرح می‌شود که تا به امروز مودا‌های کار و زندگی خود را کشف کرده‌اید؟ و چگونه می‌توان با کشف آنها بهره‌وری را افزایش داد؛ روشی که بی‌تردید ارزان‌ترین و موثر‌ترین راهکار برای افزایش بهره‌وری است.

از این رو مرکز آموزش روزنامه «دنیای اقتصاد» اقدام به برگزاری دوره آموزشی «مدیریت زمان» کرده است که علاوه بر تشریح و نحوه شناسایی مودا در کار و زندگی به اصول حاکم بر مدیریت زمان در این دو حوزه خواهد پرداخت.

محسن پروان