در ستایش رسانه های فیلتر شده

گزارش برپایی نخستین همایش روز رسانه های اجتماعی

همایش روز رسانه های اجتماعی با ریاست دکتر یونس شکرخواه برگزار شد و پروفسور یحیی کمالی پور، دکتر حسن نمکدوست تهرانی، دکتر محمد سلطانی فر، دکتر ناصر فکوهی، دکتر سید وحید عقیلی و دکتر بهزاد دوران اعضای شورای سیاستگذاری آن بودند. دبیری علمی سمینار بر عهده دکتر حسین امامی و دبیری اجرایی همایش هم بر عهده جواد افتاده کارشناس ارشد ارتباطات جمعی بود به گزارش دبیرخانه همایش روز رسانه های اجتماعی، در این همایش که با هدف تبدیل علمی تهدیدهای رسانه های اجتماعی به فرصت ها برگزار شد حدود ۴۰۰ نفر از اساتید، کارشناسان و علاقه مندان رسانه های اجتماعی و تکنولوژی حضور داشتند. در همایش روز رسانه های اجتماعی سه پنل تخصصی «رسانه های اجتماعی: تحلیل شبکه»، «رسانه های اجتماعی: بازاریابی« و »رسانه های اجتماعی: کاربران« شکل گرفت که در آن ها ۶ مقاله تخصصی ارائه شد و علاوه بر آن ۴ کارگاه آموزشی با عناوین، »رسانه های اجتماعی و بازاریابی«، »سازمان ۲ «پرسنال برندینگ با رسانه های اجتماعی» و «روش های تحقیق علمی بر روی شبکه های اجتماعی مجازی» در حاشیه همایش برگزار شد. در مراسم اختتامیه نیز از شش مقاله برتر این همایش تجلیل و قدردانی به عمل آمد.

● مقالات ارائه شده در همایش

این مقالات در سه پنل تخصصی با موضوعات رسانه های اجتماعی: تحلیل شبکه، رسانه های اجتماعی: بازاریابی و رسانه های اجتماعی: کاربران، ارایه شد:

بررسی جایگاه و توانایی اثرگذاری قشر رهبران شبکه ای در شبکه اجتماعی آنلاین فیس بوک/ میلاد میر محمدصادقی

ارتباطات انسانی درشبکه های اجتماعی مجازی- مطالعه موردی: ارتباطات انسانی در بین کاربران ایرانی شبکه اجتماعی گوگل پلاس/ محمدنصرتی

ارائه مدلی در جهت شناسایی عوامل موثر بر اجرای CRM در رسانه های اجتماعی (SCRM) / امیرحاتمی - علیرضاسراجی

بررسی نقش رسانه های جدید در بازاریابی توریسم / مرضیه ابراهیمی - احمدرضا شیخی شبکه نگاری کاربران ایرانی شبکه های اجتماعی اینترنتی/ دکتر عبدالله گیویان، سیاوش صلواتیان، ابراهیم اسکندری پور شبکه های اجتماعی مجازی و مدل پردازش ابری؛ تغییر در زمین بازی فناوری اطلاعات وارتباطات / احسان پوری - جعفرشایان

رونمایی از کتاب رسانه های اجتماعی؛

● ابعاد و ظرفیت ها

کتاب «رسانه های اجتماعی؛ ابعاد و ظرفیت ها» در همایش روز رسانه های اجتماعی رونمایی شد. در مراسم رونمایی «کتاب رسانه های اجتماعی؛ ابعاد و ظرفیت ها» دکتر حسن نمک دوست، دکتر علی اصغر محکی و دکتر اسماعیل قدیمی، دکتر شکرخواه و دکتر سلطانی فر حضور داشتند. در این مراسم حسین بصیریان جهرمی گردآورنده این کتاب با ارائه توضیح کوتاهی درباره کتاب عنوان کرد: این کتاب که از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات آماده انتشار شده است، براساس آنچه گفته شده است، قرار است در ابتدای شهریور ماه منتشر و به صورت رسمی رونمایی شود. وی در ادامه گفت: نویسندگان مقالات تالیفی ضیائی پرور، قدسی بیات، حسین بصیریان، منصور ساعی و جواد افتاده، امید جهانشاهی، قدسی بیات و حقیقی فهیم، ابراهیم اسکندری پور و مترجمان مقالات سارا مهدوی، اسکوئی و عادله فیضی و ثریا خزائی هستند.

بیانیه کمیته علمی همایش روز رسانه های اجتماعی

حسین امامی، دبیر کمیته علمی نخستین همایش روز رسانه های اجتماعی، بیانیه کمیته علمی را قرائت کرد. در این بیانیه به اهداف اصلی برگزاری همایش، محورهای همایش و نحوه داوری مقالات اشاره شد.

متن کامل بیانیه کمیته علمی همایش به شرح زیر است:

نخستین همایش روز رسانه های اجتماعی در ایران، در حالی برگزار می شود که هزاران نفر در صدها شهر بزرگ و کوچک در سراسر جهان این روز جهانی رسانه های اجتماعی را گرامی می دارند. بررسی های کمیته علمی این همایش از مقالات رسیده به دبیرخانه نشان می دهد که با وجود نوپدیدبودن مقوله «رسانه های اجتماعی» در جامعه ایران، استقبال اندیشمندان، پژوهشگران و علاقه مندان از موضوع و محورهای همایش و تعدد و تنوع مقالات دریافتی از سراسرکشور بیانگر این است که تدبر و کنکاش در مورد ماهیت و فلسفه، ظرفیت ها، فرصت ها و چالش های رسانه های اجتماعی از سوی جامعه علمی و دانشگاهی به خوبی درک شده است.

هدف اصلی این همایش نیز کاویدن ابعاد وکارکردهای مختلف این رسانه های نوظهور و آسیب شناسی آن بود تا با نگاه علمی به ایجاد و اشاعه شناختی عمیق از ظرفیت ها و فرصت های این رسانه های شهروند محور در زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و نظایر آن کمک کند.

بی تردید سیاستگذاری اثربخش و تصمیم گیری مناسب در مورد رسانه های اجتماعی با توجه به پیچیدگی ابعاد و دامنه داری کاربری شان جز به شناخت علمی و آگاهی عمیق از تغییر پارادیمی و گذار از رسانه های جمعی رسانه محور به رسانه های اجتماعی کاربر محور ممکن نیست. طراحی محورهای مقالات همایش نیز بر اساس همین نگاه و نیت تنظیم شد تا هم شناخت و آگاهی حاصل شود و هم فرصت ها و آسیب ها درک شوند.

فراخوان همایش در ۸ محور ذیل در تاریخ ۲۷ اردیبهشت همزمان با روز ارتباطات منتشر شد:

رسانه های اجتماعی و هویت ایرانی

رسانه های اجتماعی و بکارگیری آن در آموزش

رسانه های اجتماعی و رونق کسب و کار

تاثیر متقابل رسانه های اجتماعی و جمعی

نقش رسانه های اجتماعی در پیشبرد برنامه های توسعه کشور

تاثیر سیاست های سرویس دهندگان رسانه های اجتماعی بر رفتار کاربران

شیوه های بکارگیری استراتژیک رسانه های اجتماعی در شرکت ها، سازمان ها و دستگاه های اجرایی

رسانه های اجتماعی و بکارگیری آن در حوزه علوم ارتباطات (روزنامه نگاری، روابط عمومی و تبلیغات) اگر چه آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات تا ۱۹ خرداد ۱۳۹۱ اعلام شده بود اما پس از استقبال بی نظیر جامعه علمی و دانشگاهی سراسر کشور، کمیته علمی همایش، مهلت ارسال آثار را تا ۲۵ خرداد تمدید کرد.

پس از پایان مهلت تمدید شده، تعداد ۱۸۰ چکیده مقاله به دبیرخانه همایش واصل شد. پس از داوری و ارزیابی علمی چکیده مقالات توسط هیات داوران، تعداد ۶ مقاله به عنوان مقالات برتر انتخاب شد که در همایش ارائه گردید. همچنین تعداد ۱۱۶ مقاله نیز به عنوان چکیده های قابل چاپ در کتاب چکیده مقالات همایش تشخیص داده شدند. امید می بریم که این نخستین همایش رسانه های اجتماعی ایران، سرآغازی باشد مستدام و پویا در خور جامعه جوان و جوینده ایران عزیزمان برای ترویج نگاه علمی و سازنده به این رسانه های نوظهور و تاثیرگذار.

سخنان رئیس همایش : بیش تر از زبان به گوش احتیاج داریم دکتر یونس شکرخواه رئیس همایش روز رسانه های اجتماعی گفت: باید تصویر بزرگ تر سوشال مدیا را تدریجی درک کرد و به گفت و شنودها فرصت داد تا بتوان به تدریج به یک تصویر مات - نه شفاف - از آن رسید زیرا این پدیده بسیار بزرگ و گسترده شده است.

وی با بیان اینکه رسیدن به یک تعریف فوری از سوشال مدیا اساسا دشوار است، اظهار کرد: به همین دلیل شاید دیالوگ خیلی کمک کند. ما در این حوزه بیشتر از اینکه به زبان نیاز داشته باشیم، به گوش نیاز داریم. شکرخواه در ادامه به یک تعریف ساختاری از سوشال مدیا اشاره کرد و گفت: براساس این تعریف سوشال مدیا یک فرمت و چارچوب مشخص دارد. سوشال مدیا وب پایه است یعنی باید بر وب سوار شود تا جنبه اجتماعی آن تحقق یابد. این فرمت، عین اپلیکیشن ها می تواند یک فرمت ثابت داشته باشد. دو سویگی و همه جا حاضری نیز از ویژگی های مورد توافق آن است.

رئیس همایش روز رسانه های اجتماعی گفت: نکته دیگری که مطرح شده است یو.جی. سی (UGC) است یعنی کاربران محتوا را تولید می کنند و نکته دوم سی.جی.ام (CGM) است. این تعریف بیشتر مربوط به ادبیات سازمانی است البته در عمل فرقی نمی کند. در آنجا کاربر جای خود را به مشتری داده است و رسانه (مدیا) جای محتوا (کانتنت) را گرفته است. وی پس از ارائه تاریخچه کوتاهی از سوشال مدیا، به طبقه بندی رسانه های اجتماعی در ۶ ژانر از منظر کاپلان و هنلین اشاره کرد و گفت: براساس این طبقه بندی سوشال مدیا شامل ژانرهای همکاری جویانه، وبلاگ ها و میکروبلاگ ها، جوامع محتوایی، سایت های شبکه اجتماعی، جهان های بازی های مجازی و جهان های اجتماعی مجازی می شود. شکرخواه در ادامه از نظریه های حضور اجتماعی، اشباع رسانه ای، ارائه خود، خودگشودگی، کاربری و اقناع، مدل همگرایی رسانه های اجتماعی، درک رسانه ها از مک لوهان، جریان دو مرحله ای اطلاعات لازارسفلد ، مدل هارولد لسول به عنوان نظریه ها و مدل هایی نام برد که در حاضر وارد میدان تئوری این عرصه شده است. رئیس همایش روز رسانه های اجتماعی گفت: این شبکه ها ویژگی دو سویه گی دارند و پهنای آن ها بسیار بالاست. مخاطب آن ها جهانی است. سلسله مراتب ندارد. نوع ارتباط در آن ها افقی است. کم هزینه است، که البته اینطور نخواهد ماند. مهارت نمی خواهد؛ برخلاف اینکه وانمود می شود مهارت زیادی می خواهد. امکان تغییر مطلب را حتی بعد از آپلود در اختیار کاربر می گذارد و امکان کامنت گذاری نیز وجود دارد. وی در ادامه طبقه بندی ها؛ تکنولوژی های سوشال مدیا را شامل بلاگ، اشتراک عکس، اشتراک موسیقی، وی لاگ، پست دیواری، پست فوری، ایمیل، وویپ و کرود سورسینگ دانست. شکرخواه سطح دو سویگی را بهره مند از ویژگی هایی مانند جستجوی تخصصی و ارتباط معکوس تلاش کاربر و تلاش سیستم دانست و توضیح داد: در سوشال مدیا تلاش سیستم صد و تلاش کاربر به سمت صفر می رود. همچنین پاسخ دهندگی، تسهیل ارتباطات بین فردی، سهولت در افزایش اطلاعات و نظارت بر کاربرد سیستم ها از دیگر ویژگی های آن است.

رئیس همایش روز رسانه های اجتماعی با اشاره به تفاوت نقطه تلاقی چهره به چهره (face to face) و رسانه های اجتماعی اظهارکرد: مولفه های سازنده رسانه اجتماعی ممکن است به صورت تک عنصری یا چند عنصری در زندگی رسانه ای اجتماعی حضور یابند. مولفه های سازنده نقطه تلاقی در رسانه های اجتماعی شامل هویت، گفتگو، اشتراگ گذاری، حضور، مناسبات، شهرت و گروه می شود. شکرخواه در انتها به ارائه توضیحاتی درباره سکند لایف به عنوان یک جهان مجازی - از ژانرهای سوشال مدیا- پرداخت و برخی انتقادات و فرصت های موجود در ارتباط با سوشال مدیا را مطرح کرد. مدیرعامل «لایف وب»: رسانه ها نباید مدیون دولت باشند بعد از سخنرانی دکتر یونس شکرخواه، امیر حسین عسگری مدیر عامل شرکت «لایف وب» به عنوان حامی اصلی برگزاری این همایش درباره ابعاد و ارکان رسانه های اجتماعی سخنرانی خود را آغاز کرد. مدیرعامل شرکت «لایف وب» گفت: اگر بخش سیاستگذاری رابطه اش را با بخش علمی کم کند موجب تصمیم گیریهای ناآگاهانه خواهد شد. امیر حسین عسگری این حوزه را شامل سه بخش سیاستگذاری، علمی و خصوصی دانست و به روابط آن ها اشاراتی کرد. مدیرعامل لایف وب، به رابطه بخش علمی و سیاستگذاری پرداخت و اظهار کرد: اگر بخش سیاستگذاری رابطه خود را بخش علمی کم کند باعث تصمیم گیریهای ناآگاهانه در این بخش خواهد شد که در نتیجه به ضرر هر دوی این بخش ها خواهد بود. همچنین باید بخش علمی تولید علم را همراه با خلاقیت داشته باشد و دراین صورت است که می تواند چراغی برای بخش سیاستگذاری شود. عسگری در ادامه با اشاره به حضور مقالات از رشته های مختلف در این همایش گفت: تا قبل از این تنها دانشجویان و فعالان حوزه ارتباطات دراین بخش فعال بودند اما الان اگر به مقالات رجوع کنیم متوجه می شویم که از رشته ها و حوزه های مختلف مقالاتی وجود دارد زیرا پهنای علمی در حوزه ارتباطات بسیار زیاد است و ما باید سعی کنیم که استفاده حداکثری را از تمام رشته های علوم انسانی داشته باشیم. وی در ادامه با اشاره به رابطه بخش دولتی و خصوصی خاطرنشان کرد: رسانه ها نباید مدیون دولت باشند زیرا دولت ها صرفا باید زیرساخت و خط مشی را تعیین کنند. همچنین بخش خصوصی نیاز به جذب سرمایه و سرمایه گذار دارد و متاسفانه امروز شاهدیم که نگاه خوبی به سرمایه گذاری در حوزه وب وجود ندارد که برای رفع این مشکل تصمیم گیران و سیاستگذاران باید دقیق تر عمل کنند تا سرمایه گذاران وارد شوند زیرا سرمایه گذاری موجب کارآفرینی و اقتصاد پررونق خواهد شد. مدیرعامل لایف وب به رابطه بخش خصوصی و مراکز علمی پرداخت و گفت: دسترسی به اطلاعات برای شرکت ها و بخشهای خصوصی دشوار است و رابطه بخش خصوصی و مرکز علمی یک رابطه دوجانبه است زیرا اگر بخش خصوصی بتواند سرمایه زیادی را جذب کند این سرمایه دوباره به بخش علمی تزریق خواهد شد. عسگری در پایان سخنانش با اشاره به دشواری های که شرکت های خصوصی با آن مواجه اند گفت: مشکلات متعددی برای شرکت های خصوصی در این زمینه وجود دارد که از جمله آن می توان به درآمدزایی بلند مدت، رشد سریع تکنولوژی و کمبود نیروهای متخصص اشاره کرد.

● پنل های تخصصی

پس از سخنرانی عسگری، پنل های تخصصی با عناوین «تحلیل شبکه»، «کاربران» و «بازاریابی» آغاز شدند که در ابتدا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در سخنان خود به چهار دسته از چالش های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد که با پیدایش رسانه های اجتماعی ایجاد شده اند. پس از سخنرانی عسگری، پنل های تخصصی با عناوین «تحلیل شبکه»، «کاربران» و «بازاریابی» آغاز شدند که در ابتدا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در سخنان خود به چهار دسته از چالش های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد که با پیدایش رسانه های اجتماعی ایجاد شده اند.

بهزاد دوران: رابطه دولت ها با رسانه های اجتماعی یک رابطه عشق و نفرت همزمان است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در سخنان خود در همایش روز رسانه های اجتماعی به چهار دسته از چالشهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد که با پیدایش رسانه های اجتماعی ایجاد شده اند.

به گزارش دبیرخانه همایش روز رسانه های اجتماعی، دکتر بهزاد دوران با اشاره به اینکه اقتصاد یک وجه قابل اندازه گیری است افزود: به تدریج اهمیت رسانه های اجتماعی برای کسب و کارها روشن شده است و به سمت سرمایه گذاری دراین حوزه می روند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دو منفعت اصلی اقتصادی را آگاهی برند و ایجاد یک گفتگوی مستمر با مشتریان عنوان کرد و گفت: براساس این منافع بلافاصله برای کسب و کارها این سوال پیش می آید که چگونه باید تاثیر این سرمایه گذاری را درک کنیم. در بخش کسب و کار مهم ترین چالش بازگشت سرمایه گذاری هست. دوران افزود: شاخصهای که در حال حاضر در این حوزه مطرح است عبارتند از حضور اجتماعی، ترافیک وب، میزان مواردی که برند یا لینکشان به اشتراک گذاشته می شود یا تعداد لایک هایی که زده می شود. وی چالش دیگر را در حوزه حریم خصوصی مشتریان دانست و گفت: الان به شدت رقابت بر سر این وجود دارد که دیتاهایی که در انواع رسانه های اجتماعی هست جمع اوری شود و سرمایه اصلی کمپانی هایی که در این حوزه هستند از همین طریق به دست می آید.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران درباره چالشهای حوزه سیاست گفت: رابطه دولت ها با رسانه های اجتماعی یک رابطه عشق و نفرت همزمان است یعنی دولت ها گاهی به سمت این رسانه ها می روند و قصد استفاده از قابلیت های آن را دارند. دولت ها می توانند از رسانه های اجتماعی برای ارائه بهتر خدماتشان استفاده کنند. در عین حال می توان از شهروندان درباره موفق بودن یا نبودن بازخورد دریافت کرد. در این زمینه یک تفاوت بنیادین بین بخش خصوصی و دولتی این است که چون بخش دولتی کمتر متکی به مشتری است بیشتر خواهان نمایش خدمات و نشان دادن رضایت کاربرانست.

دوران در ادامه بحث خود به چالشهای حقوقی که رسانه های اجتماعی به وجود آورده اند اشاره کرد و گفت : یکی از مهم ترین دغدغه های حوزه رسانه های اجتماعی حریم خصوصی است که اگر شما بخواهید شکایتی را دراین حوزه داشته باشید باید به همان دستگاه قضایی رایج بروید اما تناقضی که در این زمینه وجود دارد وقتی است که از یک طرف دولت ها می خواهند از حقوق شما دفاع کنند و از طرف دیگر خودشان را مالک این داده ها و اطلاعات می دانند. همچنین رسانه های اجتماعی خودشان امروزه نکات حقوقی جدیدی را به وجود آوردند که ارزش قضایی خاص خود را دارند که این ارجاع و استناد به آن ها قبلا وجود نداشته است.

دوران در ادامه بحث خود افزود: امروزه یکی از مهم ترین دغدغه های دولت ها در حوزه سیاست، بروز شورش ها و اعتراضات مردمی است که نمونه هایشان را اخیرا در بریتانیا و ایالات متحده شاهد بودیم که هماهنگی تمامی این اعتراضات به وسیله شبکه های اجتماعی از جمله فیس بوک انجام می گرفت که در این وجه با واکنش تند ارباب رسانه ها مواجه شد. وی در ادامه با اشاره به ابعاد اجتماعی و فرهنگی رسانه ها گفت: اساسا دربحث های اقتصادی رسانه ها آمار دادن و سنجیدن راحت است اما وقتی به مقوله های اجتماعی و فرهنگی وارد می شویم بیشتر بحث ها انتزاعی می شود و اندازه گیری سخت تر. از طرف دیگر در بحث هراس اخلاقی دولت ها نگرانی های خاص خود را دارند که ممکن است از طریق رسانه های اجتماعی افشا شود که یقینا این امر به مذاق جریان های غالب خوش نمی آید. عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران افزود: شاخص مهم دیگر، در این بحث روزنامه نگاری شهروندی است که امروزه تمام کمپانی ها و شرکت ها این نقش را در خود دارند و سرمایه گذاری زیادی روی آن انجام داده اند. همچنین بحث خانواده، پیدا کردن دوستان، بازیابی و مواردی از این دست جزء شاخص های اصلی رسانه های اجتماعی است اما دقیقاً در مقابل همین نظر بحث انزوای اجتماعی که از طریق رسانه هایی مثل فیس بوک به وجود می آید مطرح است. اینکه آیا این روابط در حوزه مجازی یک رابطه اجتماعی واقعی است یا یک توهم رابطه اجتماعی.

وی با اشاره به بحث فرهنگی در حوزه رسانه های مجازی تصریح کرد: در بحث فرهنگ ایجاد هویت و مولفه های مهم به حساب می آید. اینکه آیا رسانه ها می توانند این گسست فرهنگی را از بین ببرند یا آن را تشدید کنند. دوران در پایان صحبت هایش با اشاره به کارکرد آموزش در رسانه های اجتماعی بر آموزش از طریق گروه های دولتی و گروه های همالان تاکید کرد و همچنین بحث ادغام فرهنگ جهانی یا جهانی شدن فرهنگ ها امروزه بحثی است که بر همه آشکار است.

● برگزاری ۴ کارگاه در همایش روز رسانه های اجتماعی

۴ کارگاه در همایش روز رسانه های اجتماعی در نوبت های صبح و عصر برگزار شد.

کارگاه پرسنال برندینگ با تدریس امیر مهرانی، مربی کسب و کار

کارگاه روش های تحقیق علمی روی شبکه های اجتماعی مجازی با تدریس علی اکبر اکبری تبار، دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی

کارگاه آموزش سازمان ۲۰ با تدریس رضا قربانی، کارشناسی ارشد مدیریت رسانه

کارگاه رسانه های اجتماعی و بازاریابی با تدریس ابراهیم اسکندری پور، کارشناسی ارشد مدیریت رسانه از حامیان این همایش می تواند به شرکت های لایف وبخاور زمین سیستم کیش شبکه اجتماعی کلوب و شرکت تدبیر گستران اشاره کرد.