سه شنبه, ۱۲ تیر, ۱۴۰۳ / 2 July, 2024
فناوری های نوین در استفاده از منابع غیرمتعارف گاز طبیعی
اگرچه ذخایر گازهای غیرمتعارف گاز چشمگیر است، اما به علت مسائل اقتصادی و محدودیت های فنی، استفاده از آنها تاکنون در حد بسیار کم باقی مانده است. یکی از منابع غیرمتعارف گازطبیعی مخازن ماسه سنگی با درجه نفوذ کم است.بیشترین کار مطالعاتی روی تخمین منابع غیرمتعارف گازطبیعی در آمریکا صورت گرفته و از سال ها پیش این مطالعات در حال انجام بوده است. از جمله قدیمی ترین این فعالیت ها می توان به انتشار گزارشی در سال ۱۹۷۶ ازسوی آکادمی ملی علوم و تدوین مدارک کاملی ازسوی شورای ملی نفت آمریکا در سال ۱۹۸۰ اشاره کرد.
●مخازن ماسه سنگی
مقدار بسیار زیادی گاز طبیعی در مخازن نفوذ ناپذیر ماسه سنگی که دارای دو مشخصه درجه نفوذپذیری کمتر از Dµ ۳۰ و تخلخل ۷ تا ۱۲ درصد هستند، محبوس شده اند. درجه اشباع گاز در این محیطهای متخلخل درقیاس با مخازن عادی کم و در حد ۵۰ درصد است. ترکیب عوامل ذکر شده موجب کاهش تولید چاه های حفر شده در این مخازن می شود. پدیده کم بودن نفوذناپذیری می تواند از دو موضوع ناشی باشد.
- ترکیب مواد معدنی سازنده، به این صورت که مخلوط شدن شیل و ذرات رسوبی ریز با هم، موجب تشکیل محیطی به هم فشرده با تخلخل کم می شود.
- عمق زیاد مخزن که سبب به هم فشرده شدن محیط متخلخل می شود.
در بعضی از کشورهای اروپایی که ذخایر قابل استفاده کم اما مصرف بالای گازطبیعی دارند، استفاده از این منابع گازی می تواند چاره ساز باشد. براساس گزارش ندروف در آلمان، هلند و انگلستان این مخازن در بسترهای ماسه سنگی که با زغال سنگ های کربن دار مخلوط شده اند، یافت می شوند. چنین مخلوط هایی را در نواحی مرکزی کشور چین می توان یافت.
مخازن ماسه سنگی سخت در جمهوری های مستقل مشترک المنافع به ویژه مناطق Tyumen و Orenburg نیز کشف شده اند. در ایالات متحدآمریکا تعداد زیادی از این مخازن در یک کمربند جغرافیایی که از جنوب غربی نیومکزیکو شروع شده و بعد از گذشتن از کوه های راکی به شمال کشور می رسد، پخش شده اند. این کمربند شامل ۱۸ مخزن عمیق گاز با نفوذپذیری کم است که در مساحتی برابر ۶۵ هزار کیلومتر مربع گسترده شده اند. همچنین در این کمربند، منطقه وسیعی به مساحت ۳۰۰ هزار کیلومتر مربع وجود دارد که در آن مخازن با نفوذپذیری کم و سازندهای کم عمق یافت می شوند. مطابق گزارش سال ۱۹۸۷ هاس و همکارانش، تولید گاز از مخازن ماسه سنگی سخت در سال ۱۹۸۱ به بیشترین حد خود، ۳/۴۳ میلیارد مترمکعب، رسیده است.
کانادا دارای یک مخزن ماسه سنگی سخت عمیق به نام حوزه عمیق است که با مساحتی برابر ۵۲ هزار کیلومتر مربع در آلبرتا واقع شده است. دراین مخزن به علت کوچک بودن قطر سوراخ های سنگ مخزن و کم بودن فشار مویین، گاز نمی تواند به وسیله آب از سنگ مخزن بیرون رانده شود.
حوزه بزرگ دیگری از نوع مخازن ماسه سنگی سخت، در مدیسین هات کانادا قرار گرفته است. در حالی که مقدار گاز موجود در مخازن کشور کانادا ۱۰۱۳۶۱۶۲۰; ۰/۱ مترمکعب تخمین زده می شود، مقدار گاز قابل برداشت با استفاده از تکنیک های رایج کنونی، یک دهم این مقدار است. برای تولید از مخازن ماسه سنگی سخت، نیاز به استفاده از تکنیک های نسبتاً پیچیده و گران است. همچنان عمق زیاد بعضی از این مخازن، مشکل دیگری به مسائل نام برده شده، می افزاید و بهای عملیات حفاری را افزایش می دهد.یک راه حل برای افزایش تولید مخازن ماسه سنگی سخت، ایجاد جریان گاز در مخزن با استفاده از شکاف دادن سنگ مخزن است. با کمک این روش، سوراخ های ریز درون سنگ مخزن به وسیله شکاف های ایجاد شده، به یکدیگر مرتبط شده و تولید مخزن افزایش می یابد. تکنیک امیدوار کننده دیگری که تولید در مخازن را افزایش می دهد، حفاری افقی است. در این روش طول مسیرهایی که به کمک آنها گاز از سنگ مخزن استخراج می شود بیشتر و در نتیجه تولید چاه زیاد می شود. در شرایط مساعد و با کمک این روش، تولید چاه ها به چهار تا پنج برابر حالت عادی نیز رسیده است.
مسعود پزشکیان سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 پزشکیان ایران جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ مناظره مجلس شورای اسلامی
قتل خودکشی آتش سوزی هواشناسی تهران خانواده آموزش و پرورش شهرداری تهران سلامت سازمان هواشناسی پلیس عربستان
بازار خودرو دولت سیزدهم خودرو قیمت دلار قیمت طلا بازار سرمایه قیمت خودرو دلار بورس حقوق بازنشستگان قیمت سکه بازنشستگان
سینما علیرضا قربانی تخت جمشید سینمای ایران دفاع مقدس کنسرت تلویزیون رسانه ملی سید ابراهیم رئیسی
دانشگاه تهران دانش بنیان دانشگاه آزاد اسلامی ماهواره باتری
آمریکا رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه روسیه فلسطین جو بایدن ترکیه جنگ غزه دونالد ترامپ لبنان چین
یورو 2024 فوتبال استقلال پرسپولیس فرانسه باشگاه استقلال لیگ برتر باشگاه پرسپولیس نقل و انتقالات علیرضا بیرانوند بازی لیگ برتر ایران
هوش مصنوعی نمایشگاه الکامپ سامسونگ موبایل ربات اپل گوگل ایرانسل وزیر ارتباطات
کاهش وزن بیماری گرمازدگی آلزایمر ویتامین سکته مغزی