بنگاه های اقتصادی پیشتازان بهبود

مصاحبه ای با دیوید آلتیگ

در ماه‌های اخیر، سیاست‌گذار‌ان، از باراک اوباما گرفته تا بن‌برنانکی، رییس فدرال‌رزرو، برای از میان برداشتن آنچه که به نظرشان مانعی جدی در برابر رکود محسوب می‌شود، طرح‌ غیرمعمولی را اتخاذ کرده‌اند که عبارت است از: کاهش اعتبار برای بنگاه‌های کوچکی که به باور بسیاری از اقتصاددان‌ها باید نقش پیشتازی را در خلق مشاغل جدید بازی کنند.

دیوید آلتیگ، رییس بخش تحقیقاتی بانک مرکزی آتلانتا در کوران این بحث قرار داشته و به بررسی بنگاه‌های کوچک این منطقه و تجزیه و تحلیل داده‌های اقتصادی مربوط به آن پرداخته است تا دریابد واقعا چه اتفاقی در حال رخ دادن است. او در مصاحبه ای با Real Time Economics درباره دامنه مشکلاتی که بنگاه‌های کوچک با آنها دست به گریبان هستند و اینکه چه بانک‌هایی باید با این مشکلات درگیر شوند و چرا باید مراقب باشیم، به گفت‌و‌گو نشسته است.

▪ در سال ۲۰۰۹، آمریکا بیشترین کاهش را در میزان وام‌دهی بانک‌ها نسبت به سال ۱۹۴۲ به این سو تجربه کرد. شاید این برای بنگاه‌های بزرگی که می‌توانند در بازارهای اوراق قرضه استقراض کنند مشکلی نباشد،‌ اما بیشتر شرکت‌های کوچک، به جز بانک‌های محلی جایی برای رفتن ندارند. این مساله چه تاثیری می‌تواند بر بهبود داشته باشد؟

ـ آلتیگ: تاثیری که این امر برای بهبود دارد، به هیچ وجه خوشایند نیست. بسته به تعریفی که می‌توانیم از بنگاه‌های کوچک داشته باشیم،‌ این بنگاه‌ها رقمی در حدود یک‌سوم تا دوسوم خالص اشتغالزایی را به خود اختصاص می‌دهند. لذا اگر مانعی در برابر رشد این گونه شرکت‌ها وجود داشته باشد، احتمالا پیام آن بروز قسمت ناامید‌کننده‌تر پیش‌بینی‌های‌مان در باب اشتغال خواهد بود.

▪ نقشی که بنگاه‌های کوچک در بحران اخیر بازی کردند، تا چه‌اندازه بود؟

ـ آلتیگ: بخش فو‌ق‌العاده زیادی از کاهش مشاغل در خلال این رکود به بنگاه‌های کوچک و به ویژه کسب و کارهای خیلی کوچکی با تعداد نیروی کار کمتر از ۵۰ کارگر مربوط می‌شد. در رکود سال ۲۰۰۱، نزدیک به ۹‌درصد از خالص کاهش مشاغل ناشی از این دسته از بنگاه‌های کوچک بود. این بار این رقم نزدیک به ۴۵‌درصد بود.

▪ چرا این رکود تا این حد به بنگاه‌های کوچک آسیب رساند؟

ـ آلتیگ: ما به دنبال دلایل وقوع این مساله هستیم. یک دلیل آشکار احتمالی آن است که این بنگاه‌ها گروهی هستند که در اثر بروز یک بحران اعتباری مشکلات بیشتری برایشان پیش می‌آید که در این رکود به وضوح شاهد این امر بودیم.

ما سعی کردیم با کند و کاو در مورد شرایط دستیابی بنگاه‌های کوچک به اعتبار و اهمیت این مشکل در حوزه خود، به کنه ماجرا پی ببریم. ما در این جست‌وجو حقیقتا دستیابی به اعتبار را مشکل بزرگی برای این بنگاه‌ها نیافتیم.

البته درباره بنگاه‌هایی صحبت می‌کنم که پس از بحران در صحنه باقی ماندند و آن چه نمی‌دانیم، این است که چه تعدادی از بنگاه‌های کوچک به خاطر عدم دسترسی به اعتبار شرایط حضور پیدا نمی‌کنند. بسیاری از بنگاه‌های تازه‌کار نه به وام‌های اعتباری کسب و کار، بلکه به وام‌هایی بستگی دارند که مالکانشان در برابر خانه‌های خود دریافت می‌نمایند، اکنون دریافت این وام‌ها با توجه به کاهش ارزش املاک بسیار سخت‌تر شده است.

▪ برخی بررسی‌ها نشان داده‌اند که بنگاه‌های کوچک بیش از آن که به دسترسی به اعتبار توجه کنند، دلمشغول میزان فروش‌ اندک خود هستند. آیا این بدان معنا است که نبود اعتبار مشکل چندان بزرگی نیست یا این که این بنگاه‌ها بدان خاطر که نسبت به توسعه بی‌میل هستند، به این امر توجه نمی‌کنند؟

ـ آلتیگ: ما واقعا نمی‌دانیم که آیا هنگامی که اوضاع رونق بگیرد و بنگاه‌ها تصمیم به توسعه خود بگیرند، این موضوع به مشکلی جدی‌تر بدل خواهد شد یا خیر. در این راستا به بررسی این نکته پرداختیم که آیا افراد به پیش‌بینی مشکلات می‌پردازند یا نه، اما هنوز به این برداشت نرسیده‌ایم.

ما هنوز هم بازخوردهایی را بر این مبنا می‌شنویم که افراد به مشکلات اعتباری دچار هستند و این مساله آنها را محدود می‌سازد. این احساس ما است و واقعا این نکته در دید ما نسبت به مسیر اقتصاد وجود دارد که اصلاح ترازنامه و کمبود اعتبار به عامل محدود‌کننده بهبود اقتصاد مبدل خواهد شد.

به ویژه نگران آن هستیم که مسائل پدیدار شده در حوزه املاک تجاری، بر آن نوع بانک‌هایی که به بنگاه‌های کوچک خدمت‌رسانی می‌کنند، تاثیر شدیدی داشته باشند. این مساله به عنوان یک نگرانی در ذهن ما باقی خواهد ماند.

▪ ناظرین و دولت تا چه‌اندازه می‌توانند در دریافت اعتبار توسط بنگاه‌های کوچک اثرگذار باشند؟

ـ آلتیگ: من فکر می‌کنم سخت است که دقیقا بگوییم چه عاملی اثرگذار خواهد بود و چه عاملی نه. این امر تا حدودی بدان خاطر است که به جای آنکه سعی کنیم تشخیص دهیم که مشکل چیست در حال بحث و جدل راجع به آن هستیم. ما باید به دنبال پروراندن محیطی باشیم که سرچشمه رشد باشد و باعث گردد اوضاع به طور خودکار به سامان درآید.

مارک وایتهاوس

مترجم: مریم کاظمی