تاریخچه دو شركت سازنده گوشی و فناوری موبایل

نوكیا در سال ۱۸۶۴ در فنلاند در حوالی رودخانه نوكیا بنا شد این شركت یكی از افتخارات ملی كشور فنلاند محسوب می شود نوكیا محصولاتش را به عنوان یك كارخانه كاغذسازی به روسیه, انگلستان و فرانسه صادر می كرد

فردریك آیدستم (Fredrik Ideastam) موسس این كارخانه یك مهندس فنلاندی بود كه تجربه كافی در این زمینه تجاری نداشت بنابراین، این تكنولوژی را از آلمانی‏ها فراگرفت. او از یك كارخانه تولید كاغذ در آلمان دیدن كرد. مالك آن كارخانه این صنعت را برای مدت چند سالی توسعه و آن را به عنوان یك راز بزرگ پنهان كرده بود. اما آیدستم كارگردان كارخانه را متقاعد ساخت تا كارخانه را به وی نشان دهند و آنها یك نمایشگاه واقعی را پیش روی مهندس فنلاندی به نمایش گذاشتند. زمانی كه صاحب كارخانه این مساله را مشاهده كرد عاجز شد و مهمان خود را بیرون كرد اما این مساله برای وی اهمیت چندانی نداشت زیرا آیدیستم آنچه را كه می‏خواست دیده بود. زمانی كه آیدستم به فنلاند بازگشت كارخانه تولید كاغذ خودش را بنا كرد. به تدریج اجتماع كوچكی از شركت‏ها و كارگاه‏های كوچك‏تر دور و بر ساحل رودخانه و در اطراف شركت نوكیا مستقر شدند. علت اصلی این تجمع وجود سیستم هیدروالكتریكی بود كه روی رودخانه سوار بود.

كارخانه نوكیا از نیروی برق تولید شده از آن برای ساختن خمیر كاغذ استفاده می‏كرد. یكی از شركت‏هایی كه در كنار نوكیا مستقر شد و رشد كرد در كار تولید انواع لاستیك و پلاستیك (ازجمله: كفش، پوتین، كت نایلونی ضد آب و تایر اتومبیل) بود. این شركت مایل بود كه محصولات خود را تحت نام نوكیا "NOKIA" به فروش برساند. بعد از گذشت چند سال در سال ۱۸۶۷ شركت نوكیا اختراعش یعنی خمیر چوب را در نمایشگاه چوب پاریس عرضه كرد و یك مدال برنز جایزه گرفت و درست پس از این مساله همه دیگر نوكیا را می‏شناختند. بنابراین آیدیستم به كلیه محصولات كارخانه برچسب نوكیا زد. بعد از جنگ جهانی دوم شركت پلاستیك‏سازی مذكور نیز سهام شركت نوكیا را خرید و در سال ۱۹۶۷ دو شركت ادغام شدند و «گروه نوكیا» به وجود آمد.

در دهه هفتاد میلادی در حالی كه اغلب مراكز مخابراتی فنلاند از سوئیچ‏های آنالوگ الكترومكانیكی استفاده می‏كردند، نوكیا شروع به تولید سوئیچ‏های دیجیتالی خود یعنی مدل DX ۲۰۰ كرد. فروش موفقیت‏آمیز این سوئیچ‏ها كه به ریزپردازنده اینتل مجهز بودند، به تدریج نوكیا را به شركت مخابراتی امروزی تبدیل ساخت. اوایل دهه هشتاد دولت به شركت‏های مخابراتی اجازه داد یك شبكه موبایل برای تلفن‏های داخل اتومبیل راه‏اندازی كند. حاصل كار شبكه Nordic (NMT) Mobile Telephony بود.

NMT اولین شبكه موبایل بین‏المللی به شمار می‏رفت كه در سایر كشورهای منطقه نیز برپا شد.

سال ۱۹۸۹ نوكیا اولین شبكه GSM را به شركت فنلاندی رادیو لینجا (Radio Linga) فرستاد.

سال ۱۹۹۱ نوكیا استاندارد GSM را پذیرفت و آن را در ۹ كشور اروپایی به كار گرفت. گفتنی است كه اولین تماس GSM توسط رئیس‏جمهور فنلاند برقرار شد.

نوكیا در سال ۱۹۹۲ نسل‏های قبل تمامی گوشی‏های GSM جدید خودش را چنین معرفی كرد: نوكیا ۱۰۱۱

در سال ۱۹۹۷ سیستم GSM توسط ۵۹ اپراتور (شركت‏های پیمانكار) نوكیا در ۳۱ كشور جهان پیاده‏سازی شد.

بنابراین این شركت تصمیم گرفت از اوایل دهه ۹۰ انواع سبك و كارهای متفرقه خود را به غیر از فناوری مخابرات و ارتباطات كنار بگذارد و خود را به TCT محدود كند.

امروز از سن نوكیا حدود دو دهه می‏گذرد شركتی كه ما اكنون می‏شناسیم یك امپراطوری عظیم در صنعت موبایل است كه «گروه نوكیا» نامیده می‏شود و از چهار زیرمجموعه تشكیل شده است.

اولین و مهمترین آنها (Nokida Mobile Phones) همان شركتی است كه محصولاتش در دست عموم مردم است.

مجموعه دوم (Nokia Network) نام دارد كه خدمات گسترده‏ای در زمینه زیرساختارهای شبكه‏های موبایل، اینترنت و از این قبیل ارائه می‏كند. نوكیا قصد دارد با توسعه شبكه‏های زیربنایی كه خود می‏سازد از خارج شدن كلیدهای صنعت موبایل از دستانش جلوگیری كند.

مجموعه سوم نیز Nokia Ventures) نام دارد (Organization و فعالیت‏هایش در دو شاخه جداگانه دنبال می‏شود: شاخه ارتباطات اینترنتی در زمینه‏هایی چون IP و شبكه‏های VPN و ارائه راهكار به شركت‏ها و سازمانهای بزرگ و شاخه «ارتباطات خانگی» كه مشغول تعامل با مصرف‏كنندگان خانگی و طراحی راهكارهای جالب، سودمند و جذاب برای عموم مردم و خانواده‏هاست.

در آخر پشت سر هر سه سازمان، موسسه تحقیقاتی عظیم نوكیا (Nokia Research Center) قرار دارد كه نقش مغز متفكر در ساختار كسب و كار نوكیا را بازی می‏كند. مراكز تحقیق و توسعه نوكیا برای نوآوری و عرضه ابتكارها و فناوری‏ها و راه‏حل‏های جدید می‏جنگند. درواقع معماری كسب و كار نوكیا یك معماری چند لایه است. پوسته بیرونی این معماری را شركت سازنده گوشی‏های موبایل تشكیل داده است. این لایه در برابر تحركات رقبای نوكیا آسیب‏پذیرترین است اما لایه‏های بعدی یعنی شبكه‏های نوكیا، سازمان سرمایه‏گذاری نوكیا و مراكز تحقیق و توسعه شركت به ترتیب طوری چیده شده‏اند كه هر لایه بتواند لایه بیرونی را بازسازی و ترمیم كند و از سوی لایه داخلی مورد حمایت و پشتیبانی قرار گیرد. امروزه بیش از یك سوم گوشی همراه سراسر جهان را نوكیا تولید می‏كند و تقریبا ۶۰ هزار نفر از كارمندان نوكیا در ۱۲۰ كشور و پنج قاره پراكنده شده‏اند.

● موتورولا Motorola

پل وی گالوین و برادرش جوزف ای گالوین در سال ۱۹۲۸ در كارخانه‏ای در ایلینویز شیكاگو سرمایه‏گذاری كردند. در آن زمان كارخانه گالوین پنج كارمند بیشتر نداشت. اولین محصول این كارخانه حذف‏كننده باتری بود كه به مصرف‏كنندگان اجازه استفاده از جریان برق خانگی را در رادیو می‏داد.

در دهه ۱۹۳۰ شركت گالوین به تولید رادیوهای ماشین با نام تجاری موتورولا (Motorola) پرداخت به طور همزمان بخش رادیوی خانگی و پلیس نیز در شركت ایجاد شد. این گیرنده برای انتقال پیام در بین گروه‏های پلیس مناطق طراحی شده بود.

در دهه ۱۹۴۰ شركت شروع به كارهای دولتی كرد و یك آزمایشگاه تحقیقاتی برای بررسی الكترونیكی حالت جامد نیز در شركت تاسیس كرد و همچنین برای اولین بار رادیوهایی با موج FM را وارد بازار كرد. بهترین مزیت تكنولوژی FM محیط آرام‏تر آن نسبت به AM بود. اولین سیستم FM در فیلادلفیا در ایالات متحده نصب شد.

اولین رادیوی دستی FM مدل SCR۳۰۰ كه كوله‏پشتی مانند بود در سال ۱۹۴۳ به عنوان اولین سهام شركت موتورولا عرضه شد.

در سال ۱۹۴۷ اولین تلویزیون موتورولا Golden view VT۷۱ بود و بیش از یكصد هزار عدد از آن در یكسال فروخته شد و درست در همین سال بود كه شركت گالوین تبدیل به كارخانه موتورولا شد.

در سال ۱۹۵۵ شركت موتورولا حرف "M" را به عنوان سمبول محصولاتش اعلام كرد. در همین سال ترانزیستور ژرمانیوم برای رادیوهای ماشین در نظر گرفته شد و به عنوان اولین محصول نیمه رسانا به تولید انبوه رسید و یكی از قوی‏ترین ترانزیستورها در محصولات تجاری به شمار می‏رفت.

در سال ۱۹۵۶ اولین رادیوی جیبی پیجر (Talkie - Handie) موتورولا تولید شد كه قادر بود پیام ویژه‏ای را به شخص موردنظر برساند. این پیجرها خیلی زود وارد ساختار كاری بیمارستان‏ها و كارخانه‏ها شدند.

در زمان فوت پل وی گالوین در سال ۱۹۵۹ شركت موتورولا در ارتش، فضا - ارتباطات تجاری پیشرو بود و اولین تاسیسات نیمه هادی توسط شركت ساخته شد.

با ورود روبرت وی گالوین پسر پل وی گالوین توجه شركت به الكترونیك مصرفی كاهش یافت و فعالیت شركت به بازارهای جهانی نیز كشیده شد. در اواسط دهه ۱۹۷۰ فناوری تولید گیرنده‏های تلویزیون رنگی فروخته شد و برای شركت امكان تمركز روی باندهای HiTech در زمینه بازرگانی صنعتی و دولتی فراهم شد.

در اواخر دهه ۱۹۸۰ موتورولا به نخستین تهیه‏كننده تلفن‏های سلولی تبدیل شد. در سال ۱۹۹۶ گوشی همراه جیبی TACTM Star تولید شد. شركت موتورولا از سال تاسیس خود تاكنون موفق به ۵۱۳ جایزه گوناگون برای محصولات مختلف ارتباطی خود شده است.

اخیرا گوشی تترای مدل MTH۸۰۰ شركت Motorola جایزه بهترین طراحی را در میان رقبای دیگر از آن خود ساخت. گفتنی است طراحی ارگونومیك، رابط كاربری جذاب، قابلیت اعمال تنظیمات كاربری شخصی، سهولت كاربری و استفاده از كلیدها و منوهای دستگاه ازجمله ملاك‏های ارزیابی محصولات تترا در این رقابت بوده‏اند.

گوشی تترای مدل MTH۸۰۰ یك گوشی دستی مخصوص شبكه‏های دیجیتالی ترانك تترا با طراحی زیبا و صفحه نمایشگر رنگی است. شبكه‏های تترا را می‏توان نسل جدیدی از شبكه‏های ترانك كه از آنها به نام ترانك دیجیتالی یاد می‏شود نامید كه تاكنون رشد و پیشرفت چشمگیری در نقاط مختلف جهان خصوصا قاره اروپا داشته‏اند.

شهرزاد شیروانی