سیستم یا سرمربی

یکی از ایرادات عمده ای که به امیر قلعه نویی و همفکران او در کادر فنی تیم استقلال تهران گرفته شده, این است که بر اجرای سیستم ۲ ۵ ۳ اصرار پایان ناپذیری دارند و کار را به آنجا کشانده اند که حتی این سیستم را روشی منسوخ شده و به اتمام رسیده در سطح جهان توصیف کرده اند

یکی از ایرادات عمده ای که به امیر قلعه نویی و همفکران او در کادر فنی تیم استقلال تهران گرفته شده، این است که بر اجرای سیستم ۲-۵-۳ اصرار پایان ناپذیری دارند و کار را به آنجا کشانده اند که حتی این سیستم را روشی منسوخ شده و به اتمام رسیده در سطح جهان توصیف کرده اند.

استقلال پس از تحمل ۳ باخت در ۵ مسابقه نخست خود در فصل جاری لیگ برتر باشگاه های ایران در شرایطی دیدار پنج شنبه شب گذشته خود با استقلال اهواز در تهران را پشت سر نهاد که عده ای آن را بازی مرگ و زندگی برای سرمربی تحت انتقاد آبی ها می شمردند، اما به نظر می رسد که هم افرادی که اهمیت آن دیدار و نتیجه آن را برای تثبیت یا برکناری ژنرال بسیار موثر می شمردند، زیاده روی و هم اشخاصی که در سال های اخیر از دستاوردهای وی در استقلال بیش از حد تعریف کرده اند، راه افراط را طی کرده باشند. حتی حرف های اخیر خود قلعه نویی نیز در این خصوص که چون تیم سیزدهم فصل پیش لیگ را تحویل گرفته است حق دارد آن را به سکوی هفدهم تنزل دهد، مثل این می ماند که مربیان تیم چهاردهم و پانزدهم فصل پیش بگویند ما حق داریم که امسال تیم را قطعا به یک دسته پایین تر از لیگ برتر بفرستیم!

● جذب نفرات دلخواه

از قضا برخی اظهارات قلعه نویی درباره شرایط و دشواری های کار تیمش در فصل جاری منصفانه نیست و با حقیقت همخوانی ندارد، زیرا او از ابتدای فصل تعطیلات و به واقع چند ماه وقت داشت که تیمش را آن طور که خود می خواهد ببندد و نفرات مورد نظر و اعتقادش را به تیم جذب کند و همان هایی را بخرد که خود می خواهد. این چنین بود که او ظاهرا مفیدترین خریدهای ممکن را صورت داد و حتی اکبری، کاظمی و اکبرپور را به تیم برگرداند و تقی پور و حیدری را به صف مردان تیمش افزود و اگر قیاس کنیم که دو سال پیش با انتخاب و مهره گزینی وی چه نفرات و بازیکنانی برای تیم صمد مرفاوی گزینش و به دست وی سپرده شدند، پی می بریم که او چه ثروتی را امسال در اختیار گرفته است و اگر هم خلاف این بپنداریم و بگوییم که آنها ثروت قابل توجهی نیستند، در آن صورت هم باید گفت که انتخاب خود وی بوده است و خود کرده را تدبیر نیست!

● بحثی مجزا

اما این که چگونه می توان روی انتخاب های فنی و سیستم های دلخواه وی ارزش گذاری و نمره دهی کرد، بحثی است که باید عمیق تر به آن پرداخت و نمی توان برخوردی سطحی با موضوع داشت. استفاده از دفاع ۳ نفره در صورتی که با پوشش خوب و حمایت لازم از سوی برخی هافبک های تیم همراه شود نه تنها نشانه ضعف و دلیلی برای سقوط و شکست نیست، بلکه می تواند عامل پیروزی هم باشد، چنان که در سال قهرمانی استقلال در لیگ برتر( دوره پنجم لیگ) همین خط دفاع با همین تعداد نفرات از دلایل اصلی توفیق آن تیم بود و کمترین گل را خورد و توان آن خط در سال قبل و بعد از آن رقابت ها نیز زبانزد بود و کمتر از اکثر رقبا گل می خورد و این که امروز خلاف آن عمل می کند، نه نشانگر کهن یا منسوخ شدن احتمالی سیستم، بلکه حکایتگر این نکته است که اجرای آن امسال به شکلی ناموفق و بد صورت می پذیرد.

برخی نظریه پردازان و تحلیل گران معتقدند که در سایر خطوط سه گانه آبی ها نیز ضعف های برخاسته از سیستم مذکور خودنمایی می کند، اما باز هم برهان و دلیل علمی قاطعی در این خصوص رو نمی شود و مشخص نیست که ضعف احتمالی کادر فنی استقلال در چیدمان مهره ها در داخل کادر و سیستم مورد نظرشان ایراد دارد و یا کلا این روش نقص دارد. باز به نظر می رسد که حالت دوم منتفی باشد، زیرا با این که در اکثر کشورها شاهد دوری جستن تیم ها از روش ۲-۵-۳ هستیم و دفاع خطی ۴ نفره از نوباب شده و هافبک ها خود به دو طیف تقسیم گشته اند، اما هنوز بسیاری از مربیان از اجزا و مدل هایی مختلف از سیستم ۲-۵-۳ سود می جویند و از آن راضی اند و مشکلی هم با آن ندارند و دلیلی در دست نیست که نتوان بر پایه آن و با استفاده از این سیستم جواب روش های مدرن تر را داد.

● به خودی خود

به واقع ایراد قلعه نویی که در هر پنج مسابقه نخست آبی ها در این فصل جلوه گری می کرد، برخی چیدمان های نامناسب درون کادر و سیستمی است که اگر داخل آن درست عمل و تصمیم گیری می شد، به خودی خود ایرادی نداشته و ندارد. این که بگوییم هافبک های استقلال کارایی لازم را ندارند چون سیستم ۲-۵-۳ منسوخ (!) شده است، مثل این می ماند که در صورت شکست خوردن سیستم های ۲-۴-۴ یا ۲-۱-۳-۴ و ۲-۱-۴-۳ در برخی روزهای بد، آن را سند شکست و عدم کفایت و ناکارایی این روش ها بدانیم.

قلعه نویی نتوانسته است طراوت و شفافیت و سرزندگی لازم را به تیمی ببخشد که به رغم حضور تعدادی از جوانان مستعد در استقلال، کند و پیر به نظر می رسد و دلیل ناکامی های این تیم نه سیستم مورد بحث بلکه عدم استفاده صحیح از آن و در نگاهی گسترده تر بهره گیری ناکامل از توان های موجود در تیم و بلا استفاده گذاشتن بخشی قابل توجه از آن است و البته فرقی نمی کند، زیرا در این خصوص هم سرمربی تیم مقصر اول است. مگر این که معتقد باشیم علی فتح اله زاده مقصر بوده است که در آن صورت با کنار گذاشتن شدن مدیرعامل آبی ها در اواخر هفته پیش، این مشکل نیز حل شده است!

وحید رسولی