«برلین منفی ۷» یک اثر کاملا سینمایی

نگاهی به فیلم برلین منفی ۷ ساخته رامتین لوافی

«برلین منفی ۷» ساخته رامتین لوافی یکی از فیلم‌های خوش ساخت و آبرومند جشنواره سی و یکمین فیلم فجر است. جشنواره‌ای که در آن عموما فیلم‌هایی به نمایش در می‌آمد که کمتر سلیقه تماشاگر در آن لحاظ شده است. در کلامی‌رویدادی است که در آن تنها دلمشغولی‌های کارگردانان بیان می‌شود.

اما فیلم لوافی اینگونه نیست، بلکه اثری است که به سینمای قصه گو تعلق دارد و می‌خواهد یک داستان ساده روایت کند. قصه خانواده‌ای عراقی که به آلمان مهاجرت کرده تا از عواقب جنگ‌های داخلی که عراق را در بر گرفته در امان بمانند.

البته قبل از بر شمردن نکات مثبت فیلم باید به برخی ضعف‌های کار هم اشاره کرد. برای نمونه ریتم کند فیلم در بسیاری مواقع تماشاگر را خسته می‌کند، نقصانی که با تدوین مجدد برای اکران عمومی‌برطرف می‌شود. نکته دیگر نگاه کاملا مثبتی است که به زندگی غربی در فیلم شده، چون در این فیلم آلمان کشوری است که تصمیمات در آن بر پایه درستی و حقیقت گرفته می‌شود و مسئولان آن از دکتر گرفته تا کارکنان اداره مهاجرت دغدغه مهاجرین را دارند. در این میان اگر قرار است کلاهبرداری هم صورت گیرد باید از طریق مهاجرین باشد همانگونه که در فیلم نشان داده شده است. برای اینکه فردی که مهاجرین را فریب می‌دهد یک ایرانی سودجود است. این نگاه تنها سبب می‌شود تماشاگر از کاراکتر متنفر شود، درصورتیکه در عالم واقع ممکن است حقیقت چیز دیگری باشد، البته لوافی در بخشی از فیلم سعی کرد با تصویر سختی‌هایی که آن فرد در زندگی با آن رو به رو است نگاهی منصفانه به تمامی‌کاراکترها داشته باشد. اما جدا از مسائل ذکر شد، فیلم «برلین منفی ۷» در ساختار سینمایی یکی از کارهای ممتاز این دوره است.

فیلمی‌که در فیلمبرداری، صدا برداری، طراحی صحنه، میزانسن و دیگر حوزه‌های فنی جزو کارهای خوب جشنواره فجر است. در این میان میزانسن و دکوپاژ فیلم را باید از بهترین‌های جشنواره سی و یکم عنوان کرد. به هر حال یکی از مهمترین بخش‌های فیلم انتخاب بازیگران کار هستند که کاملا خوب و به جا انتخاب شده است، به نحویکه تماشاگر تک‌تک آنها را باور می‌کند، حتی مصطفی زمانی با گریم و شخصیت پردازی خوب بسیار از شاخصه‌هایی که از قبل ما از او به یاد داریم متفاوت است. به ویژه گریمی‌که برایش انجام شده کاملا با هویت و فرهنگ یک کرد ایران همخوان است. فیلمنامه این کار هم یک کار قصه‌گو است که تماشاگر تا پایان با آن همراه می‌شود، حتی داستانک‌های کوچکی هم که در فیلم بیان شده بر جذابیت کار افزوده است.

نکته دیگر تعلیق قصه است که هر لحظه تماشاگر را در انتظار اتفاقی جدید در فیلم نگاه می‌دارد. در این مطلب باید به زبان اصلی فیلم هم به عنوان دیگر امتیاز فیلم اشاره کرد که سبب شده تک تک قهرمانان فیلم واقعی تر به نظر آیند. این مسئله نشان می‌دهد که کارگردان کیفیت را فدای راحتی تماشاگر نکرده است. ریسکی که شاید خیلی از فیلمسازان راضی به انجام آن نیستند. در پایان باید گفت این کار یک اثر کاملا سینمایی است که تمام چارچوب‌ها و قواعد سینما را رعایت کرده است.

نویسنده : داود کنشلو