ماتادور روایتی دیگر از اقتدار پلیس

چندساعت زندگی در پشت صحنه سریال پلیسی «ماتادور»

سریال‌های پلیسی و حادثه‌ای از آن مجموعه‌هایی است که همیشه برای مخاطب جذابیت دارد، بخصوص اگر سازندگان‌شان با اکشن خاص، مخاطب خود را غافلگیر کنند. داستان سریال «ماتادور» درباره یک مقام بلندپایه اروپایی است که مهمان ایران می‌شود و یک گروه پلیس، حفاظت از وی را به عهده می‌گیرند، در حالی که یک گروه تروریست که از طرف دشمن خارجی حمایت می‌شوند، قصد دارند او را ترور کنند.

این مجموعه به سفارش و با سرمایه موسسه ناجی هنر و با کارگردانی فرهاد نجفی ساخته می‌شود و جواد نوروزبیگی، تهیه‌کننده تلویزیون، در سمت تهیه‌کننده اجرایی و مشاور سریال حضور خواهد داشت. در این مجموعه، بازیگرانی چون پوریا پورسرخ، پولاد کیمیایی، علیرام نورایی، مجید واشقانی، سام درخشانی، شقایق فراهانی، لیندا کیانی، مجید مشیری، تیرداد کیایی، روشا ضیغمی و جمعی دیگر از بازیگران سینما و تلویزیون ایفای نقش می‌کنند.

سریال تلویزیونی ماتادور، آخرین روزهای تصویربرداری خود را در تهران سپری می‌کند. قرار است تا ده روز آینده گروه به ترکیه برود تا بقیه سکانس‌ها آنجا فیلمبرداری شود.

● ۴۰۰ سیاهی لشکر در پشت صحنه

لوکیشن تصویربرداری حوالی بلوار ارتش است. باشگاه دیپلماتیک وزارت امور خارجه محلی است که امروز گروه آنجا حضور دارد. لوکیشن، آدرس سرراستی ندارد و از همین نکته می‌توان فهمید گروه سازنده، وسواس خاصی در انتخاب محل‌های تصویربرداری داشته‌ است. چیزی که همان ابتدا جلب توجه می‌کند، حضور تعداد زیادی اتومبیل پلیس جلوی باشگاه است. باشگاه فضای بزرگی دارد و حضور بیش از ۴۰۰ سیاهی‌لشکر، فضای جالبی

به وجود آورده است. قرار است در این صحنه شخصیتی به نام ماتادور با بازی علیرام نورایی در تعقیب و گریزهای بسیار به وسیله پلیس دستگیر شود.

گروه بشدت مشغول است. ساعت نزدیک ۳ بعدازظهر است. گروه تصویربرداری، مشغول چیدمان نور و ابزار تصویر است. در طبقه پایین سالن باشگاه هم پوریا پورسرخ و پولاد کیمیایی گریم می‌شوند تا همه چیز برای تصویر برداری یک صحنه مهیج آماده شود. فرصت خوبی است پای صحبت‌های فرهاد نجفی، کارگردان جوان این مجموعه بنشینیم.

● از حرکت اول تا ماتادور

فرهاد نجفی پیش از این تله‌فیلم سینمایی «حرکت اول» و «چهارسو» را کارگردانی کرده است و به جرات می‌توان گفت جرات خطر کردن دارد؛ چرا که اواسط دومین دهه از سال‌های زندگی خود توانسته نخستین ساخته خود را جلوی دوربین ببرد. خودش می‌گوید: پس از ساخت تله‌فیلم حرکت اول تصمیم گرفتم دیگر کار اکشن نسازم، چون ساخت این‌گونه آثار همیشه در ایران محدودیت‌هایی دارد و به هر حال خواسته یا ناخواسته از کیفیت بالایی برخوردار نیست. من حدود ده سال است کار جلوه‌های ویژه هم انجام می‌دهم و به نظرم یک کار اکشن و حادثه‌ای باید در همه مراحل خود به صورت تلفیقی اکشن باشد. وقتی ساخت مجموعه ماتادور به من پیشنهاد شد تصمیم گرفتم این بار یک مجموعه حادثه‌ای را به صورتی نو و خاص‌تر از همیشه جلوی دوربین ببرم. خوشبختانه همه چیز دست به دست هم داد و این اتفاق افتاد. ما در این مجموعه بالغ بر ده تصادف و برخورد خودروها را داریم؛ از صحنه انفجار گرفته تا پرت شدن از بالگرد و باقی صحنه‌هایی که همه با هم در یک مجموعه، یک کار را به سمت و سوی حادثه‌ای بودن پیش می‌برد.

به گفته سازنده مجموعه ماتادور، اتفاقات نه چندان جالبی هم در حین ساخت این مجموعه برای بازیگران به وقوع پیوسته است، مثلا در یکی از صحنه‌ها که قرار بود یکی از بدلکاران از بالگرد روی قطار پرتاب شود کمرش بشدت شکست. پولاد کیمیایی از ناحیه پا دچار آسیب شد و یکی دو هفته نتوانست جلوی دوربین ظاهر شود. علیرام نورایی هم در یکی از سکانس‌ها از ناحیه دست آسیب دید.

فرهاد نجفی، ترکیب جدیدی از بازیگران را کنار هم قرار داده است و به اعتقاد خودش، ماتادور معرفی جدیدی از شخصیت پلیس برای مخاطبان خود دارد، چون در دو خط موازی علاوه بر اتفاقاتی که در طول داستان رقم می‌خورد شاهد بخشی از معرفی زندگی خصوصی پلیس‌های این مجموعه هم هستیم.

در این سریال، جدال چند پلیس تخصصی با یک گروه تروریستی را خواهیم دید. پوریا پورسرخ نقش یک پلیس تخصصی تیراندازی و حفاظت از شخصیت‌ها را بازی می‌کند. سام درخشانی، پلیسی است که بمب‌ها را خنثی می‌کند. پولاد کیمیایی به نقش سرهنگ حامد امین در پلیس سایبری (فضای اینترنت)‌ ظاهر می‌شود. شقایق فراهانی نقش یک زن منفی را بازی می‌کند و به عنوان رابط از خارج وارد ایران می‌شود و نقشه ترور و بمبگذاری را هدایت می‌کند. علیرام نورایی در این سریال ماتادور نام دارد و اجرای ترور اصلی به عهده اوست. او سال ۸۰ از زندان فراری داده می‌شود تا نقشه ترور را دنبال کند. تیرداد کیایی نیز به عنوان دستیار ماتادور در کنارش فعالیت می‌کند.

داستان سریال «ماتادور» درباره یک مقام بلندپایه اروپایی است که مهمان ایران می‌شود، در حالی که یک گروه تروریست که از طرف دشمن خارجی حمایت می‌شوند، قصد دارند او را ترور کنند

با آماده‌سازی صحنه و اعلام حرکت کارگردان قرار است پولاد کیمیایی جلوی دوربین حاضر شود. در این صحنه، سرهنگ امین با گریم خاص‌اش در حال جستجوی کاراکتر منفی فیلم با نام ماتادور است. صحنه به برداشت چندم می‌رسد؛ چون پیچ و خم زیادی که پله‌ها دارد باعث می‌شود تصویربردار نمای درستی از بازیگر خود نداشته باشد.

دکتر سعید منتظرالمهدی، مدیرعامل موسسه ناجی هنر هم میان عوامل سازنده کار حضور دارد. در کنار وی سرهنگ سجادی هم ـ که نامش به عنوان کارشناس انتظامی بیشتر مجموعه‌های پلیسی تلویزیونی دیده می‌شود ـ مشغول صحبت با بازیگران است تا این سکانس هم بخوبی جلوی دوربین برود.

● تقدم پیشگیری اجتماعی بر اقدام انتظامی

شبکه‌های مختلف تلویزیونی به سفارش موسسه ناجی هنر، چندی است ساخت مجموعه‌های پلیسی را در دستور کار خود قرار داده‌اند. به گفته مدیرعامل این موسسه، قرار است در هر فصل سریال پلیسی جداگانه‌ای برای تلویزیون ساخته شود.

وی می‌گوید: در سریال تلویزیونی «دیوار» از دیدگاه اجتماعی به پلیس نگاه کردیم، به همین دلیل به مخاطبان آموزش دادیم چگونه باید با پلیس‌نماها برخورد کنند. پیش از این در سریال پلیسی «مثل شیشه» در ارتباط با مواد روانگردان و شیشه به جوان‌ها آموزش‌هایی دادیم و قصد داریم در سریال پلیسی ماتادور پلیس را از قالب و وجهی دیگر به مخاطب معرفی کنیم.

به گفته دکتر منتظرالمهدی، یک اثر تلویزیونی زمانی در نوع پیام‌دهی خود موفق عمل خواهد کرد که بتواند آن حرف را به زبان مخاطب خود بیان کند. این دقیقا همان چیزی است که در کار ماتادور برای همه ما مهم بود. ما در این کار تلاش کردیم با بیان یک کار اجتماعی در قالب یک کار پلیسی، معرفی درستی از ایجاد رفاه و امنیت اجتماعی این قشر برای مردم داشته باشیم. به گفته وی، پلیس زمانی می‌تواند در ایفای نقش درست و تمهیدات خود بخوبی عمل کند که پیشگیری اجتماعی را قبل از اقدام انتظامی خود قرار دهد.

وی با اشاره به لوکیشن‌های این سریال می‌افزاید: اصلی‌ترین لوکیشن‌ها، راه‌آهن و فرودگاه مهرآباد است. با توجه به این که سریال تلویزیونی ماتادور پلیسی است، به همین دلیل صحنه‌های حادثه در این سریال زیاد است.

منتظرالمهدی درباره دشوارترین صحنه‌های این سریال گفت: تعداد آثار حادثه‌ای در تاریخ سینما و تلویزیون ایران خیلی زیاد نیست، اما ماتادور پرحادثه‌ترین سریال پلیسی است. به عنوان مثال، بینندگان در یکی از صحنه‌های این مجموعه می‌توانند شاهد نشستن بالگرد روی قطار در حال حرکت باشند.

وی چنین ادامه می‌دهد: صحنه‌های تصادف زیادی در بزرگراه‌ها داریم. در مجموع، گروه سازنده تلاش کرد صحنه‌های حادثه با دقت و وسواس خاصی ضبط شود تا مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد.

مدیرعامل موسسه ناجی هنر با اشاره به تصویربرداری این سریال در ترکیه گفت: در ترکیه ده روز تصویربرداری داریم. در بخش‌های ترکیه شقایق فراهانی و علیرام نورایی حضور دارند. همچنین از چند بازیگر ترکیه‌ای هم استفاده می‌کنیم. البته بازیگران ترکیه ای حرفه‌ای نیستند و براساس نیاز کنار بازیگران ایرانی حضور خواهند داشت.

منتظرالمهدی با ابراز رضایت از صحنه‌های ضبط شده می‌گوید: ابتدا قرار بود این سریال در هشت قسمت تصویربرداری شود، اما با توجه به این که سکانس‌های حادثه‌ای را بیشتر کردیم و بخش‌هایی هم به فیلمنامه اضافه شد، به احتمال زیاد این سریال در ۱۰ تا ۱۳ قسمت تدوین خواهد شد.

وی درباره نگارش فیلمنامه و انتخاب نجفی برای کارگردانی این سریال تلویزیونی گفت: آرش قادری، فیلمنامه ماتادور را براساس طرحی از خودم نوشته است. همچنین پس از منتفی شدن همکاری علیرضا امینی، گزینه‌های زیادی برای کارگردانی بررسی شد تا فرهاد نجفی را انتخاب کردیم.

منتظرالمهدی ادامه می‌دهد: نجفی جزو کارگردانان خوشفکر است. باید به جوانان فرصت بدهیم تا توانمندی‌هایشان را نشان بدهند. به همین دلیل ما به نجفی اعتماد کردیم و این فرصت را در اختیارش گذاشتیم. رئیس اداره سینمایی ناجا با بیان این‌که به نظر می‌رسد سریالی با این نوع داستان و اکشن در ایران کار نشده باشد، اظهار می‌کند: تصور می‌کنم ماتادور با آثار اکشن جهان قابل رقابت باشد. علیرام نورایی، شقایق فراهانی و تیرداد کیایی در نقش آنتاگونیست‌ها (ضدمنجی) ظاهر شده‌اند و سام درخشانی، پوریا پورسرخ و پولاد کیمیایی نیز سه نیروی پلیس هستند که در مقابل این خرابکاران انجام وظیفه می‌کنند.

● پرحادثه‌ترین سریال تلویزیونی

سعید علیجانی، مدیر تولید مجموعه پلیسی ماتادور است.وی که پیش از این هم در سمت مدیریت تولید در تلویزیون فعالیت می‌کرده معتقد است: سریال ماتادور، یکی از سخت‌ترین کارهایی است که در ژانر اکشن طی سال‌های اخیر ساخته شده، بخصوص که اساسا ساخت مجموعه‌های اینچنینی در سینما و تلویزیون ایران مشکل است، چون علاوه بر محدودیت‌هایی که در نوع اجرای آن وجود دارد از لحاظ هزینه‌ای هم سرمایه بالایی می‌طلبد.

وی در ادامه می‌گوید: سلیقه مخاطب امروز تا اندازه‌ای تغییر کرده است و شاید آن چیزی که در گذشته‌ای نه چندان دور او را پای گیرنده تلویزیون می‌نشاند، اینک دیگر موثر نباشد. دیدن صحنه‌های مهیج و پرحادثه یکی از عمده مواردی است که بخوبی می‌تواند مخاطب جوان را به دیدن یک اثر تلویزیونی راغب کند. در این مجموعه هم سعی شده از این تمهیدات بخوبی استفاده شود.

ماتادور از اردیبهشت ۹۱ جلوی دوربین رفته و به گفته سازندگان این اثر تا امروز چهار فصل را پشت سر گذاشته است. علیجانی در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: بیش از صد لوکیشن را تا امروز پشت سر گذاشته‌ایم و به جرات می‌توانم بگویم این کار یکی از پربازیگرترین کارهای سال‌های اخیر بوده است.

جمعیت زیادی از هنروران با گریم‌های مختلف در طبقه پایین سالن به انتظار نشسته‌اند تا سکانسی دیگر از این مجموعه جلوی دوربین برود. قرار است در این صحنه علیرام نورایی در حال گریز از دست پلیس باشد و به دنبال او هم پوریا پورسرخ وی را تعقیب کند.

علیرام نورایی پیش از این هم در فیلم سینمایی «قلاده‌های طلا» در نقش یک رزمی‌کار ظاهر شده بود و این بار هم قرار است در برخی صحنه‌های تعقیب و گریز، از این هنر و استعداد خود استفاده کند.

با سه دو یک کارگردان ابتدا بازیگر نقش ماتادور و به دنبال او پوریا پورسرخ از میان جمعیت بسرعت از پله‌ها بالا می‌آیند. قرار است در این صحنه کمی سرعت عمل علیرام نورایی بیشتر باشد و پورسرخ کمی با فاصله بدود تا او را میان جمعیت گم کند. در برداشت اول، این اتفاق نمی‌افتد و به فرمان کارگردان نوع میزانسن صحنه و محل دوربین کمی تغییر می‌کند.

این بار قرار است دیالوگی هم به بازی بازیگران اضافه شود. ماتادور از پله‌ها بالا می‌آید و با دو سه ثانیه تاخیر پورسرخ هم به دنبال او می‌آید و با گوشی به گروه خود اطلاع می‌دهد سوژه را دیده است. کارگردان مجدد کات می‌دهد و این بار با مشورت‌هایی که پورسرخ و کارگردان انجام می‌دهند صحنه با برداشت سوم تائید می‌شود.

هوا رفته‌رفته تاریک می‌شود و گروه که قرار بود با تاریک شدن هوا کار را تعطیل کند در روزهای پایانی تصویربرداری خود در تهران تصمیم می‌گیرند یکی دو سکانس پرحادثه‌ای دیگر را نیز تصویربرداری کنند.

● تجربه دوباره همکاری در فضایی جدید

مجید واشقانی که با سریال طنز «مسیر انحرافی» به تلویزیون آمد، برخلاف انتظار در دو سریال پلیسی «هوش سیاه ۲» و «ماتادور» در نقش پلیسی به نام احسان ثامن ظاهر شده است. خودش می‌گوید: کار کمدی را خیلی دوست دارم و فکر می‌کنم محبوبیت یک بازیگر با یک کار کمدی خیلی بیشتر از بازی در چند سریال جدی است. تصمیم گرفتم بعد از بازی در مسیر انحرافی نقشی کاملا متمایز از قبل بازی کنم، چون نمی‌خواستم بقیه پیشنهادهایی که به من می‌شود نیز در همان ژانر باشد. احساس می‌کردم می‌توانم از پس یک نقش کاملا جدی هم برآیم. ولی باید اعتراف کنم بازی در یک کار کمدی به مراتب سخت‌تر است.

او که در مسیر انحرافی نقش مقابل پوریا پورسرخ را بازی می‌کرد، درباره تجربه بازی با پورسرخ در یک سریال پلیسی می‌گوید: دوستی من و پوریا پورسرخ طولانی‌تر از ارتباط کاریمان است و همین ارتباط پشت صحنه به داخل صحنه نیز کشیده می‌شود، علاوه بر این‌که پوریا هر جا بتواند به من کمک می‌کند. تیم چهار نفره پلیس ما که شامل من، پوریا پورسرخ، پولاد کیمیایی و سام درخشانی است، بده بستان‌های خوبی با هم دارد و بشدت با هم هماهنگ هستیم. به نظرم اتفاق خیلی خوب ماتادور این است که این تیم چهار نفره کاملا متفاوت از پلیس‌های قبلی است.

وی در ادامه می‌گوید: ماتادور فیلمنامه بسیار خوبی دارد که کنار شخصیت‌پردازی درست و بجایی که برای کاراکترهایش در نظر گرفته، تحلیل درستی را نیز از آن کاراکترها به مخاطب می‌دهد. این اتفاق بخصوص در سریال‌هایی حائز اهمیت است که قهرمان و ضد قهرمان دارند و با یک اشتباه کوچک در پرداخت شخصیت‌ها، مخاطب براحتی می‌تواند آنها را به لحاظ مثبت و منفی بودن دسته‌بندی کند. خود من معتقدم هر کاراکتری بسته به موقعیتی که در آن قرار می‌گیرد، می‌تواند سیاه یا سفید باشد و این هنر نویسنده و کارگردان است که به گونه‌ای شخصیت‌ها را طراحی کند که مخاطب نتواند از همان ابتدا قضاوت کلی درباره آنها داشته باشد.

● یک تروریست تمام‌عیار

علیرام نورایی یکی از نقش‌های اصلی را در مجموعه پلیسی ماتادور ایفا می‌کند. وی که پیش از این هم با بازی در فیلم قلاده‌های طلا نشان داد بازیگری است که از توانمندی‌های خود در ایفای نقش‌هایش کم نمی‌گذارد، این بار هم با کاراکتر ماتادور حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. ماتادور شخصیتی است که اوایل دهه ۸۰ از زندان فراری داده می‌شود تا در یک ماموریت تروریستی شرکت کند. وی که پیش از این هم در فیلم‌ها و مجموعه‌های مختلف سینمایی و تلویزیونی در نقش بدمن ظاهر شده، درباره حضور خود در ماتادرو می‌گوید: کارهای اکشن و حادثه‌ای را از بقیه بیشتر دوست دارم، چرا که به عقیده من، ایجاد هیجان غیرکاذب در سینما و تلویزیون یکی از نکات موثر در دیده شدن این آثار است. نورایی که ورزش پارکور را به صورت حرفه‌ای انجام می‌دهد، درباره حضور خود در این مجموعه می‌گوید: قرار بود شخصیت ماتادور یک رزمی‌کار باشد تا بتواند از این قدرت خود در تعقیب و گریز با نیروهای پلیس استفاده کند. پیش از این هم در فیلم قلاده‌های طلا از فنون این ورزش استفاده کردم و پایم آسیب شدیدی دید. این بود که خیلی نتوانستم از مهارت‌هایم در ماتادور استفاده کنم. بخصوص که در یکی از صحنه‌ها، دستم دچار آسیب شدید شد و در بازی‌ محدودیت‌هایی ایجاد کرد.

علیرام نورایی از آن بازیگرهایی است که در کارنامه خود نقش‌های منفی و در عین حال خاکستری زیاد بازی کرده است. خودش می‌گوید: عموما نقش‌های منفی جذابیت بیشتری برای مخاطب دارد، بخصوص اگر در طراحی کاراکتر و زیر و بم آن هم دقت شده باشد. یکی از اتفاقات خوبی که در سریال ماتادور برای نقش‌ها افتاده این است که هرکدام از شخصیت‌ها با پیش‌زمینه‌ای که به مخاطب می‌دهد، این امکان را برای او فراهم می‌آورد که خیلی جاها حتی به کاراکتر منفی فیلم هم حق بدهد. به نظرم ماتادور یکی از شخصیت‌های قابل توجه در آثار اخیر تلویزیونی است.

وی در ادامه می‌گوید: به نظرم خیلی از بازیگران باید ورزش را جزئی از مهارت‌های بازیگری خود قرار دهند. این اتفاق باعث می‌شود خیلی جاها خود بازیگر بتواند ایفاگر نقش خود باشد و نیاز به استفاده از بدلکار را در کار حس نمی‌کند.

سکانس‌های داخل باشگاه دیپلماتیک به پایان رسیده است. قرار است سکانس دستگیری ماتادور توسط پلیس بیرون از باشگاه به تصویر کشیده شود. سرهنگ سجادی، کارشناس انتظامی پروژه خودروهای پلیس را برای صحنه آماده می‌کند. گویا قرار است این سکانس پایانی یکی از مهیج‌ترین سکانس‌های این مجموعه باشد. فرهاد نجفی با پولاد کیمیایی، پوریا پورسرخ، مجید واشقانی و علیرام نورایی مشغول گفت‌وگوست. به نظر می‌رسد کارگردان خیلی جاها دست بازیگران خود را باز گذاشته و تعامل خوب بازیگران با گروه قطعا در پیشبرد کار موثر است.

● احترام به حسن سلیقه کارگردان

علیرضا رجایی‌مقدم، مدیریت تصویربرداری پروژه را به عهده دارد. وی پیش از این هم در تله‌فیلم حرکت اول با فرهاد نجفی همکاری داشته و به گفته خودش تا حد زیادی به سلیقه وی آگاه است.

خیلی از پلان‌های ماتادور به صورت دوربین روی دست و با ابزار حرکتی طراحی شده است. رجایی‌مقدم معتقد است یک کار حادثه‌ای و اکشن ایجاب می‌کند تصویر هم همراه با بازی بازیگران بتواند در ایجاد انتقال حس هیجان به مخاطب یاری برساند.

وی می‌گوید: البته همه سعی کردیم پلان‌های متحرک به‌گونه‌ای نباشد که چشم مخاطب را اذیت کند و در بلندمدت مخاطب را پس بزند. به گفته او، در خیلی از صحنه‌های این کار بخصوص در سکانس‌های انفجار و پرتاب افراد از داخل هلی کوپتر، بیش از هشت دوربین به کار رفته تا چیزی از دید مخاطبان پنهان نماند.

● یک پلیس دیگر

پوریا پورسرخ پیش از این هم در مجموعه پلیسی «سقوط آزاد» در نقش پلیس ظاهر شده است. باید دید در ترکیب جدید بازیگرانی که قبلا چنین نقش‌هایی را تجربه نکرده‌اند، سریال ماتادور تا چه اندازه می‌تواند موفق باشد؛ سوالی که تا زمان پخش این مجموعه بی‌پاسخ خواهد ماند.

آنچه به نظر می‌رسد این است که سازندگان مجموعه درصددند روایتی نو از حضور پلیس و نیروی انتظامی در جامعه به مخاطب ارائه کنند.

شبنم مدنی