دوشنبه, ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۴ / 12 May, 2025
پیامد انتخابات پارلمانی جمهوری آذربایجان,رفرم دمكراتیك ,انقلاب یا
این انتخابات كه در روز ششم نوامبر ( ۱۵آبان ماه) جاری برگزار شد، برغم تحركات مستمر مخالفین دولت پس از اعلام نتایج، برخی انتظارات مبنی بر وقوع انقلاب رنگین در جمهوری آذربایجان در پی انقلابهای الوان گرجستان، اوكراین و قرقیزستان را نابود و توان نظارت دولت باكو بر اوضاع سیاسی این كشور را ثابت كرد. برخی ناظران سیاسی معتقدند كه مسوولان جمهوری آذربایجان توانستند انتخابات پارلمانی در این كشور را بر خلاف فشارهای غرب و برخی تشكلهای بین‌المللی در مورد نحوه برگزاری این انتخابات، طبق برنامه‌ریزی خود در مسیر پیروزی حزب حاكم انجام دهند. انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۳میلادی كه با حمایت غیر محسوس آمریكا برگزار شده بود، ضربه‌ای قابل توجه به جایگاه احزاب غربگرای مخالف دولت باكو وارد كرد. لی انتقاد شدید برخی نهادهای بین‌المللی از نحوه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان و از برخورد سخت دولت با گروههای مخالف كه در جریان آن تعداد زیادی از مسوولان و نمایندگان گروههای مخالف بازداشت شدند، در احزاب مذكور چنین دیدگاهی را ایجاد كرد كه غرب و بخصوص آمریكا در انتخابات پارلمانی اخیر بار دیگر مرتكب اشتباهات قبلی نمی‌شود! بیانات مكرر مسوولان آمریكا درباره ضرورت برگزاری شفاف و آزاد انتخابات پارلمانی، به امیدهای احزاب مخالف دولت باكو در مورد دخالت مستقیم غرب در این انتخابات افزود. این امید در شرایطی بود كه عناصر تحلیل‌گر و منطقی‌تر درون این گروهها، برغم حمایتهای آشكار و پنهان غرب در ابعاد مختلف، هنوز نسبت به اعتقاد آنها برای تحولی اساسی و سپردن حاكمیت به مخالفین در جمهوری آذربایجان مردد بودند. عناصر مزبور، این درك را در جانمایه افكار خود داشتند كه غرب و بخصوص آمریكا بخاطر میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت جمهوری آذربایجان علاقمند به‌هم خوردن ثبات سیاسی در این كشور نیستند و هراس از تقویت جایگاه قدرتهای منطقه‌ای همسایه جمهوری آذربایجان نیز مكمل عدم تمایل آنها به تغییر وضعیت می‌شود. در این حال، همزمان با دیدار و بیانیه‌های انبوه مسوولان و نمایندگان برخی تشكلهای اروپایی از جمله سازمان امنیت و همكاری اروپا در آستانه انتخابات پارلمانی، سفرهای مقامات رسمی آمریكا به جمهوری آذربایجان افزایش یافته بود و در چنین شرایطی عده‌ای از رسانه‌های خارجی و داخلی با دریافتی اشتباه، وقوع انقلاب نوبتی با حمایت غرب در جمهوری آذربایجان را محتمل می‌دانستند و برخی رسانه‌های جریان‌ساز غربی نیز بصورت هدفمند در این جهت به تشویق و ترغیب مخالفین و ناراضیان از حكومت باكو مشغول شدند. از سوی دیگر، در حالیكه هواداران دولت بطور یكپارچه برای انتخابات آماده می‌شدند، ولی گروههای مخالف وابسته یا متمایل به غرب به رغم بیانیه‌های بلند پروازانه، دچار پراكندگی بودند و با همه تلاشها و حمایتها، در چند اتحادیه سیاسی از جمله "آزادلیق"، "حركات ملی" و "ینی سیاست" (سیاست جدید) وارد انتخابات شدند. در این میان باید به گروههای دیگری از مخالفین دولت كه شامل گروههای معتدل، ملی‌گرا و ضد غرب بودند، مانند اتحادیه نیروهای آذربایجانگرا (شامل احزاب دموكرات ملی، وحدت و اسلامی) اشاره كرد كه بدنبال اتحاد با یكدیگر و ایجاد موقعیتی برای خود در انتخابات بودند. اما فضای سیاسی و پیچیده قبل از انتخابات با حضور و دخالت پر رنگ غرب بگونه‌ای پیش رفت كه رقیب اصلی حزب حاكم (آذربایجان نوین) در انتخابات پارلمانی،اتحادیه سیاسی (آزادلیق) متشكل از احزاب غربگرای مساوات، دموكرات و جبهه خلق به نظر می‌رسید. این در حالی بود كه این اتحادیه كاملا بسته و تحت هدایت غرب كه صراحتا پیروزی خود را به كمك غرب تبلیغ میكرد، تنها با عقد قرارداد اخوت و همكاری، سایر گروههای غربگرای مخالف دولت همچون حزب لیبرال (لاله شوكت حاجی اوا) و استقلال ملی (اعتبار محمداف) را در حاشیه خود به همراهی و هماوایی فرا می‌خواند. اما اشراف رو به فزونی نیروهای امنیتی و انتظامی حكومت بر روی مخالفین و برخی اقدامات ناموفق این اتحادیه سیاسی در آستانه انتخابات پارلمانی از جمله تلاش برای انجام تظاهرات غیر مجاز در میادین مركزی شهر باكو كه نیروهای انتظامی بطور قاطع با آن مقابله كردند و نافرجام ماندن قصد "رسول قلی‌اف" رییس سابق مجلس جمهوری آذربایجان و رهبر حزب دموكرات این كشور برای بازگشت به باكو پس از هشت سال مهاجرت سیاسی به آمریكا، تردیدهای جدی در جامعه نسبت به قدرت اتحادیه مذكور ایجاد كرد. شرایط و قرائن نشان می‌دهد كه بازگشت قلی‌اف، یكی از مهمترین پروژه‌های مخالفین و در واقع اوج تلاش آنها برای كسب قدرت و بهم زدن هژمونی بدون گفتگوی حاكمیت (به قول مخالفین "اقتدار") بود كه به گمان صاحبنظران، برای غرب نیز محكی برای سنجش وضعیت حزب حاكم و آلترناتیوهای آن بشمار می‌رفت. رسول قلی‌اف كه یكی از نزدیكان "حیدر علی‌اف" رییس جمهوری سابق و فقید آذربایجان بود، در ماه سپتامبر سال ۱۹۹۶میلادی از ریاست مجلس ملی این كشور استعفا كرد و با بهانه‌ی مداوا عازم آمریكا شد. وی كه ریاست حزب مخالف دولت "دموكرات" را در جمهوری آذربایجان بر عهده دارد، و یكی از نامزدهای انتخابات پارلمانی ۱۵آبانماه در جمهوری آذربایجان بود، در مدت اقامت هشت ساله در آمریكا بطور مرتب سیاست دولت باكو را مورد انتقاد قرار داد. حكومت جمهوری آذربایجان با درك ریسك حضور عنصر كهنه‌كاری چون قلی‌اف در باكو، پرونده قضایی وی را كه پس از خروج از این كشور مفتوح شده بود، احیا كرد. بطوریكه نیروی انتظامی بااشاره به اینكه رسول قلی‌اف به اختلاس بیش از صد میلیون دلار از اموال دولت در دوره ریاست خود در یكی از بزرگترین پالایشگاههای جمهوری‌آذربایجان و همچنین اقدامات دیگر غیرقانونی متهم است، اعلام كرد كه وی در صورت بازگشت به باكو، بلافاصله بازداشت خواهد شد. همچنین اقدام دولت باكو در آستانه انتخابات پارلمانی در زمینه بركناری و بازداشت برخی مقامات عالی‌رتبه از جمله وزیران سابق توسعه اقتصادی، بهداشت و دارایی به اتهام ارتباط محرمانه با رسول قلی‌اف و تغذیه مالی گروههای مخالف بمنظور كودتا و سرنگون كردن حكومت الهام علی‌اف، در افكار عمومی سوای نتایج چند منظوره،این اعتقاد را رسوخ داد كه دولت بر خلاف شعارها، تبلیغات و تلاشهای گروههای مخالف، نظارت كامل بر اوضاع این كشور را در دست دارد. در چنین شرایطی، دولت باكو نیز بخاطر تقویت جلوه شفافیت و دموكراتیك انتخابات پارلمانی و پایان دادن به خواست‌های مكرر شورای اروپا و سازمان امنیت و همكاری اروپا، با اعمال و اجرای برخی توصیه‌های انتخاباتی این تشكلهای فرامنطقه‌ای، موافقت كرد. دستورات ماه‌های مه و اكتبر (اردیبهشت و اوایل آبان) سال جاری رییس جمهوری آذربایجان در مورد تكمیل شرایط انتخابات، مورد استقبال غرب و تشكلهای بین‌المللی قرار گرفت و نقش مهمی در تضعیف و خنثی كردن تبلیغات گروههای مخالف در مورد حتمی بودن تخلف و تقلب در انتخابات، ایفا كرد. ثبت نام بیش از دو هزار داوطلب برای احراز ۱۲۵كرسی نمایندگی مجلس آینده، حضور بیش از ۶۰هزار ناظر بین‌المللی و محلی، پذیرش انجام نظرسنجی موازی با انتخابات ( (exit pollتوسط چند شركت خارجی از جمله یك موسسه آمریكایی تحت حمایت وزارت امور خارجه این كشور، استفاده از جوهر ویژه در جریان رای‌گیری بمنظور جلوگیری از رای دادن چندباره و ...از اقدامات دولت باكو در زمینه شفافیت بخشیدن به این انتخابات بود. این در حالی بود كه به عقیده برخی كارشناسان سیاسی، اقدامات دولت در زمینه شفافیت بخشیدن به انتخابات، هیچ مانعی برای تامین پیروزی نامزدهای حزب حاكم ایجاد نكرد. به گمان این كارشناسان، نفوذ و اشراف حزب حاكم بر همه زوایای حیات سیاسی - اقتصادی - اجتماعی جمهوری‌آذربایجان و حمایت آشكار و نهان نهادهای دولتی و نقش پررنگ افراد وابسته به دولت در اكثر كمیسیونهای انتخاباتی ۱۲۵حوزه انتخابیه ، شرایط مساعدی را برای پیروزی نامزدهای حزب "آذربایجان نوین" فراهم میكرد. اعلام نتایج اولیه انتخابات پارلمانی از سوی كمیسیون مركزی انتخابات كه برای اولین بار به آرامی و تحت مشاهده و نظارت انواع ناظران بی‌طرف و ذینفع و جلوه غیرعمده تخلفات مورد اشاره مخالفین ،برگزار شد، احزاب مخالف دولت را كه برخی كارشناسان تصاحب بیش از ۴۰كرسی توسط آنها را پیش بینی می كردند ، شوكه كرد. گروههای مخالف در این انتخابات نتوانستند حتی ۱۰كرسی از مجلس آینده را به خود اختصاص دهند . در این حال نتایج نظرسنجی همزمان با انتخابات شركت آمریكایی (پی ای گاورنمنت كانسالتینگ) نیز كه هیاهوی بسیاری پیرامون اهمیت آن در تامین دموكراسی در انتخابات و تضمین پیروزی مخالفین راه افتاده بود، با انطباق ۸۵درصدی با نتایج رسمی ، نه تنها دستاوردی برای احزاب مخالف نداشت، بلكه ضربه‌ای به برنامه‌های آتی آنها وارد كرد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست