۲۳ اوت سال ۱۹۳۹ میلادی ـ پیمان عدم مخاصمه هیتلر و استالین

۷۲ سال پیش در روز ۲۳ اوت سال ۱۹۳۹ میلادی در کرملین، یواخیم فن ریبن تروپ ، وزیرخارجه آلمان نازی و مولوتف وزیرخارجه اتحاد شوروی یک پیمان عدم مخاصمه را امضا کردند. جهان از خبر امضای …

۷۲ سال پیش در روز ۲۳ اوت سال ۱۹۳۹ میلادی در کرملین، یواخیم فن ریبن تروپ ، وزیرخارجه آلمان نازی و مولوتف وزیرخارجه اتحاد شوروی یک پیمان عدم مخاصمه را امضا کردند. جهان از خبر امضای این پیمان میان دو نظام که از لحاظ عقیدتی دشمن یکدیگر محسوب می شدند ، حیرتزده شد.

براساس این پیمان ۲ کشور به طور پنهانی تواقق کردند لهستان را میان خود تقسیم کرده و شوروی کشورهای بالتیک و فنلاند را اشغال کند.

جوزف استالین دیکتاتور شوروی به کشورهای غربی مظنون بود و تصور می کرد آنها قصد دارند تمایل آدولف هیتلر به کشورگشایی را به سوی شرق سوق دهند.

هنگامی که غربی ها با اشغال چکسلواکی توسط آلمان نازی موافقت کرده و واکنش نشان ندادند ، سوءظن استالین بیشتر شد.

بنابراین در شب ۱۹ اوت دفتر سیاسی پولیت بورو را از تصمیم خود مبنی بر امضای یک پیمان عدم مخاصمه با آلمان نازی آگاه کرد.

۳ روز بعد ، یواخیم فن ریبن تروپ ، وزیرخارجه آلمان نازی به مسکو سفر کرد و این پیمان را با مولوتف وزیرخارجه اتحاد شوروی امضا کرد.

مدت این پیمان ۱۰ ساله بود و براساس مفاد آن دو طرف امضا کننده تعهد کردند از هرگونه اقدام خشونت بار ، هرگونه تعرض و هرگونه حمله یکی از طرفین علیه طرف دیگر چه به صورت انفرادی ، چه با مشارکت قدرت های دیگر خودداری کنند.

هیتلر که از بیم جنگیدن در ۲ جبهه خلاص شده بود ، چند روز بعد در اول سپتامبر به لهستان اعلان جنگ داد ، در حالی که می دانست خطر جنگ با فرانسه و بریتانیا وجود دارد. ارتش شوروی نیز به نوبه خود به بخش شرقی لهستان حمله کرده و براساس پیمان دوستی با آلمان نازی بخش شرقی لهستان را تصرف کرد.

اتحاد شوروی در عین حال از این موقعیت استفاده کرده و به فنلاند حمله کرد و ۳ کشور بالت (استونی ، لتونی و لیتوانی) را به خاک خود منضم کرده و رومانی را نیز اشغال کرد.

به این ترتیب ، در روز ۲۳ اوت سال ۱۹۳۹ میلادی در کرملین یواخیم فن ریبن تروپ وزیرخارجه آلمان نازی و مولوتف وزیرخارجه اتحادشوروی یک پیمان عدم مخاصمه را امضا کرده و مخفیانه توافق کردند کشور لهستان را بین خود تقسیم کنند.

این سرآغاز جنگ دوم جهانی شد که بخش اعظم جهان به جبهه جنگ میان طرفین متخاصم تبدیل شد و ده ها میلیون نفر در جریان آن جان خود را از دست دادند.

مدت این پیمان ۱۰ ساله بود اما هیتلر حدود ۲ سال بعد بدون هشدار قبلی به اتحاد شوروی حمله کرد. با اینکه نیروهای آلمانی به سرعت در خاک شوروی پیشروی می کردند ، استالین دیکتاتور شوروی هنوز باور نمی کرد مورد حمله آلمان نازی قرار گرفته است و تا چندین روز مات و مبهوت قادر به هیچ گونه تصمیم گیری نبود.

بهرام افتخاری