کاهش مصرف نمک به سلامت شما کمک می کند

ایرانی ها ۳ برابر توصیه بهداشت جهانی نمک مصرف می کنند شنیدن این جمله شاید باعث تعجب کسی نشود زیرا اصولا ما عادت داریم در مصرف هرچیزی افراط کنیم در مصرف نان, شکر, روغن و نگاهی به این آمارها بیندازید

ایرانی ها ۳ برابر توصیه بهداشت جهانی نمک مصرف می کنند. شنیدن این جمله شاید باعث تعجب کسی نشود زیرا اصولا ما عادت داریم در مصرف هرچیزی افراط کنیم. در مصرف نان، شکر، روغن و... نگاهی به این آمارها بیندازید. مصرف سرانه روغن در ایران حدود ۱۷ کیلوگرم است که ۵/۴ کیلوگرم بالاتر از میانگین جهانی است. سرانه مصرف نان در ایران ۱۶۰ کیلوگرم در سال است در حالی که در آلمان و فرانسه ۵۶ و ۷۰ کیلوگرم است. سرانه مصرف شکر در ایران حدود ۳۰ کیلوگرم است که ۳ کیلوگرم بالاتر از مصرف جهانی است و ایران بعد از روسیه دومین واردکننده بزرگ شکر در جهان است و سرانجام این که استاندارد مصرف نمک بین ۴ تا ۵ گرم در روز است در حالی که ایرانیان به طور متوسط روزانه ۱۳ تا ۱۵ گرم نمک مصرف می کنند. این آمارها را می توان درچندین صفحه دیگر ادامه داد. واقعیت این است که با نگاهی به وضعیت سلامت و تغذیه مردم به خوبی می توان دریافت هنوز رژیم غذایی سالم در بسیاری از خانواده های ایرانی رعایت نمی شود و با وجود این که اطلاعات تغذیه ای مردم نسبت به گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده اما عادت های غذایی نادرست از جمله شام دیرهنگام و سنگین و اضافه کردن نمک به تمام غذاها و بودن نمکدان سرسفره طبق عادت بسیاری از ما، از آن دسته کارهایی است که هنوز ترک نکرده ایم. در همین ارتباط دکتر حمیدرضا فرشچی، متخصص تغذیه درباره عادت به مصرف نمک در میان مردم می گوید: همگی ما به تدریج از دوران کودکی با طعم های مختلف آشنا می شویم و در واقع آموزش می بینیم که غذا را چطور بخوریم.

هر کودکی پس از ۲ سال اول زندگی و چشیدن غذاهای خانواده به طعم غذاهای تهیه شده در خانواده عادت می کند به همین دلیل است که کسی که به طعم غذاهای شور عادت کرده، نمی تواند در دوران بزرگسالی غذای کم نمک بخورد یا بالعکس. بنابراین علاقه به شور بودن غذا عادتی است که از دوران کودکی ایجاد شده و با خوردن غذاهای شور استمرار پیدا کرده است. درنتیجه بسیاری از بیماری ها ازجمله فشارخون به سراغ فرد می آید. بیماری که اکثر مردم با آن آشنا هستند، مصرف نمک برای کسانی که مبتلا به فشار خون هستند باعث تشدید بیماری می شود و کسانی که زمینه ژنتیکی آن را دارند، به ابتلای به آن می انجامد. مصرف بیش از حد نمک می تواند فشار روی کلیه ها را افزایش دهد و در نتیجه بدن، مایعات بیشتری را حفظ کند، به همین دلیل است که مبتلایان به فشار خون دچار ورم می شوند. به طور کلی کنترل بیماری های خونی و بیماری های کلیوی با مصرف نمک امکان پذیر نیست.

مصرف بیش از اندازه نمک اثرات غیرمستقیمی روی سایر بیماری ها دارد. نمک یکی از اولین دلایل پراشتهایی افراد و ابتلا به چاقی است. اصولا غذاهای پرنمک باعث افزایش اشتها می شود و اغلب کسانی که عادت به خوردن غذاهای شور دارند، بیشتر می خورند. طبیعی است که این افراد بیشتر در معرض چاقی قرار دارند. دکتر فرشچی با اشاره به حجم بیش از اندازه نمک در اکثر غذاهای آماده به خانواده ها توصیه می کند اصولا بهتر است ذائقه کودک خود را به نفع غذاهای سالم تغییر دهیم.

مصرف فست فودها که هم اکنون در رژیم غذایی بسیاری از خانواده های شهری قرار گرفته باید محدود شود و تهیه کنندگان این محصولات نیز باید توجه داشته باشند که حداقل نمک در مواد غذایی آماده شده استفاده کنند. توصیه کلی به والدین این است که از همان دوران کودکی، کودک را به خوردن غذاها با طعم مناسب عادت دهند زیرا او عادت به خوردن غذاهای شور را با خود تا دوران بزرگسالی حفظ می کند و سلامت جسمی اش مورد تهدید قرار می گیرد.از طرفی کم کردن نمک غذاها برای بسیاری از ما کار بسیار دشواری است.به عنوان مثال همه ما تصویر می کنیم فقط کسانی باید نمک غذای خود را کم کنند که به علت ابتلا به بیماری حاد یا مزمن مجبور به این کار شده اند در صورتی که باید گفت این عادت را باید از جایی شروع کرد زیرا حتی در رژیم های غذایی کم نمک و بی نمک مقداری نمک وجود دارد زیرا خود مواد غذایی حاوی مقادیری نمک است.

از سوی دیگر عادت به خوردن انواع شوری ها، (خیارشور و گوجه شور و...) در میان بسیاری از مردم رواج دارد و کنار گذاشتن آن برای بسیاری دشوار است. این متخصص تغذیه با تایید این مطلب می گوید: استفاده از شوری ها اگر به صورت چاشنی و به صورت تنوعی باشد، مشکلی به وجود نمی آورد اما اگر عادت کرده باشیم که بدون شوری یا خیارشور و ترشی جات غذا نخوریم، مشکل به وجود می آید. کسانی هم که بیماری های کلیوی، فشارخون و عوارض قلبی دارند به هیچ وجه نباید از این محصولات شور و پرنمک استفاده کنند. به این ترتیب استفاده گاه به گاه از این محصولات توسط یک فرد سالم ضرری ندارد و مشکلی به وجود نمی آورد.این متخصص تغذیه درباره علاقه کودکان به تنقلات شور می گوید: در تنقلات شور مثل بیسکویت شور باید دقت کرد که این تنقلات نباید جایگزین تنقلات سالم شود مصرف کراکرهای نمکی که شکر کمتری دارد بسیار جذاب است اما در سن ۲ تا ۵ سالگی که ذائقه کودک در حال شکل گیری است می تواند او را به خوردن غذاهای شور سوق دهد. توصیه اکید ما دادن میوه ها و سبزی های تازه و خشک به کودکان است.

والدین دقت داشته باشند که میوه ها کمی نمک دارند و نیازی نیست آن ها را با نمک مصرف کرد به طور مثال حتما خیار را با نمک فراوان به او بدهیم زیرا نتیجه این می شود که او دوست خواهد داشت روی سیب و پرتقالش هم نمک بپاشد. بنابراین میوه های سالم و طبیعی را به تنهایی به آن ها بدهیم و سعی کنیم از کودکی مانع علاقه آن ها به غذاهای شور شویم. برای پرورش نسل آینده وظیفه والدین بسیار سنگین است زیرا وظیفه دارند از کودکی، عادت های غذایی مناسب را به او آموزش دهند و کم کردن مصرف نمک یکی از آن هاست. شاید آمار ۳۸درصدی مرگ و میر بر اثر بیماری های قلبی درکشور کمی هم ما را به خود بیاورد و تلاش کنیم تا با آموزش صحیح، رفتارهای غذایی مناسب و غذایی سالم، نسل های آینده را از افراط گرایی در مصرف نمک و سایر مواد غذایی تهدید کننده سلامت جسمی بازداریم.