سال نویسندگان مرده

نگاهی به اتفاقات ادبی سال ۲۰۰۹

اگر ۲۰۰۸، سال نویسندگان جوان بود که با درو کردن انبوه جوایز ادبی نشان دادند تجربه و اندوخته خوبی برای نوشتن دارند، سال ۲۰۰۹ سال نویسندگانی بود که گرچه سال‌ها از درگذشتشان می‌گذشت، باز با انتشار آثاری جدید در راس اخبار قرار گرفتند.

۳۲ سال پس از درگذشت ولادیمیر ناباکوف نویسنده مشهور روس، سرانجام پسر او دیمیتری که حالا دیگر ۸۰ساله شده، تصمیم گرفت تا خواست پدرش را نادیده بگیرد و دست‌نوشته‌های رمان ناتمام پدرش را منتشر کند، اما این تنها اتفاق مهم سال ۲۰۰۹ نبود، از این دست اتفاقات در سال گذشته زیاد رخ داد.

روبرتو بولانو نویسنده شیلیایی که در سال ۲۰۰۴ در ۵۱ سالگی درگذشت، در سال ۲۰۰۹ کشف شد. با ترجمه رمان ۹۱۲ صفحه‌ای و تحسین شده «۲۶۶۶» به زبان انگلیسی، خوانندگان انگلیسی‌زبان ارزش این اثر را دریافتند و با نقدهای مثبت بسیاری که در نشریات به آن اختصاص یافت، سرانجام انجمن منتقدان کتاب آمریکا، یکی از مهم‌ترین جوایز سال این کشور را به آن اهدا کرد و «۲۶۶۶» به عنوان بهترین اثر داستانی سال معرفی شد.

● داستان‌های جدید وونه‌گات

مجموعه ۱۴ داستان کوتاه کورت وونه‌گات که تاکنون منتشر نشده، به صورت داستان و در قالب کتاب الکترونیکی منتشر شد. علاوه بر این، این مجموعه در قالب یک جلد کتاب با عنوان «به جوجو نگاه کن» به بازار آمد. کورت وونه‌گات در آوریل ۲۰۰۷ در ۸۴ سالگی درگذشت.

● استقبال از یک کتاب آشپزی ۴۸ ساله

اما فقط کتاب‌های داستانی نبودند که مورد توجه قرار گرفتند. یکی از شگفتی‌های سال قطعا یک کتاب آشپزی فرانسوی بود که ۴۸ سال پس از انتشارش در فهرست پرفروش‌های آمریکا جای گرفت و باعث شگفتی شد. «استادی در هنر آشپزی فرانسوی» اثر جولیا چایلد که نخستین بار سال ۱۹۶۱ انتشار یافت، ناگهان چنان محبوب شد که در راس فهرست کتاب‌های پرفروش نیویورک تایمز جای گرفت.

همه شوق و شوری که برای خرید این کتاب فوران کرد، از نمایش فیلم «جولی و جولیا» ناشی ‌شد. این فیلم که اواسط سال بر پرده سینماهای جهان به نمایش درآمد، با بازی درخشان مریل استریپ در نقش این خانم آشپز مسن، همه را به تقلا انداخت که این کتاب را بخرند و بخوانند.

کتاب ۷۵۲ صفحه‌ای استادی در هنر آشپزی فرانسوی، یک مجموعه آشپزی تمام‌عیار است که برخلاف غذاهای بهداشتی امروز برای پختن آنها از کره، چربی، گوشت نمک سود شده و دیگر مخلفات لذیذ اما مضر برای سلامت استفاده می‌شود.

خانم چایلد سال ۲۰۰۴ در ۹۱ سالگی درگذشت، اما همواره تاکید داشت که خوردن کره برای سلامت ضرر ندارد.

● قصه گمشده مارک تواین چاپ شد

مجموعه‌ای از داستان‌های مارک تواین، نویسنده مشهور ماجراهای «تام سایر» و «هکلبری فین» ۹۹ سال پس از درگذشت او، در بهار ۲۰۰۹ منتشر شد. مارک تواین سال ۱۸۶۵ از برادرش خواسته بود تا نگذارد این اثر منتشر شود. او نوشته بود: «بهتر است اینها را توی اجاق بیندازی چون نمی‌خواهم اثر به درد نخوری از من باقی بماند.» با این حال در نود و نهمین سالگرد درگذشت او این مجموعه منتشر ‌شد.

فقط نویسندگان مرده نبودند که سال ۲۰۰۹ دوباره مورد توجه قرار گرفتند، نویسندگان شاخص هم طی این سال آثار جدیدی روانه بازار کردندمارک تواین نویسنده، روزنامه‌نگار و طنز‌نویس مشهور آمریکایی با نام ساموئل لنگهورن کلمنس در سال ۱۸۳۵ در فلوریدای آمریکا به دنیا آمد و سال ۱۹۱۰ درگذشت. «شاهزاده و گدا» و «زندگی در ساحل رودخانه می سی سی پی» از دیگر آثار جهانی اوست.

● دزدان دریایی مایکل کرایتون هم آمدند

در حالی که چند ماه از درگذشت مایکل کرایتون، نویسنده مشهور رمان «پارک ژوراسیک» می‌گذشت، اعلام شد ۲ رمان جدید او منتشر می‌شود. یکی از این رمان‌ها که سال پیش و قبل از درگذشت او کامل شده بود با نام «عرض‌های جغرافیایی پنهان» اواخر سال منتشر شد. این رمان که یک داستان ماجراجویانه در جاماییکای سال ۱۶۶۵ است، بلافاصله پس از انتشار سر از فهرست پرفروش‌ها درآورد. کتاب دوم او که قرار است اواخر سال ۲۰۱۰ منتشر ‌شود، یک اثر جنایی بر مبنای امکانات تکنولوژیکی است که به اعتقاد ناشر جنبه‌های فراتری از علوم جدید و فناوری را عیان می‌کند.

از آثار مایکل کرایتون که ابتدا پزشک بود و بعد به نویسندگی و فیلمسازی روی آورد، بیش از ۱۵۰ میلیون نسخه به فروش رسیده است. او سال پیش در ۶۶ سالگی بر اثر سرطان درگذشت.

● درخشش دوباره نویسنده‌های سرشناس

فقط نویسندگان مرده نبودند که سال ۲۰۰۹ دوباره مورد توجه قرار گرفتند، نویسندگان زنده هم طی این سال آثار جدیدی روانه بازار کردند.

دن براون در تحلیل همه روزنامه‌ها و نشریه‌ها به عنوان موفق‌ترین نویسنده سال ۲۰۰۹ شناخته شد. او ۶ سال پس از انتشار «کد داوینچی»، این بار با «نماد گمشده» بازگشت. او در این اثر به دنبال یافتن اسرار فراماسونرها در واشنگتن بود. او با این کتاب حتی از رولینگ هم جلو زد و با فروش بیش از یک میلیون جلد کتاب در یک روز رکورد شکست.

با این حال سال ۲۰۰۹ سال انتشار آثاری از نویسندگان مشهور هم بود. سالی که جویس کرول اوتس بانوی ادبیات آمریکا، با یک رمان تیره و خلاقانه در فضای نیویورک با عنوان «پرنده کوچک بهشت» بازگشت. پل آستر، دیگر نویسنده مشهور آمریکایی هم این بار با «نامرئی» ‌آمد. این کتاب که اواخر آبان در آمریکا منتشر شد به فاصله کمی در ایران هم با عنوان «ناپیدا» به بازار آمد.

رمان جدید فیلیپ راث، نویسنده ۷۶ ساله آمریکایی با عنوان «فرومایه» هم مثل دیگر کارهای اخیر او به شخصیتی میانسال اختصاص دارد و درباره بازیگری است که در جوانی هنرمندی مشهور بود، اما در ۶۰ سالگی استعداد، اعتماد به نفس و قدرت افسونگری خود را از دست می‌دهد و همه‌چیز برایش پایان یافته به نظر می‌رسد.املی نوتومب نویسنده مشهور بلژیکی هم «گردش زمستانی» را منتشر‌‌کرد.

در این اثر املی نوتومب خوانندگان خود را سوار هواپیمایی می‌کند که در راه ربوده شده و به سمت شهری خیالی تغییر مسیر می‌دهد. «اریک امانوئل اشمیت» نویسنده و فیلسوف فرانسوی هم با نوشتن هفتمین رمانش «سومویی که نمی‌توانست چاق شود» توجه خوانندگان فرانسوی را به خود جلب کرد و به فهرست پرفروش‌ها راه یافت. هنوز ترجمه انگلیسی این اثر منتشر نشده است. این کتاب درباره کشتی سنتی سومو در ژاپن است.

دکتروف نویسنده مشهور اثری چون «رگتایم» هم با رمان «هومر و لنگلی» بازگشت. این رمان برمبنای زندگی واقعی ۲ برادر به همین نام نوشته شده که به اختلال شدید وسواسی مبتلا بودند و هر نوع چیز دورریختنی‌ را جمع می‌کردند.

ایزابل آلنده هم رمان جدیدش با عنوان «جزیره‌ای در زیر دریا» را در اسپانیا رونمایی کرد و ژوزه ساراماگو با انتشار رمانی به نام «قابیل» بار دیگر در صدر اخبار ادبی قرار گرفت.

گردآوری : آرزو پناهی