سازماندهی سرمایه های فكری

كاركنان, مبنا و ریشه اصلی بهبود كیفیت نیروی انسانی و سرمایه در كنار اطلاعات به عنوان عوامل اساسی تولید در سازمانها مطـرح می شوند تعامل و هماهنگی این عوامل در راستای اهداف سازمان می تواند منجر به ارتقای بهره وری و كیفیت و عملكرد سازمانها شود

كاركنان، مبنا و ریشه اصلی بهبود كیفیت نیروی انسانی و سرمایه در كنار اطلاعات به عنوان عوامل اساسی تولید در سازمانها مطـرح می شوند. تعامل و هماهنگی این عوامل در راستای اهداف سازمان می تواند منجر به ارتقای بهره وری و كیفیت و عملكرد سازمانها شود.امروز با ظهور اقتصاد اطلاعاتی و ورود اقتصاد دانایی محور و شبكه ای، نقش منابع انسانی به عنوان یك عنصر رقابتی و راهبردی مطرح می شود. ارائه محصولات و خدمات متفاوت و متمایز، كاهش هزینه ها، خلاقیت و نوآوری و افزایش رقابت پذیری از مزایای وجود منابع انسانی ماهر، باتجربه، خلاق و بانشاط است.در این شرایط، مدیریت منابع انسانی، دارای نقشی متمایز و متحول و همراستا با تحولات كسب وكار و ارتقای جایگاه منابع انسانی و گستردگی آن در سازمان است. با این نگرش، مدیریت منابع انسانی، یك سیستم جامع و یكپـــارچه است كه كلیه ابعاد سازمان را دربرمی گیرد و در كلیه سطوح و بخشهای سازمان جاری شده و نقش تعیین كننده ای پیدا می كند. زیرا با حفظ حرمت و ارزش كـــــاركنان و ارج نهادن به تلاش و ارتقای توانایی و انگیزه آنها سازمانهایی خلاق و یادگیرنده و منعطف ایجاد می شود و این امر موضوعی است كه در اقتصاد اطلاعاتی و جهانی امروز، از ضروریات است.مطلب بالا نظریات و دیدگاه آقای مهندس مسعــود همایونفر رئیس مـؤسسه مطالعات بهره وری و منابع انسانی بود كه در مراسم افتتاحیه كنفرانس دوم توسعه منابع انسانی مطرح شد.ریاست شورای سیاستگذاری این كنفرانس را كه از سوی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و با همكاری مؤسسه مطالعات بهره وری و منابع انسانی برگزار شد، آقای مهندس نصرالله محمدحسین فلاح، مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی برعهده داشتند. برخی از محورهای مهم دومین كنفرانس توسعه منابع انسانی كه در سالن اجلاس سران و با حضور مدیران عامل سازمانها و كارشناسان مسایل مربوط به مدیریت منابع انسانی همراه بود به قرار زیر است:

- بررسی استراتژی ها، رویكردها و مدلهای نوین توسعه منابع انسانی

- نقش توسعه منابع انسانی در تحول سازمانها و خلق مزیتهای رقابتی

- نقش توسعه منــابع انسانی در ارتقای مسئولیت پذیری اجتماعی سازمانها

- حسابداری و حسابرسی سرمایه انسانی در سازمانها و

- مطالعه موانع و تنگناهای توسعه منابع انسانی در كشور

آقای مهندس عباس غفاری دبیركنفرانس طی سخنانی در مراسم افتتاحیه نقطه نظریات خود را پیرامون موضوع توسعه منابع انسانی چنین بیان كرد: با ورود به هزاره سوم میلادی آن چیزی كه بیش از همه رخ می نماید توسعه دانش و روند سازمانها به سوی دانش محوری است. هم اكنون كشورهای توسعه یافته از تولید دانش كسب ثروت می كنند و در حال واگذاری فعالیتهــای سخت افزای به كشورهای درحال توسعه می باشند. در این میان توسعه منابع انسانی یكی از مهمتـــرین مزیتهای رقابتی این دوره تلقی می شود كه موجب خلق ایــده های جدید كسب و كار و كارآفرینی و نهایتاً توسعه پایدار می گردد.بـــراساس آمارهای منتشره نقش اول ثروت آفرینی در كشورهای توسعه یافته را سرمایه های انسانی با ۶۷ درصد به خود اختصــــاص می دهند.درحالی كه سهم سرمایه های انسانی در كشور ما با وجود استعدادهای سرشار تنها ۳۴ درصد می باشد. شایان ذكر است كه جمع سهم های منابع طبیعی و فیزیكی دراین كشورها تنها ۲۳ درصد می باشد. در این میان مدیران و رهبران سازمانها در افزایش این سهم تاثیر شگرفی را می توانند ایفا نمایند.در دهه های گذشته وقتی صاحبان سرمایه می خواستند به ثروت خود اشاره كنند صرفاً دارایی های مشهود مانند مالكیت بر اموال منقول و غیرمنقول را ذكر می كردند لیكن شـــرایط بــــه سرعت دگرگون گشته است به گونه ای كه در سال ۱۹۸۲ میلادی سازمانهای برتر دنیا مالك ۶۲ درصد دارایی مشهود و ۳۸ درصد دارایی نامشهود بودند و در سال ۲۰۰۰ این نسبت جای خود را به ۱۵ درصد دارایی مشهود و ۸۵ درصد دارایی نامشهود سپرده است، لازم به ذكر است كه نقش منابع انسانی در تولید دارایی نامشهود عامل اصلی می باشد.ستون اصلی حركت به سمت كسب و كار دانش محور و اقتصاد دانایی كه از نتایج بارز و مستقیم اقتصاد شبكه ای و اطلاعاتی است، نیروی انسانی عنوان می شود و دراین بین علاوه بر وجود پتانسیل و ظرفیت های بالقوه سرمایه های انسانی در كشور، مهمترین چالش در ارتباط با منابع انسانی، به كارگیری، توانمندسازی و توسعه منابع انسانی در راستای عملكرد بهتر است كه با ارتقای ساختار مدیریتی و اجرایی سازمانها می تواند به توسعه پایدار و رونق اقتصادی منجر شود. بسیاری از دانشمندان و متخصصان حوزه مدیریت بر این باورند كه كاركنان مبنا و ریشه اصلی بهبود كیفیت و بهره وری هستند و باید نیروی انسانی را مبنای اصلی فرایند افزایش كارایی و بهره وری و نوعی سرمایه به حساب آورد و حتی برای مدیرانی كه این سرمایه ارزشمند را رهبری می كنند، نقشهای جدیدی قائل می شوند. مدیران منابع انسانی در حیطه مرگ و زندگی سازمانها فعالیت می كنند و نقشهای جدید آنان بیانگر رشد روزافزون منابع انسانی است. مدیران منابع انسانی باید در تدوین استراتژی های سازمان سهیم بوده و نقش محوری در آن داشته باشند و باید به سود و هزینه های شركت توجه نمایند. معماری اجتماعی یعنی ایجاد فرهنگ سازمانی مطلوب یك موضوع مهم سازمانی است كه مسئول و متصدی اصلی آن مدیر منابع انسانی است.سازماندهی سرمایه های فكری یكی دیگر از نقشهای اساسی و سرنوشت ساز مدیران منابع انسانی تلقی می شود. به علاوه فرایند توسعه و تحول سازمانی مهمترین وظیفه مدیران منابع انسانی است كه طی آن زمینه مشاركت همگانی در فرایند تصمیم گیری و تصمیم سازی سازمان فراهم می شود. اهمیت موضوع منابع انسانی و مدیریت آن به حدی است كه امروزه در اكثر شركتهای بزرگ فردی با تخصص توسعه و مدیریت منابع انسانی در تركیب هیئت مدیره حضور دارد.

---