مناطق آزاد تجاری و صنعتی

مناطق آزاد تجاری و صنعتی به منظور تسریع انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه ی اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال و اهداف فراوان دیگر ایجاد شدند

مناطق آزاد تجاری و صنعتی به منظور تسریع انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه ی اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال و اهداف فراوان دیگر ایجاد شدند و قانونی نیز تحت عنوان قانون چگونگی اداره ی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران، برای تعیین نحوه ی اداره ی این مناطق به تصویب رسید. براساس این قانون تصویب آیین نامه ها و هماهنگ نمودن کلیه فعالیتهای این مناطق، اساسنامه سازمان اداره کننده منطقه و شرکت های تابعه، برنامه های عمرانی، فرهنگی، بودجه سالانه و عملکرد صورت های مالی سازمان مناطق آزاد، مقررات امنیتی و انتظامی مناطق - با تایید فرماندهی معظم کل قوا- و اعمال نظارت عالیه بر فعالیت های مناطق بر عهده ی هیئت وزیران می باشد؛ اما پس از تصویب اساسنامه سازمان هر منطقه، آن سازمان به صورت شرکتی با شخصیت حقوقی مستقل به اداره ی منطقه ی آزاد مربوط می پردازد و بدیهی است که اگرچه سرمایه ی آن سازمان متعلق به دولت است اما این سازمان ها و شرکت های وابسته –این شرکتها با تصویب هیئت وزیران و توسط سازمان بر مبنای قانون تجارت تشکیل میگردند - از شمول قوانین و مقررات حاکم بر شرکت های دولتی و سایر مقررات عمومی دولت مستثنی هستند و منحصرا براساس قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری و صنعتی جمهوری اسلامی ایران و اساسنامه ی مربوط اداره خواهند شد و چنانچه موردی در این قوانین و اساسنامه پیش بینی نشده باشد، آن مورد تابع قانون تجارت خواهد بود. هرکدام از این سازمان ها توسط هیئت مدیره ای متشکل از سه یا پنج نفر اداره می گردد که این اعضا توسط وزیران انتخاب می گردند و مدیرعامل سازمان نیز که ریاست هیئت مدیره را بر عهده دارد، به موجب حکم ریاست محترم جمهوری و از میان اعضای هیئت مدیره منصوب می گردد؛ وی بالاترین مقام اجرایی در زمینه های اقتصادی و زیربنایی منطقه می باشد. مدت فعالیت مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره سه سال خواهد بود اما انتخاب مجدد آنان بلامانع است و بدیهی است که اختیار عزل این افراد نیز بر عهده ی همان مراجع انتخاب کننده می باشد.

یکی از مهمترین امتیازات این مناطق آزاد برای فعالین اقتصادی، آن است که هر نوع فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد از تاریخ بهره برداری مندرج در مجوز به مدت پانزده سال از پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی موضوع قانون مالیات های مستقیم، معاف خواهند بود و پس از انقضای پانزده سال نیز تابع مقررات مالیاتی خواهند بود که با پیشنهاد هیئت وزیران به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید و همچنین مبادلات بازرگانی مناطق آزاد با خارج از کشور پس از ثبت گمرکی از شمول مقررات صادرات و واردات مستثنی هستند مقررات صدور و ورود کالا و تشریفات گمرکی در محدوده هر منطقه به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید؛ اما مبادلات بازرگانی این مناطق با سایر نقاط کشور اعم از مسافری و تجاری، تابع مقررات عمومی صادرات و واردات کشور است و تنها واردات کالاهایی که در مناطق آزاد تولید شده است به سایر مناطق کشور، تا حد ارزش افزوده در آن منطقه با تصویب هیئت وزیران از پرداخت تمام یا قسمتی از حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف می باشند.

خدایار سعیدوزیری