۳ اردیبهشت ۱۳۵۲ ـ نشست محرمانه دیپلمات های آمریکا در تهران در ۱۳۵۲ و نتایج آن

۲۳ آوریل ۱۹۷۳ (سوم اردیبهشت ۱۳۵۲) دیپلماتهای ارشد آمریکا در کشورهای خاورمیانه و آسیای جنوبی نشست مهم و محرمانه ای را در تهران آغاز کرده بودند تا وضعیت این کشورها را بررسی و …

۲۳ آوریل ۱۹۷۳ (سوم اردیبهشت ۱۳۵۲) دیپلماتهای ارشد آمریکا در کشورهای خاورمیانه و آسیای جنوبی نشست مهم و محرمانه ای را در تهران آغاز کرده بودند تا وضعیت این کشورها را بررسی و سیاست های آمریکا را در این دو منطقه مهم و حساس مورد ارزیابی و در صورت لزوم تجدید نظر قراردهند.

این نشست در ساختمان سفارت آمریکا در تهران (خیابان تخت جمشید ـ طالقانی) تشکیل شده بود و گزارش شده بود که در اطراف ساختمان دستگاههایی تعبیه کرده بودند تا روس ها نتوانند مذاکران نشست را استراق سمع کنند.

این نشست در پی تهدید اعراب به قطع صدور نفت خود، در صورت تعرض نظامی تازه ای از جانب اسرائیل تشکیل شده بود. اسرائیل در آوریل ۱۹۷۳ دست به چند حمله هوایی به کشورهای عربی مجاور خود زده بود و تفسیرهای رسانه ها حکایت از ازسرگیری تعرض تازه ای نظیر جنگ شش روزه دهه ۱۹۶۰ می کرد. به علاوه، دولت واشنگتن از نفوذ روزافزون و وسیع مسکو در عراق، سوریه، یمن و سومالی و نفوذ چین در پاکستان سخت نگران شده بود. همچنین به نظر می رسید که دولت تهران برغم دوستی نزدیک و شخصی شاه با نیکسون (رئیس جمهور وقت آمریکا)، سیاست خود را نسبت به مسکو تعدیل کرده و بر حجم مبادلات و از جمله خریدهای نظامی افزوده است. آمریکاییان همچنین از بسط فعالیت مسلحانه چپها در ایران و به ویژه در تهران نگران بودند.

با این که گزارش های مربوط به این نشست بسیار مختصر و در حد رفت و آمد دیپلماتها بود، مفسران روزنامه های اروپا سخن از نگرانی آمریکا در قلمرو امپراتوری باستانی پارسها به میان آورده بودند زیرا که ماموریت دیپلمات های شرکت کننده در نشست محرمانه تهران، در ممالکی بود که در عهد باستان، امپراتوری ایران را تشکیل می دادند. سه دهه پس از برگزاری این نشست معلوم شد که موضوع استقرار آمریکا در منطقه خلیج فارس (سعودی و شیخ نشین ها)، بی طرف ساختن یمن و توجه هرچه بیشتر به عراق و افغانستان و نزدیک ساختن هند و پاکستان جهت دور ساختن هند از مسکو و پاکستان از چین مطرح بوده است.