دوشنبه, ۲۸ خرداد, ۱۴۰۳ / 17 June, 2024
مجله ویستا

بلوتوث به مثابه عینیت تجاوز


بلوتوث به مثابه عینیت تجاوز

مهم ترین مسئله در بررسی تقلیل گرایانه از تجاوز جنسی تمایز این رفتار از کلیت جامعه به عنوان یک عمل کج رفتارانه از عرف بوده است یا به عنوان رفتاری برآمده از جامعه ای که توان برآوردن وسایل رسیدن به هدف را ندارد, در نظر گرفته شده است

تجاوز جنسی بیش از آنکه به عنوان یک پدیده برآمده از جامعه و در امتداد شخصیت یک جامعه نگریسته شود که جامعه مدام در حال بازتولید آن است، همیشه به عنوان انحراف از یک هنجار با استفاده از تحلیل‌های روانی و جنسی باب میل جامعه مسخ شده نگریسته شده است. به خصوص در جامعه‌ای مثل جامعه ما که توان پذیرش مسوولیت همگانی در قبال بسیاری از رفتارها وجود ندارد و انواع تبیین‌های تقلیل‌گرایانه تلاش می‌کند این رفتار را به عنوان رفتاری با درصد ناچیز عادی جلوه دهد.

مهم‌ترین مسئله در بررسی تقلیل‌گرایانه از تجاوز جنسی تمایز این رفتار از کلیت جامعه به عنوان یک عمل کج‌رفتارانه از عرف بوده است یا به عنوان رفتاری برآمده از جامعه‌ای که توان برآوردن وسایل رسیدن به هدف را ندارد، در نظر گرفته شده است. در حالی‌که تجاوز جنسی در امتداد عرف و هنجار جامعه مردانه به اشکال مختلف بروز می‌کند. تبیین‌های تقلیل‌گرایانه باب میل قدرت سبب شده است تا همیشه افرادی که مرتکب تجاوز جنسی می‌شوند به عنوان رفتار مغایر با عرف در نظر گرفته شوند؛ آن هم در مورد رفتاری که درصد بالایی از زنان جامعه مدام از آن به عنوان یک واقعیت تلخ در هراس هستند. نظر سوزان براون میلر، به درستی نشان می‌دهد که همه زنان جامعه قربانیان تجاوز جنسی هستند چراکه حتی زنانی‌که مورد تجاوز قرار نگرفته‌اند، اغلب دچار اضطراباتی مشابه زنانی هستند که مورد تجاوز واقع شده‌اند. این اضطراب به اشکال مختلف در زندگی هر روزه زنان مشاهده می‌شود، مثل ترس از تنها رفتن در خیابان به هنگام شب یا هراس از تنها بودن در خانه. البته می‌توان نظر سوزان براون میلر را با افزودن نام کودکان به خصوص ترانسکشوئل‌ها در کنار زنان تکمیل کرد.

خشونت جنسی و تجاوز در اشکال و ابعاد گوناگون چنان گسترده و متکثر است که نمی‌توان آمار دقیق از آن ارائه کرد. به گفته آنتونی گیدنز واقعیت آماری در مورد تجاوز جنسی بیش از پنج برابر آمارهایی است که به صورت رسمی گزارش داده می‌شود. تجاوز جنسی بیش از آنکه به شهوت یا ناراحتی‌های روانی- جنسی بستگی داشته باشد، آشکارا با مردانگی و سلطه در ارتباط است. تبیین‌های تقلیل‌گرایانه به عنوان تنها راه، روش پیروزمندانه برای سلب مسوولیت از یک جامعه مردانه و مقصر جلوه دادن فرد خاطی به عنوان فردی منحرف، ناهنجار و شهوت‌پرست بوده است. بی‌دلیل نبوده که پیش از دوسه دهه اخیر حتی در توسعه یافته‌ترین کشورهای غربی چندان توجهی به تجاوز جنسی نمی‌شده و تنها در موارد بسیار خاص و نادر تجاوز جنسی به عنوان یک رفتار منفی سبب جریحه‌دار شدن وجدان جمعی بوده است و تجاوز جنسی جزئی از جامعه مردانه، طبیعی فرض می‌شده است.

به همین دلیل این‌گونه تبیین‌های تقلیل‌گرایانه سطحی به عنوان تنها راه تبیین امروزه تلاش می‌کند افراد کجرو را از جامعه دور نگه دارد. جامعه مذکر را تنها می‌توان با در نظر گرفتن ارتکاب و عدم ارتکاب فیزیکی تجاوز تقسیم‌بندی کرد؛ چراکه میل به تجاوز چیزی جز میل به سلطه نیست که در جامعه به شکل بالقوه وجود دارد و تنها به شکل تجاوز جنسی آشکارا بالفعل می‌شود- این شکل تجاوز جنسی طیف گسترده‌ای از رفتارها را در برمی‌گیرد. در فضای جامعه تنها مردانی موفق می‌شوند میل خود را با موفقیت بالفعل سازند که قدرت اجازه عبور از موانع مختلف اجتماعی را- که امروزه دانسته یا نادانسته در برابر این میل وجود دارد- به آنها بدهد. این عبور از موانع به خصوص در کنش عاملین قدرت به اوج خود می‌رسد، در فیلم «زندگی دیگران» گوشه‌ای از این توانایی عاملین قدرت به تصویر کشیده شده است. سایر مردان با لذت پیروزی، همجنسان خود را مشاهده می‌کنند. آنچه که اهمیت دارد آن دسته از مردان که در رقابت برای تجاوز پیروز شده‌اند، نمی‌باشد، بلکه آن دسته از مردانی است که در نگاه نخست به نظر ناکام می‌آیند و با وجود موانع نتوانستند متجاوز جنسی باشند. به‌رغم سلطه مردانه که مجوزی برای تجاوز جنسی به شمار می‌آید تنها عده‌ای توان تجاوز جنسی را دارند. تعداد کمی سه رفتار جنسی بهنجار و جنسی نابهنجار و تجاوز جنسی را می‌توان به شکل یک هرم وارونه در نظر گرفت. این هرم شباهت زیادی به گفتارهای تقلیل‌گرایانه دارد با این تفاوت که این هرم تنها مقدار این رفتار را نشان می‌دهد نه ارتباط بین آنها را. رفتار جنسی بهنجار در هر جامعه‌ای بر مبنای عرف و قانون به اشکال متفاوتی تعیین می‌شود و رفتار نابهنجار مجموعه رفتارهایی است که اگرچه ممکن است عرف جامعه آن را نپسندد اما عاملین رفتار از آن رضایت دارند. در حالی که تجاوز جنسی، می‌کوشد رفتار جنسی را وسیله‌ای قرار دهد تا بتواند از آن، جهت سرکوب و سلطه بهره برد.

مقدار کمی تجاوز جنسی را نباید جدای از سلطه در نظر گرفت، تنظیم مقدار تجاوز جنسی از آن روست تا سلطه و قدرت مردانه از برد بیشتری برخوردار شود به همین دلیل نمی‌توان به موانع موجود بر سر راه تجاوز چندان اعتبار داد. تقلیل‌گرایان بر مبنای این هرم، تجاوز جنسی را در ارتباط با سایر رفتارهای جنسی به عنوان انحراف از طبیعت این رفتارها در نظر گرفته، می‌کوشند تجاوز را مجزا از جامعه در نظر گیرند. بلوتوث‌های موبایل می‌تواند شاهدی بر این ادعا باشد که تجاوز جنسی را نه‌تنها مختص افرادی که مرتکب تجاوز جنسی می‌شوند، دانست؛ بلکه پروسه تجاوز با شکل‌گیری بلوتوث و انتشار آن تکمیل می‌شود. بنابراین هرم جدیدی می‌توان ترسیم کرد. هرم این‌بار به شکل وارونه نخواهد بود و برای نشان دادن ارتباط میان دو موضوع ترسیم شده است: یک تجاوز جنسی، هزاران بلوتوث از همان تجاوز جنسی. بنابراین تجاوز جنسی در یک لحظه خاص نمود پیدا می‌کند و به وسیله دوربین ثبت می‌شود و با دریافت و فرستادن صدها بلوتوث پروسه تجاوز در نهایت تکمیل می‌شود و جامعه تجاوز را با نگاه تحسین و لذت‌طلبانه خویش تایید می‌کند. پروسه بلوتوث‌های با موضوع تجاوز جنسی نیز از روشن کردن بلوتوث تا دریافت، مشاهده، پذیرش و نگهداری آن تا فرستادن مجدد و نشان دادن آن به سایر افراد، قوام می‌یابد. در نهایت تجاوز جنسی با این سوال تایید می‌شود: آیا علاقه‌مند به گرفتن این بلوتوث هستید؟ برای پاسخ به این سوال تنها دو صورت ممکن است؛

الف) CCEPT & SAVE .

ب) موبایل ندارم یا موبایل من بلوتوث ندارد.

بنابراین مجزا کردن مردان به دو گروه ارتکاب و عدم ارتکاب دیگر معنایی ندارد بلکه در امتداد یکدیگر قرار می‌گیرند. پس نگاه خیره مردان چیزی جز امتداد عمل تجاوز نخواهد بود این نگاه خیره باید مقتدرانه حضور داشته باشد تا تایید کند و پروسه تجاوز جنسی را به یک غرور و سربلندی مبدل سازد. غرور چه به شکل نگاه باشد چه به شکل یک رفتار تجاوزگونه جنسی حضور دارد. میل به سلطه سیراب می‌شود.

پوریا شیبانی‌راد

منبع :

after neo-liberalism? consequences for cititem ship , ۲۰۰۵