درباره مایکل کرایتون

هر کس می دیدش می گفت چرا نویسنده شده است. با این قدش، بیش از دو متر می توانست مایکل جردن بشود و ۱۰ برابر بیشتر پول در بیاورد. اما نویسنده شد، یک نویسنده حرفه یی. دانشجوی پزشکی بود …

هر کس می دیدش می گفت چرا نویسنده شده است. با این قدش، بیش از دو متر می توانست مایکل جردن بشود و ۱۰ برابر بیشتر پول در بیاورد. اما نویسنده شد، یک نویسنده حرفه یی. دانشجوی پزشکی بود و پول نداشت و مثل همه آدم های قدبلند یک کم رویی مزمن هم رنجش می داد. پس رمان هایش را به اسم جان لانگه می نوشت و جفری هادسن و ادای یان فلمینگ را درمی آورد.

تاریخ انتشار نخستین رمانش، Odds On که شاید بشود آن را به «فراوانی امکان» ترجمه کرد ۱۹۶۶ است، یعنی در آن هنگام که فقط ۲۴ سال داشت و آنقدر صبور بود که برای انتشار نخستین رمانی که به نام خودش منتشر کرد - «آدم پایانه یی» - تا ۱۹۷۲و ۳۰ سالگی صبر کند، رمانی که پس از گذشت بیش از ۳۰ سال از خواندنش، تنها پیرنگی که از آن به خاطرم مانده اینکه داستان آدمی است که به سانحه یی دچار شده و جراحانی که عملش کرده اند او را به پایانه یی رایانه یی بدل کرده اند تا به انقیادش درآورند، اما... اما کلید درک کرایتن همین «اما» است که ۱۵ سالی گذشت تا معنای عمیقش را بفهمم.

در ۱۹۹۰ به شهرت رسید، با «پارک ژوراسیک» که برایم هم کلید درک «آدم پایانه یی» بود، هم چرایی جاودانگی این «اما»یی را برایم روشن کرد که حرفش را می زدم و هم یکی از ماندگارترین جابه جایی هایی قهرمان رمان را برایم رقم زد؛ قهرمان «پارک ژوراسیک» نه دایناسورها بودند و نه دانشمندی که پس از میلیون ها سال آنها را به زندگی برگردانده بود.

قهرمان واقعی، آن ریاضیدان دست و پا چلفتی بود که خطای رایانه هایی را فهمید که قرار بود با شمارش مدام دایناسورها، امنیت جزیره و بنابراین کل بشریت را کنترل کند، یک ریاضیدان طرفدار نظریه آشوب یا :chaos جهان واقعی، جهان آشوب است که کاری با فرمول ها و قانون هایی ندارد که انسان در خیال واهی کشف آنها است. همین آشوب، در ۲۰۰۲، با قلدری کم نظیری تار و پود رمان «دام» ((Prey خواهد شد، داستان نانوروبات هایی که به ناگهان از کنترل اربابان ارتشی خود درمی آیند. و واپسین «کرامت» او اینکه در تابستان ۲۰۰۵، با انتشار رمان «وضعیت اضطراری» که ریشخند اقلیم شناسان و طرفداران آخرالزمانی محیط زیست بود و خشم شان را بر انگیخت، «معجزه»یی را تکرار کرد که بیش از نیم قرن پیش سلف طرفدار محیط زیست او و خالق مفهوم محیط زیستی «گایا»، یعنی آیزاک آسیموف انجام داده بود. اگر آسیموف دکترایش را در بیوشیمی با توصیف مولکولی گرفته بود که وجود خارجی نداشت اما هیچ یک از اعضای هیات ژوری نفهمیده بودند، با رمان «وضعیت اضطراری» سنای امریکا، جلسه یی را به شنیدن نظرات مایکل کرایتون، «کارشناس ارشد اقلیم شناسی» درباره خطراتی اختصاص داد که اقلیم زمین را تهدید می کرد.

بدین سان، قدرت بلامنازع قصه و برتری بلامنازع تخیل انسان بر هر واقعیتی و هر دانشی یک بار دیگر به اثبات رسید.

مدیا کاشیگر