ارتباط کلامی یا غیرکلامی مسئله این است

بعضی ها خوب می توانند ارتباط برقرار کنند یعنی کلا همه می گویند روابط عمومی قوی دارند و سریع می توانند با آدم های مختلف رابطه برقرار کنند و همه فکر می کنند کسی که بتواند خوب حرف بزند به خوبی هم می تواند با بقیه ارتباط برقرار کند

بعضی‌ها خوب می‌توانند ارتباط برقرار کنند یعنی کلا همه می‌گویند روابط‌عمومی قوی دارند و سریع می‌توانند با آدم‌های مختلف رابطه برقرار کنند و همه فکر می‌کنند کسی که بتواند خوب حرف بزند به خوبی هم می‌تواند با بقیه ارتباط برقرار کند. منظور از ارتباطات قوی تنها خوب صحبت کردن نیست، چون در میان تمام راه‌های ارتباطی صحبت کردن تنها یکی از آن‌هاست و ده‌ها راه دیگر هم وجود دارد که خیلی‌ها به آن بی‌اعتنا هستند و تنها آن‌هایی که خبره این کارند می‌دانند چطور می‌شود از همه ابزارها برای ایجاد یک رابطه خوب استفاده کرد.

● روی خط ارتباط

قرار نیست تنها صدای خوبی داشته باشیم یا تنها خوب حرف بزنیم و بلد باشیم از کلمات قلمبه برای ارتباط با دیگران استفاده کنیم تا آن‌ها جذب ما شوند و با ما همراه شوند گاهی یک چیزهایی در رابطه‌های ما اهمیت دارد که خودمان هم باورمان نمی‌شود! در واقع خیلی از موقعیت‌های فیزیکی و رفتاری ما نقش یک پیام را بازی می کند که بدون آن‌که ما متوجهش شویم به مخاطب ما منتقل می‌شود. کلا ارتباطات ما با دیگران به دو صورت اتفاق می‌افتد یا ارتباط ما با دیگران کلامی است و ما یک پیام را از طریق کلام منتقل می‌کنیم و یا غیرکلامی است و از طریق ابزارهای دیگر منتقل می‌شود. روان‌شناسان می‌گویند برای این که ارتباط موثر و درستی با دیگران داشته باشید و بتوانید یک پیام و مطلب را به‌طور کامل و واضح به دیگران منتقل کنید باید از همه روش‌های ارتباطی استفاده کنید یعنی لازم است هم از ارتباط کلامی استفاده کنید و هم از ارتباط غیرکلامی. اما در دنیای ارتباطات، ما آدم‌ها تنها از روش ارتباط کلامی استفاده می‌کنیم و به ارتباطات غیرکلامی توجهی نداریم و بعد کلی دغدغه داریم که چرا کسی منظور ما را درست درک نمی‌کند یا چرا گاهی بدون این‌که متوجه شویم عده‌ای از ما رو برمی‌گردانند. کارشناسان معتقدند همه این‌ها به این دلیل است که تمام وجود ما علاوه بر زبان و کلاممان در حال انتقال پیام به اطرافیان است. از راه رفتن و نشستن‌مان بگیرید تا حالت چشم و ابروهایمان.

● ارتباط کلامی

همه روابطی که از طریق صحبت ‌کردن و گفت‌وگو به وجود می‌آید ارتباط کلامی است و در این روش ارتباطی، این کلمات است که می‌‌تواند احساسات عواطف و پیام خاصی را به شما منتقل کند. اما همان‌طور که گفته‌اند هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد. یعنی هر کلمه‌ای باید در زمان مشخص و موقعیت خودش به کار برود و اگر نتوانید از کلمات مناسبی در جای خودش استفاده کنید نه می‌توانید منظور خود را برسانید و نه می‌توانید دیگران را به ایجاد رابطه با خود تشویق کنید. نوع کلماتی که شما در صحبت کردن استفاده می‌کنید تاثیر بسیار زیادی در تداوم رابطه شما دارد. این که خیلی‌ها نمی‌توانند ‌‌بر دیگران تاثیر بگذارند یا بعد از چهار کلمه حرف دعوا راه می‌اندازند و کار به جاهای باریک می‌کشد به دلیل آن است که نمی‌توانند‌‌از کلمات درست استفاده کنند. شما وقتی وارد یک گفت‌وگو با دیگران می‌شوید باید مهارت انتخاب کلمات را داشته باشید یعنی از کلماتی استفاده کنید که دقیقا مفهوم مورد نظر شما را برساند اما صریح، کوتاه، دقیق، مودبانه و صحیح باشد در غیر این صورت گفت‌وگوی شما با طرف مقابلتان با شکست مواجه می‌شود. همه کارشناسان معتقدند برای این که شما بتوانید ارتباط کلامی موفقی داشته باشید باید ۲ مهارت ارتباط کلامی را بلد باشید. این مهارت‌ها این‌ها هستند:

▪ صحبت کردن

خوب حرف زدن شما می‌تواند یک نفر را به صحبت کردن و ارتباط برقرار کردن با شما مشتاق کند یا نکند سخن گفتن اولین مهارت مهم کلامی است که اگر خوب انجام نشود دیگر نمی‌شود روی رابطه شما با دیگران حساب باز کرد. در صحبت کردن فراموش نکنید که زیاد حرف نزنید درباره موضعی که از آن سر در نمی‌آورید صحبت نکنید و از کلماتی که معنی آن‌ها را دقیقا نمی‌دانید استفاده نکنید. زمان خوبی را برای صحبت کردن انتخاب کنید یعنی زمان غذا خوردن و تلویزیون نگاه کردن را به گفت‌وگوهای مهم اختصاص ندهید. مطالعه کردن به خوب و پر محتوا صحبت کردن شما کمک می کند.

▪ گوش دادن

همی‌شه می‌گویند یکی از مهم‌ترین مهارت‌های ارتباطی شنیدن است. اگر بتوانید شنونده خوبی باشید در واقع توانسته‌اید اولین پایه‌های ارتباطی را با طرف مقابلتان برقرار کنید. چون وقتی خوب بشنوید خوب هم می‌توانید در گفت‌وگویتان از کلمات استفاده کنید. وقتی می‌توانید درست گوش دهید که حرف دیگران را قطع نکنید و در برابر صحبت‌های دیگران عکس العمل نشان دهید یعنی شنونده فعالی باشید. گوش دادن درست یعنی این‌که برای دیگران و حرفشان ارزش و احترام زیادی قائلید. گوش دادن به صحبت‌های همدیگر رابطه بین افراد را محکم‌تر می‌کند و توجه و احترام متقابل را می‌رساند.

● ارتباط غیرکلامی

ارتباطات غیرکلامی کلیه پیام‌هایی است که در آن از کلام استفاده نمی‌شود. مثل نوع راه رفتن، ایستادن، حرکات چهره، چشم‌ها، لحن صدا، طرز لباس پوشیدن و... یعنی همه این ابزارها خودشان می‌توانند کلی پیام را به مخاطب شما منتقل کنند. در خیلی از برخوردها قبل از این که شما ارتباط کلامی با یک نفر داشته باشید ارتباطات غیرکلامی شما قبل ترش شکل گرفته است و یک فرد مقابل از همه حرکات و رفتارهای شما پیام‌های متفاوتی را دریافت می‌کند و این نشانه‌های غیرکلامی است که در نخستین برخورد تاثیر گذار است. جالب است بدانید در یک ارتباط، کلام ۷ درصد، لحن و طنین صحبت کردن ۳۸ درصد و حرکات شما ۵۵ درصد اطلاعات را منتقل می‌کند. گاهی شما نمی‌توانید یک پیام را در کلام بیان کنید و احساسات و عواطف خود را ابراز کنید اما مخاطب شما می‌تواند محتوای این پیام را از رفتار و حرکات شما به خوبی درک کند. معمولا مهم‌ترین مواردی که در ارتباط غیرکلامی بسیار تاثیرگذار است این‌ها هستند:

▪ پوشش ظاهری

درست است که لباس شخصیت ما را نشان نمی‌دهد اما وضع ظاهری ما می‌تواند خیلی چیزها را به ما نشان دهد مثلا نوع ارزش‌ها، اعتقادات و حتی دوست‌داشتنی‌های ما را و کلا آدم‌ها ما را از روی ظاهرمان می‌شناسند و قضاوت می‌کنند و در موردمان کلا تمیزی و مرتب بودن شما در پوشش نشان دهنده احترام و توجهی است که شما به خود و دیگران دارید. رنگ لباس شما هم خودش می‌تواند یک ابزار برای ارتباط باشد.

▪ حرکات چهره و اشارات بدن

همی‌شه میمیک صورت یا همان حالت چهره شما به‌خصوص در چشم‌ها به خوبی بیانگر نظرات درونی شماست. شما می‌توانید به خوبی نظرات خود را در خوشحالی و ناراحتی بیان کنید و به دیگران منتقل کنید و کلا می‌توانید حس صمیمیت و مهربانی یا خشم و ناراحتی را به دیگران منتقل کنید و آن‌ها را به ارتباط با خود تشویق یا منع کنید. علاوه بر چهره همه خوب می‌دانند که دست‌ها و پاها و سر نیز خودشان یکی از ابزار‌های ارتباط غیرکلامی است. حتما دیده‌اید که خیلی‌ها کلا با سر و دستشان صحبت می‌کنند. مثلا وقتی می‌خواهند خودشان را لوس کنند یا مظلوم‌نمایی کنند سرشان را کج می‌کنند یا وقتی می‌خواهند جدی بودنشان را نشان دهند صاف می‌ایستند و سرشان را بالا می‌گیرند و... حالات و حرکات بدن شما به خوبی می‌تواند احساسات و عواطف شما را منتقل کند بدون این‌که شما کلمه‌ای بر زبان بیاورید. نوع نشستن یا راه رفتن شما می‌تواند نشان دهد شما مثلا بیمار هستید، خسته‌اید، حوصله ندارید یا شاد هستید.

نویسنده: وجیهه محمدپورمقدم