بررسی مقدماتی کاربرد زردچوبه در رژیم غذائی جوجه ی گوشتی به عنوان عامل محافظت کننده ی طبیعی در مقابل توکسین ها

یکی از مشکلات مهمی که امروزه در صنعت پرورش طیور و دام مطرح است باقی ماندن بقایای داروئی درگوشت می باشد با توجه به میل جامعه ی بشری به مصرف گوشت های سالم و فاقد باقیمانده ی داروئی,به نظر می رسد باید راهکار های درمانی همیوپاتی و استفاده از گیاهان داروئی بیشتر مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد

زردچوبه ، ریزوم پودر شده ی گیاه Curcuma longa ، از دیرباز جایگاه ویژه ای را در طب سنتی به خود اختصاص داده است و عملکرد آن به عنوان عامل ضد درد، ضد التهاب ، ضد اکسیدانت،ضد باکتری ، ضد سرطان و تومور، ضد قارچ و ضد آمیب ،ضد زهر،محافظت کننده ی عصبی،محافظت کننده ی کبدی،محافظت کننده ی بینائی،محافظت کننده ی موکوس معده وروده ، محافظت کننده ی ششی و غیره، توسط بسیاری از محققین به اثبات رسیده است .

از آن جائی که اکثر بیماری های رایج در صنعت مرغداری داخل کشورکه بطور همه گیر ، جوجه های گوشتی را مبتلا می نمایند، عملکرد کبد را مختل می نمایند،کبد به عنوان اندام تشخیصی بسیار مهمی در جوجه های گوشتی مطرح است.از طرفی به دلیل تشدید متابولیسم در جوجه های گوشتی به منظور افزایش تولید و راندمان ، کبد به عنوان مرکز مهم درگیر در متابولیسم و واسطه ی مهم دستگاه گوارش و خون از اهمیت فیزیوپاتولوژیکی خاصی برخوردار است. با توجه به این که هر گونه آسیب یا اختلال در جوجه ها ی گوشتی در نخستین گام روی تغذیه و در نتیجه راندمان تولید جوجه ها تاثیر خواهد داشت ، در تحقیق حاضر سعی بر آن شد تا بتوان فواید و مضرات فیزیولوژیک احتمالی افزودن زردچوبه در رژیم غذائی جوجه های گوشتی به عنوان ماده ی محافظت کننده ی طبیعی ، بررسی گردد تا شاید بتوان آن را به عنوان الگوی کاربردی در محافظت از آسیب های رایج کبدی و دستگاه گوارش جوجه ها (بیماری یا تاثیر سوء آنتی بیوتیک ها برکبد ) به کاربرد تا با افزایش میزان مقاومت جوجه ها ؛ بهبود وضعیت سلامت و روند رشد و در نتیجه تولید بیشتری به دست آورد .کاربرد بالای زرد چوبه در طب سنتی؛ در دسترس و ارزان بودن این ماده و حداقل اثرات جانبی که در مورد کاربرد این ماده گزارش شده است ،باعث انتخاب زرد چوبه گردید .

مواد و روش ها:

در تحقیق حاضر از جوجه های گوشتی نر نژاد آرین استفاده گردید.جوجه ها طی دوره ی آزمایش رژیم روزانه ی مرغداری اولیه را در یافت می نمودند.۳۶ جوجه ی سالم و بامحدوده ی وزنی مشابه از سن ۲۵روزگی به محل آزمایش منتقل شدند و پس از انطباق کامل با محیط به صورت تصادفی به سه گروه(۶ تکرار) تقسیم شدند و در شرایط نور ۲۴ ساعته با دسترسی کافی به آب و دان ،نگهداری شدند.

جوجه هادر سن ۳۶ روزگی-طول دوره ی آزمایش ۱۴ روز

گروه کنترل۱: تیمار با کپسول های حاوی دان و دوقطر روغن مایع آفتابگردان

گروه آزمایش ۱:تیمار با کپسول های حاوی زردچوبه و دو قطره روغن مایع آفتابگردان با دز ۵۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن.

گروه آزمایش ۲:تیمار با کپسول های حاوی زردچوبه و دو قطره روغن مایع آفتابگردان با دز ۱۰۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن.

در سری دوم آزمایش دز ۱۰۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در دوره ی ۴۴ روز مورد بررسی مشابه با روش قبل قرار گرفت.

جوجه ها روزانه از لحاظ وضعیت تغذیه و رفتاری بررسی شده ، وزن روزانه ی آنها در جداولی ثبت می گردید . در پایان دوره پس از تعیین هماتوکریت ، عملیات کالبد گشایی و تعیین نسبت وزن قلب ، کبد و طحال به وزن بدن انجام گردید.همچنین به منظور بررسی احتمالی تاثیر زردچوبه بر سطح آنزیم های کبدی میزان سرمی آنزیم های ALP وGOT اندازه گیری شد.آنالیز آماری داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss و آزمون من ویتنی صورت گرفت.

به منظور بررسی تغییرات بافتی یا هر گونه آسیب دیگر ،در دستگاه گوارش ؛ از بافت کبد ، پیش معده و روده نمونه برداری صورت گرفت . نمونه ها با فیکساتور فرمالین و بوئن تثبیت شده پس از انجام مراحل پاساژ بافت و برش ؛ با تکنیک هماتوکسیلن-ائوزین و پاس و پیک ایندیکو کارمن رنگ آمیزی گردیدند .

نتایج:

تاثیر زردچوبه در دز های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بر فاکتور های خونی و وزن اندام های کبد،طحال،قلب و میزان اضافه وزن روزانه و نیز سطح سرمی ALP,GOP در جدول شماره ی ۱ نشان داده شده است .همان گونه که مشاهده می شود در مقایسه ی فاکتور های اندازه گیری شده در گروه های آزمایش و کنترل هیچگونه اختلاف معنی دار آماری مشاهده نمی شود.همچنین در گروه های آزمایش؛ هیچ گونه تغییر رفتاری ،نظیر بی اشتهائی، بی تحرکی وغیره در مقایسه با گروه کنترل مشاهده نگردید.در مطالعات بافت شناسی کبد و دستگاه گوارش نیز هیچگونه مورد غیر عادی مشاهده نشد.نتایج به دست آمده در آزمایشات سری دوم نیز مشابه با مورد قبل بود.در مقایسه فاکتورهای اندازه گیری شده با گروه کنترل هیچگونه تفاوت معنی داری در گروههای مورد آزمایش مشاهده نشد .

---