شب های ملودرام

نگاهی به سریال های سرد تلویزیون

چهار سریال شبانه از سه شبکه؛ شبکه اول، «میلیاردر». شبکه سه، دو سریال «زمانه» و «مرد نقره ای» و شبکه تهران هم سریال «دختران حوا». اینها پنج سریالی اند که هر شب روی آنتن می روند. تازه علاوه بر اینها، شبکه آی فیلم نیز با دستی پر، سریال های قدیمی و پرطرفدار «مدار صفر درجه»، «در پناه تو»، «تصمیم نهایی» و «کوچه اقاقیا» را به طور منظم و هر شبی پخش می کند.

در حالی که در دهه اول محرم این انتقاد به تلویزیون مطرح می شد که چرا دستانش خالی است، ناگهان از نیمه دوم محرم که با نیمه دوم آذر هم منطبق شده، سیل سریال ها فرا رسید. آن هم در شب هایی که طولانی ترین شب های سال اند و طبیعتا میزان حضور در خانه ها زیادتر است.

با این حال، پخش این حجم از سریال های شبانه (حالا سریال های هفتگی مثل «کلاه پهلوی» بماند) که تقریبا همه شان در فضایی شهری روایت می شوند، نکته عجیبی به نظر می رسد. چون برای مخاطبی که صبح تا شب درگیر کار و درس بوده، همراه شدن با پنج قصه موازی، خیلی هم راحت نیست، به خصوص که همه شان هم در قالب ملودرام اند.

علاوه بر این، سریال ها با هم شروع نشده اند که رقابتی برابر و در شرایط مساوی با یکدیگر داشته باشند. مثلا سریال «زمانه» در میانه سریال «یه تیکه زمین» شروع شده. نکته عجیب تر اینکه این موقع از سال به دلیل تقارن با فصل امتحانات مدارس و دانشگاه ها، معمولا فصل مناسب و متداولی برای پخش این حجم از سریال نیست و غالبا در ایامی چون رمضان، نوروز یا دهه فجر حجم سریال های شبانه افزایش می یابد. با این اوصاف نگاهی داریم به پنج سریالی که فضای این شب های تلویزیون را به خود اختصاص داده اند و هر کدامشان به سهم خود توانسته اند تا حدودی مخاطب جذب کنند.

● زمانه

زمانه با فتحی چه کرده؟

کارگردان: حسن فتحی

بازیگران: حمید گودرزی، پریناز ایزدیار، هومن برق نورد، حسین محجوب و مهرانه مهین ترابی

خلاصه داستان: بهزاد (گودرزی) که پدرش را از دست داده، عموی پولداری دارد (محجوب) و می خواهد با دختر عمویش ازدواج کند اما می شنود که پدرش به مرگ طبیعی نمرده و عمویش در آن دست داشته است.

ساعت پخش: ۲۰:۴۵

تعداد قسمت ها: ۴۵

درباره سریال:

- شبکه سه، ساعت پخش مناسب، حسن فتحی و علیرضا کاظمی پور برگ های برنده ای هستند که می توانند زمانه را پربیننده ترین سریال این شب ها کنند. شبکه ۳ که به خاطر شبکه جوان و ورزشی بودنش، ۱۰ درصد بیشتر از شبکه های دیگر بیننده دارد، ساعت یک ربع به نه هم ساعت معمولی برای شام خوردن در شب های پاییزی است. فتحی هم که با شب دهم، پهلوانان نمی میرند، میوه ممنوعه و مدار صفر درجه امتحانش را پس داده و تازه این آخری، این شب ها روی آنتن شبکه آی فیلم هم هست. کاظمی پور نیز با نوشتن فیلمنامه سریال هایی مثل دلنوازان، مسافری از هند، میوه ممنوعه و او یک فرشته بود نشان داده قلمش مخاطب تلویزیونی را خوب می شناسد.

- زمانه یک سریال ملودرام است. قالبی که فتحی آن را به خوبی می شناسد؛ چنانچه کارهای از این دستش، به مراتب از آثار کمدی اش مثل «اشک ها و لبخندها» یا «ازدواج به سبک ایرانی» محبوبترند. بنابراین در کنار هم قرار گرفتن دوباره این دو، نوید سریالی خوب را می دهد. گرچه با نگاهی به آخرین کارهای فتحی، می توان حدس زد که بعید است زمانه مثل شب دهم، مدار صفر درجه یا میوه ممنوعه در تاریخ سریال های تلویزیون ماندگار شود.

- ترانه سرایی افشین یداللهی و خوانندگی گروه سِوِن هم نکته جالب سریال زمانه است. البته موسیقی تیتراژ همیشه برای فتحی مهم بوده و انگار این دفعه هم روی برد آن در بین طرفداران موسیقی حساب کرده.

- فتحی، ساخت زمانه را از اواخر پارسال شروع کرد که ابتدا اسمش «ارغوان» بود. چند بار شایعه توقف سریال به دلیل مشکلات مالی مطرح شد اما هر دفعه آن را تکذیب کردند که مثل اغلب تکذیب ها، معنای دیگری داشت. او بالاخره بعد از ۹ ماه این سریال را تمام کرد. مدت طولانی ساخت این سریال باعث تغییر چند بازیگر آن حین کار شد.

- اول قرار بود این سریال از شبکه اول پخش شود اما حالا از شبکه سوم روی آنتن می رود. شنیده شده علت تغییر شبکه این بوده که میزان مخاطبان شبکه سه با وجود جابجایی مدیریت، تغییر معنادار و محسوسی نکند. ظاهرا دارابی، معاون سیما می خواهد نشان دهد نبود پورمحمدی نه تنها خللی ایجاد نکرده، که نتایج مثبتی هم به همراه داشته است.

● دختران حوا

هاچی دیگر!

کارگردان: حسین سهیلی زاده

بازیگران: ایرج راد، تینا آخوندتبار، امیرحسین رستمی، پوریا پورسرخ، یکتا ناصر و گوهر خیراندیش

خلاصه داستان: ثریا (گوهر خیراندیش) یک زندانی بیمار است که هدی، مددکار زندان (یکتا ناصر) را در جریان یک رازی قرار می دهد و می میرد؛ اینکه سال ها پیش در بیمارستان جای سه نوزاد را با یکدیگر عوض کرده بوده.

ساعت پخش: ۱۹:۰۰

تعداد قسمت ها: ۴۵

درباره سریال:

- شنیده شده داستان این سریال، برداشتی از یکی از فصل های سریال معروف Desperate Housewives است که ایرانیزه شده. داستان هر چه که باشد، سهیلی زاده با کارهایی مثل ترانه مادری، دلنوازان و ... نشان داده مخاطبانش را می شناسد. قصه ای «هاچ زنبور عسل» گونه که دختری به دنبال گذشته اش می گردد.

- دختران حوا به خطوط قرمز خیلی نزدیک شده، از حامله شدن زن صیغه ای و سقط کردنش تا روابط و خیانت که در نوع خودش نمایش آن در تلویزیون جالب است.

- سهیلی زاده هم مثل فتحی به موسیقی و تیتراژ کارش اهمیت می دهد. برای همین این بار سراغ حمید عسکری رفته و او هم ترانه ای از زهرا کلاته خوانده که طبق معمول کارهای سهیلی زاده، جزء آثار موسیقایی شنیدنی است.

- حضور بازیگران جوان، نکته جالب توجه این سریال است. آخوندتبار، نازنین کریمی، لیدا عباسی، امیرحسین رستمی، پورسرخ و تعدادی دیگر که سهیلی زاده آنها را در برابر ایرج راد و خیراندیش قرار داده است. احتمالا چهره هایی تازه از این سریال وارد دنیای ستاره ها شوند؛ چنانچه قبلا هم سهیلی زاده جوانانی مثل سیاوش خیرابی، حدیث میرامینی و محسن افشانی را به مخاطبان شناسانده بود.

- بازی پورسرخ در این سریال و سریال مرد نقره ای و همین شرایط مشابه برای امیرحسین رستمی که علاوه بر دختران حوا، در یه تیکه زمین هم بازی می کند، فضای خوبی برای مقایسه تنوع و توانایی بازی های این دو در دو فضا و قصه متفاوت را به دست می دهد.

● مرد نقره ای

ببخشید شما؟

کارگردان: کاظم معصومی

بازیگران: سعید نیک پور، نیما شاهرخی شاهی، پوریا پورسرخ و بهاره افشاری

خلاصه داستان: هادی رادمنش (نیک پور) که کارخانه فرش دارد، می خواهد در انتخابات صنفی نامزد شود اما تهدیدی تلفنی باعث می شود بین او و پسرش دانیال (شاهرخ شاهی) مشکلاتی به وجود بیاید.

ساعت پخش: ۱۹:۴۵

تعداد قسمت ها: ۲۶

درباره سریال:

- مرد نقره ای، سریالی تکراری است. محصول سیمای اصفهان که شبکه «شما» یا همان شبکه مراکز استان ها در ماه رمضان آن را پخش کرد و طبیعتا لابلای سریال های رمضانی شبکه های اصلی و پخش بازی های المپیک لندن، چندان دیده نشد – البته مسئولان صدا و سیمای مرکز اصفهان چنین نظری نداشتند و معتقد بودند شاهکار است سریال این بار از شبکه سه روانه آنتن می شود.

- ساعت پخش نامناسب این سریال که درست با زمان برگزاری مسابقات فوتبال منطبق است، چندین بار ترتیب پخش منظمش را از بین برده و بین آن، سکته و خلاء ایجاد کرده، ضمن اینکه بازپخش آن در ساعت ۱۱ صبح هم باعث می شود خیلی ها اصلا نتوانند آن را ببینند.

- جابر قاسمعلی، رئیس سابق کانون فیلمنامه نویسان ایران در هاگیر واگیر کشمکش های خانه سینما و سازمان سینمایی و استعفایش، نویسندگی این کار را برعهده گرفت. قاسمعلی نام آشنایی برای مخاطبان تلویزیونی است و سناریوی سریال هایی مثل نرگس و طلسم شدگان را نوشته.

- نکته عجیب، لهجه بازیگران این سریال است؛ در حالی که بازیگران ستاره و اصلی سریال، بدون لهجه اند، بازیگران دیگر که اصفهانی اند، با لهجه صحبت می کنند.

● میلیاردر

در آرزوی استمرار

کارگردان: علیرضا امینی

بازیگران: محمدرضا شریفی نیا، سامان گوران، سحر زکریا، عاطفه رضوی، مجید مظفری، آرام جعفری و نرگس محمدی

خلاصه داستان: بهادر (سامان گوران)، جوان باهوش اما صاف و صادقی است که برای پیدا کردن کار وارد شرکتی می شود. اعضای شرکت که اکثرشان با هم فامیل اند از او خوششان نمی آید اما فرجام، رئیس شرکت (شریفی نیا)، مراقب اوست.

ساعت پخش: ۲۲:۰۰

تعد اد قسمت ها: ۵۰

- سامان گوران که قبلا در «خنده بازار» با تقلید از علی دایی، عادل فردوسی پور و مهران مدیری، جنجال به پا کرده بود و بعد هم ساز ناکوک زد و از گروه جدا شد، در کنار نرگس محمدی که اسمش با «ستایش» گره خورده است در این سریال تلاش کرده اند تا نقشی متفاوت را بازی کنند. برای همین بازیشان از کنجکاوی های اصلی تماشای این سریال است.

- میلیاردر سریال پرحاشیه ای است. اول قرار بود مسعود کرامتی این سریال را با بازیگرانی مثل سعید پورصمیمی، رضا بابک، احمد مهران فر، نیما فلاح و سحر ولدبیگی بسازد اما بعد از دو ماه و تیم فیلمبرداری و آماده کردن ۴۳۰ دقیقه تدوین شده، کلاه کرامتی و رامین عباسی زاده، تهیه کننده سریال توی هم رفت.

کُندی کار، دلیل اصلی این ماجرا عنوان شد. عباسی زاده که دو سال قبل تجربه ساخت سریع السیر سریال رمضانی «سقوط یک فرشته» را با دو تیم توسط برادران بهرامیان داشت، این بار علیرضا امینی را به عنوان کارگردان تیم دوم معرفی کرد. کار اما گره خورد.

کرامتی و تیمش (به جز یکی دو بازیگر مثل سحر زکریا) از پروژه کنار رفتند تا امینی، سریال را از اول بسازد و اسمش را هم میلیاردر بگذارد. عباسی زاده که سریال «شمس العماره» را در دفتر بزرگش در ازگل ساخته بود، این بار هم فوری فوتی میلیاردر را در دفترش و توی همان لوکیشن ها جمع و جور کرد تا به پخش برسد.

- شنیده شده مسوولان شبکه اول می خواهند این سریال را در قالب سه فصل تا زمان انتخابات خرداد ۹۲ ادامه بدهند؛ یعنی دو مقطع دهه فجر و نوروز، در بین این سه فصل قرار می گیرند اما نکته اینجاست که کارهایی از این دست، احتیاج به عقبه و سابقه ساخت سریال هایی اینچنینی دارد که تقریبا هیچ کدام از عوامل کار (از کارگجردان و تهیه کننده بگیر تا نویسنده و بازیگران) فاقد چنین تجربه ای هستند.

در واقع این جور پروژه ها نیازمند تیم، مدیریت، آچار فرانسه و مهره های امتحان پس داده ای از جنس مدیری، مقدم یا قاسم خانی است. ضمن اینکه بعید است روایت داستان سریال در فضایی اداری برای مخاطب تلویزیونی که عموما داستان های خاله زنکی و خانوادگی را ترجیح می دهد، کشش سه فصل را داشته باشد.