پی یر لوئیجی كولینا و خاطراتش

اگر بخواهم فینال جام جهانی را یك مسأله بی ارزش و بی اهمیت جلوه دهم یا اینكه وانمود كنم مسأله ای كم اهمیت است, طبیعتاً حمایت خود را ثابت كرده ام از سال ۱۹۳۰ تاكنون تنها ۱۸ فینال جام جهانی برگزار شده است و این به آن معنا است كه تنها داوران شانس قضاوت در فینال را داشته اند

اگر چشمانم را ببندم و سعی كنم ژوئن ۲۰۰۲ را به یاد بیاورم و یك بار دیگر به جام جهانی فكر كنم، احساسی باورنكردنی تمام وجودم را فرا می گیرد. واقعاً این من بودم كه ۴۱ روز را در ژاپن گذراندم و دیدار نهایی ۲ تیم برزیل و آلمان را در فینال جام جهان قضاوت كردم؟ وقتی این موضوع را به خاطر می آورم، حس فوق العاده ای به من دست می دهد.

تجربه جام جهانی به اندازه ای زیبا و باشكوه است كه گاهی تصور می كنم تمامی آن یك رؤیا بوده است. رؤیایی كه بیش از یك ماه به طول نینجامید. خوشبحتانه تصاویر ویدئویی ضبط شده و مقالات روزنامه های موجود دلایل كافی مبنی بر وجود این وقایع هستند در غیر این صورت به این رؤیا شك می كردم، بازی فینال خود گویای همه چیز بود، درست همان طور كه از قبل تصور می كردم. در واقع ممكن بود تنها یك چیز را تغییر بدهم، آن هم موقعیت مكانی بود. پیش از آغاز جام جهانی فیلمی از آن در ذهن خود ساخته بودم اما به عنوان كارگردان هیچ گاه فاصله ۱۳ هزار كیلومتری بین خود و خانواده ام را در نظر نگرفته بودم.

● نقطه عطف

گرچه من در آن فیلم، با وجود هدایت بازی فینال، تنها یك بازیگر بودم اما هرگز نمی توانم این حقیقت را انكار كنم كه جام جهانی ۲۰۰۲ نقش بسیار مهمی در زندگی من، چه به عنوان یك داور و چه به عنوان یك انسان، داشت. البته ترجیح می دهم از تجربه فینال به عنوان یك تجربه شخصی یاد نكنم؛ چرا كه تجارب شخصی فینال را باید با فاكتورهای خاص خود شامل وقفه، استراحت و تأمل كه عمدتاً محاسبات فینال نامیده می شود، سنجید و من هنوز برای هیچ یك از آنها آماده نیستم و نمی خواهم در این مورد بحث كنم.

برخی معتقدند پس از رسیدن به نقطه اوج، بهترین كار، كناره گیری و بازنشسته شدن است. این به معنای دست كشیدن از حرفه خود و پایان بخشیدن به همه چیز است، آن هم در زمانی كه تمامی امور به بهترین شكل ممكن در جریان هستند.

به این ترتیب پس از آن، همه، شما را در نقطه اوج به خاطر می آورند. شما با این كار، شهرت و محبوبیت خود را با اشتباهات احتمالی پس از كسب شهرت به خطر نمی اندازید. همواره بر این باورم اگر در تصمیم و اراده خود مصمم باشم یقیناً به خواسته خود و آنچه در نظر دارم خواهم رسید و به دورترین و بالاترین نقطه ممكن دست خواهم یافت. اما باید هوشیار بود. همیشه حفظ هدف سخت تر از رسیدن به آن است. بدون در نظر داشتن این حقیقت، لغزش در یك سراشیبی بی انتها شاید پایان كار من باشد. اگر در داشتن چیزی به خود غرّه شدید، دیگر خود را در قبال كاری كه انجام می دهید متعهد و مفید نمی دانید و رفته رفته توانایی های خود را از دست خواهید داد.

● آخرین جام جهانی من

اگر بخواهم فینال جام جهانی را یك مسأله بی ارزش و بی اهمیت جلوه دهم یا اینكه وانمود كنم مسأله ای كم اهمیت است، طبیعتاً حمایت خود را ثابت كرده ام. از سال ۱۹۳۰ تاكنون تنها ۱۸ فینال جام جهانی برگزار شده است و این به آن معنا است كه تنها داوران شانس قضاوت در فینال را داشته اند.

چنین واقعیتی خود گویای اهمیت این قضیه است. بنابراین به عنوان عضوی از این گروه كوچك ۱۸ نفره، حضور من به منزله شخصی كه مسؤولیت داوری در فینال جام جهانی را بر عهده داشته، امری فوق العاده است، تا جایی كه شاید بتوان آن را جزیی از تاریخ نیز تلقی كرد (با در نظر گرفتن اینكه تاریخ شامل وقایع فوتبال نیز می شود) به هر صورت، ثبت چنین افتخاری در كارنامه شخصی، بالاترین آرزویی است كه یك داور می تواند داشته باشد.

زمان برگزاری مسابقات جام جهانی ۲۰۰۶ در آلمان من ۴۶ ساله بودم. این بدان معنا است كه با اتمام مسابقات جام جهانی كره و ژاپن در ژوئن ،۲۰۰۲ تجربه جام جهانی من نیز پایان یافت. این حقیقت به قدری تلخ و ناخوشایند است كه با نوشتن بر روی كاغذ حتی تلخی آن را در دهان خود نیز احساس می كنم؛ چرا كه از صمیم قلب دوست داشتم در جام جهانی دیگری حضور داشته باشم، حتی با اشتیاقی بیش از پیش اما باید تابع قوانین بود.

بگذاریدیك بار دیگر بازی اگر را انجام دهیم و تصور كنیم من فیلمنامه نویس زندگی و حرفه خود هستم. در آن موقعیت ترجیح می دهم قوانین را تا حدودی تغییر دهم. فكر می كنم حضور یك داور در واقعه ای چون جام جهانی بسته به كارآیی او است نه تاریخ تولدش.برخی از فوتبالیست ها سال های سال در این حرفه مشغول بوده اند اما سن و سال مانع دستیابی آنان به افتخارات بزرگ نبوده است. دینوزوف در ۴۰ سالگی همراه تیم ملی ایتالیا فاتح جام جهانی بود. گری مك آلیستر از لیورپول جام یوفا را در ۲۷ سالگی كسب كرد و مرد مسابقات نام گرفت. اگر قرار بود قانون محدودیت سنی در مورد آنها اجرا شود، آنها هیچ وقت قادر به كسب این افتخارات در سن به اصطلاح نامناسب نبودند.

این امكان می تواند و یا بهتر بگویم، باید به یك داور هم داده شود. فاكتورهای تعیین كننده برای داوری، انگیزه لازم، توانایی جسمی و عملكرد تكنیكی یك داور است كه نهایتاً در تشخیص و تصمیم گیری او مؤثرند نه سن و سال او. بركنار كردن داوری كه سال ها تجربیات باارزش و مهارت های لازم برای داوری را كسب كرده، صرفاً به این دلیل كه ۴۵ سال دارد، برای فوتبال مایه تأسف است اما افسوس كه من یك داور هستم نه یك فیلمنامه نویس.

● از جام جهانی به جام ایتالیا

قضاوت بعدی من پس از فینال جام جهانی ۲۰۰۲ در اولین دوره مسابقات جام ایتالیا شامل سری B و سری C بود. یك روز قبل از مسابقه یكی از دوستان از من پرسید، از اینكه بلافاصله پس از دیدار ۲ تیم برزیل و آلمان، بازی سامپدوریا و سیه نا را قضاوت می كنم، چه احساسی دارم. من جوابی كلیشه ای به او دادم اما حقیقت این است: برای من هیچ فرقی نمی كند قضاوت كدام بازی را بر عهده دارم.آنچه اهمیت دارد این است كه در كاری كه انجام می دهم بهترین باشم. حتی دانستن اینكه شخصی تصور كند در كار قضاوت یك بازی، به دلیل عدم اشتیاق و تمركز كافی كوتاهی كرده ام و یا آمادگی لازم برای این كار را نداشته ام، مرا سخت آزرده می كند. هر چند برای كسب نتیجه مطلوب باید عوامل زیادی دست به دست هم دهند و آمادگی داور تنها بخشی از قضیه است اما مواقعی پیش می آید كه با وجود تلاش بسیار، عملكرد شما عالی و بی نقص نیست.

در چنین مواقعی، حتی با اینكه این نقصان تمام و كمال به پای داور نوشته نمی شود، احساس ناخوشایندی به او دست می دهد.من هرگز نمی خواهم با عملكرد و برخورد خود اثر بدی در ذهن بیننده و بازیكن بگذارم كه نهایتاً این احساس نامطلوب به خودم هم منتقل شود. پایان كارم در جام جهانی، پایان كار داوری در باقی عرصه ها نبود، بنابراین باید خود را برای دیدار سامپدوریا و سیه نا آماده می كردم. تنها زمانی از نتیجه كارم لذت می برم كه نهایت تلاشم را برای نیل به هدف به كار گرفته باشم.

● مطالعه بیشتر، داوری بهتر

برای یك داور مهمترین مسأله پیش از قضاوت در یك مسابقه، مطالعه و تحقیق است. اولین مسأله ای كه سعی می كنم هنگام تماشای یك بازی به خاطر بسپارم چگونگی عملكرد ۲ تیم از نظر به كارگیری تاكتیك ها برای دفاع یا حمله است. دریافت چگونگی پیشرفت بازی یك تیم در طول مسابقه، به كارگیری حركات مختلف، تحرك ارتباط بازیكنان در ۲ نیمه زمین، نحوه زدن ضربات آزاد و كرنر بسیار اهمیت دارد.

پس از مطالعه بازی به طور كلی به تجزیه و تحلیل عملكرد بازیكنان به طور انفرادی می پردازم؛ چرا كه طرح یك برنامه جامع برای یك بازی، بسته به خصوصیات فردی بازیكنان است. بنابراین مطالعه و تحقیق گسترده تر كار قضاوت یك بازی را آسان تر و دقیق تر می كند. با این وجود تنها مشاهده و مطالعه یك بازی به طور زنده كافی نیست و لازم است بازی برای بازدید مجدد ضبط شود. با تماشای مجدد بازی می توان مكرر جزییات را مطالعه كرد.

همین طور توجه و دقت بیشتر بر روی دقایق مهم و حساس بازی نیز لازم است. تحقیقات برای یك بازی مستلزم وقت و حوصله زیادی است. با این وجود، چون موجب تسلط لازم بر روی قضاوت بازی می شود اجتناب ناپذیر است. من معتقدم مطالعه و تحقیق در هر كاری لازم است.یك نمونه ساده اما واضح آن این است كه تحقیقات موجب شد از شركت در یك شو تلویزیونی ایتالیایی كه افراد معروف و مشهور را مورد تمسخر قرار می دهد اجتناب كنم.

یك كمپانی تبلیغاتی كه كار آن تهیه آگهی های تجارتی برای خدمات اینترنتی غیرواقعی بود خواستار ملاقات با من در هتل ویارجو شد اما پس از پرسش و تحقیق متوجه شدم كه این كمپانی وجود خارجی دارد اما آنچه توسط این افراد راجع به خدمات آن كمپانی شنیده بودم با تحقیقات من جور درنمی آید. این مسأله برای من به منزله یك زنگ هشداردهنده بود. نكته مهم این است كه اگر همین تحقیق ساده را انجام نداده بودم، ممكن بود به دام بیفتم.معمولاً سعی می كنم یك روز قبل از مسابقه در استادیومی كه قرار است روز بعد در آن به قضاوت بپردازم تمرین كنم. خصوصاً اگر قبلاً به آنجا نرفته باشم.

پیش از برگزاری دیدار آرژانتین - انگلستان نیز چنین كردم. این مسابقه در یك استادیوم مخصوص كه قسمت فوقانی آن توسط یك طاق گرد و گنبدی شكل پوشیده شده بود انجام می گرفت. جالب اینكه در چنین ساختاری همه چیز در نظر گرفته شده بود. هنگام استراحت و وقتی ورزشگاه مورد استفاده نبود، این طاق گنبدی شكل كنار می رفت تا هوای تازه وارد ورزشگاه شود و چمن فرصت تنفس و رشد و نمو داشته باشد و دوباره یك روز قبل از بازی، ورزشگاه با این طاق گنبدی شكل پوشیده می شد.

---