تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات, نوع آوری و کارایی آن در خدمات تجاری

یکی از مسایل بغرنج درباره ICT این است که چرا توانایی شرکتها در استفاده از بهترین پتانسیل نهفته در این تکنولوژی جدید تفاوتهای بسیار دارند

در طول چند دهه گذشته تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات ICT بطور سریعی در حال نفوذ و اشاعه است. عوامل اصلی که پشت این موفقیت هستند پیشرفت تکنولوژیکی در بخش ICT را محافظت کرده و همچنین افت مستمر قیمت کامپیوتر و شبکه، شرکتها را بیشتر به سرمایه گذاری در این تکنولوژی ترغیب کرده است.

اکثر کاربردهای ICT را میشود برای اهداف گوناگونی بکار برد.

برای مثال ICT ارتباطات را سریع میکند، بصورت ساده اطلاعات را پردازش و ذخیره میکند و دسترسی به شبکه جهانی اینترنت را گسترش میدهد. این طیف گسترده کاربردها سبب شده که ICT در تمام بخشهای اقتصادی رخنه کند. و بدلیل این وسعت کاربرد است که ICT را با اختراعات بزرگی مانند موتور بخار و الکتریسیته مقایسه میکنند. این اختراعات هم از زمانی که آماده تطبیق با یک رنج گسترده صنایع شدند و تاثیر آشکار بر اقتصاد پیدا کردند.

بعنوان تکنولوژیهایی با مقاصد جامع GPT شناخته شدند. همچنین همین GPT ها بسیاری از اختراعات و اکتشافات بعدی را در انحصار خود قرار دادند. اختراع میکروپروسسورها که بر پابه ICT است، سرآغاز یک سری از اختراعات بعدی مانند توسعه پردازندهای مرکزی، کامپیوترهای شخصی و شبکه های الکترونیک شده است. بعلاوه و خیلی مهمتر اینکه در بخشهای خارج از صنایع تولید ICT نیز پتانسیل نوع آوری و اختراعات را بوجود آورده است. برای مثال استفاده از ICT شرکتها را قادر میسازد تا ارگانهای خود را دوباره سازی کنند ( مانند از بین بردن سلسله مراتب و سپردن اختیارات و مسولیتها)، برنامه ریزی و مهندسی پروسه های تجاری (مانند معرفی مدیریت و یا تجارت الکترونیک) و توسعه محصولات کاملا جدید (مانند نرم افزارهای مشاورتی). البته این ها هزینه های متعدد و اضافی را نیز شامل میشود، ازقبیل دوباره سازی ارگانها و آموزش کارگران. اما همین اختراعات و بالارفتن مهارت کارگران سبب افزایش تولید و بهره وری میشوند.

اگرچه امروزه کامپیوترها در همه جا هستند اما میزان پذیرش ICT در یک کشور با کشور دیگر و بخش با بخش دیگر تفاوت شایانی دارد. برای مثال در هلند میزان هزینه ها در ICT در تولید ناخالص ملی در سال ۲۰۰۲ به میزان %۷.۸ بوده در صورتی که این میزان در آلمان %۶.۴ بوده است. دلیل این اختلاف را فقط میتوان در ساختار متفاوت اقتصادی آنها جست. بعلاوه پذیرش و کاربردهای آن به میزان زیادی در بین شرکتها در یک صنعت و در یک کشور نیز متفاوت است.

این اختلافات به این دلیل است که بهره وری ازICT به پایه اطلاعات شخصی و نوع آوریهای هر شرکت بستگی دارد که در هر تجارت و شغلی اختلاف دارند.

کلا ICT در بخش خدماتی بصورت گسترده پذیرفته شده است. بعلاوه خدمات تجاری ( Business-related services) محرکهای اصلی و بسیار مهم رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته هستند. علارقم این نقش مهم و اساسی خدمات، بیشتر مطالعات و آنالیزها برروی تاثیرICT در بهره وری تولید شده است و تاثیر ICT در بخشهای خدماتی بصورت جدی مورد مطالعه قرار نگرفته است.

یکی از مسایل بغرنج درباره ICT این است که چرا توانایی شرکتها در استفاده از بهترین پتانسیل نهفته در این تکنولوژی جدید تفاوتهای بسیار دارند. درحالیکه مدارک و شواهد زیادی از نفوذ و گسترش ICT و افزایش بهره وری در اقتصاد امریکا وجود دارد، نتایج برای اروپا بسیار درهم و برهم است.

همانطور که گفته شد، پذیرش ICT و کاربرد آن بین شرکتها در یک صنعت بصورت زیادی متفاوت است. این ناهمگونی سبب شده است که محققان تحقیق کنند که بکارگیری و بهرمندی ازICT تا چه حدی به استراتژی و ماهیت یک شرکت بستگی دارد.

مطالعات تئوری و تجربی بسیاری بر روی رابطه نوع آوری و تغییر ساختار که با استفاده ازICT در یک شرکت ایجاد شده انجام گرفته است. گرینشتاین (۱۹۹۶) نظر دارد که نوع آوریها در شرکتهایی که از ICT استفاده میکنند هزینه های آماده سازی دارد و کاملا مطمئن نیز نیست و تحمل این هزینه ها در هر شرکت فرق دارد. همچنین هیت (۲۰۰۰) نشاد داد که کاربری از ICT مستلزم هزینه های زیاد و کوششهای فراوان مکملی است. همین محققان مدارکی نشان داده اند که نشان میدهد استفاده از ICT شامل تمام شاخه ها و مجموعه ها و تلاشهای تکمیلی مانند تغییر ساختار سازمانی، نوع آوری و بالا بردن مهارت نیروی کار بطور همزمان میباشد.

مشکل معرفی این مجموعه های انبوه و دگردیسسازی بطور همزمان میتواند هم تفاوت در پذیرندگی ICT توسط شرکتها و هم مشکل کاربرد و استفاده بهینه از آن را در شرکتها توضیح دهد. همپل (۲۰۰۲) به این نتیجه رسید که نوع آوریهای تکمیلی به اندازه کافی برای شرکتها کافی نیست که بخواهند از کاربرد ICT برای بهره وری استفاده کنند.

موفقیت پذیرش ICT تا حدی بستگی به استراتژی بلند مدت نوع آوری در یک شرکت دارد. کارشناسان با برسی دو کشور آلمان و هلند به این نتیجه رسیده اند که:

در آلمان و هلند سرمایه گذاری بروی ICT سبب افزایش بهره وری کارگران در شرکتهای خدماتی شده است.

در هر دو کشور اگر ICT با نوع آوری تکمیلی همراه بوده کامل تر و بهینه تر مورد استفاده قرار گرفته است.

در آلمان شرکتهایی که دائما نوع آوری در خدمات دارند بهره بری بسیار بالایی دارند و این نوع آوری تاثیر مستقیم در بهره وری دارد. درصورتیکه در هلند بدین گونه نیست.

همچنین نوع آوری مکرر باعث شده بهره وری از ICT نسبت به نوع آوری گهگاه بالاتر باشد.

یک محیط نوع آور لازمه بهره برداری ازICT و ایجاد بهره وری در هر شرکتی میباشد.

بطور خاص، بازار کار انعطاف ناپذیر ممکن است از تغییر ساختار شرکتها و پذیرش محیط کار جدی که لازمه استفاده از ICT است جلوگیری کند. در آلمان بطور مثال %۹ شرکتها مشکلات داخلی را مانع پذیرش ICT میدانند. بعلاوه پذیرش ICT به نوع آوری خدمات و تولیدات جدید متصل است که در شرکتهایی که در محیط رقابتی نیستند برای استفاده از آن تمایل زیادی ندارند. بخصوص برای خدمات تجاری که پتانسیل بالایی برای استفاده از ICT دارند اما قوانین خاص خود را دارد و بیشتر بازار محلی دارد که این شرکتها را از بکارگیری این تکنولوژی منصرف میکند.