خواص داروئی برخی گیاهان

شوید حاوی یک روغن فرار است که اثر آرام بخش دارد و درد معده و قولنج را آرام و نفخ را برطرف می كند

● شوید

▪ شوید درد معده را تسکین می‌دهد

▪ شوید حاوی یک روغن فرار است که اثر آرام بخش دارد و درد معده و قولنج را آرام و نفخ را برطرف می‌كند.

▪ تخم شوید دارای ترکیبات شیمیایی نظیر تانن، یک ماده روغنی فرار و دارای خواص هضم کنندگی غذا، آرام بخش، شیرافزا، بازکننده انسدادها و گرفتگی‌هاست.

▪ شوید در موارد عدم دفع ادرار، کم شدن شیرمادران، بی خوابی، سرماخوردگی های ششی، تنگی نفس و سنگ کلیه به کار می‌رود. آب شوید برای درمان قولنج نوزادان و کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد و شیردهی مادران شیرده را زیاد می‌کند. شوید اساساً در آشپزی کاربرد دارد. مصرف آن در کنار ماهی قزل آلا بی نظیر است و برای بازکردن اشتها و بهبود گوارش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

▪ تخم شوید قویترین و طبی ترین بخش گیاه است اما برگ‌ها و ساقه‌های جوان را می توان در سالادها به کار برد.

▪ تخم شوید برای تسکین دردهای ناشی از گرسنگی و نیز آرام کردن سر و صدای معده استفاده می شود.

▪ شوید درموارد نفخ و درد شکم مخصوصاً در شیرخواران بسیار موثر است.

▪ کم‌خونی ناشی از فقر آهن، شایع‌ترین کم خونی در همه گروههای سنی است.

بدن یک فرد بالغ حاوی ‌٤ گرم آهن است که ‌١٠ گرم در هموگلوبین و نیم تا یک گرم به صورت ذخیره دور کبد و مغز استخوان و بقیه در نسوج خاص و سیستم های آنزیمی قرار دارد.

روزانه به طور متوسط ‌٥/١ میلی‌گرم آهن دفع می‌شود که از طریق جذب روزانه در همین حدود جبران می‌شود.

تعادل مذکور ممکن است از طریق خونریزی قاعدگی و خونریزی های گوارشی به هم بخورد. تظاهرات بالینی شامل کوفتگی، خستگی، تنگی نفس و در نوع شدید ناخن‌های قاشقی شکل و شکننده، زبان صاف و براق و دردناک، ترک گوشه دهان و قرمزی آن تمایل به خوردن موادی مثل خاک و یخ است.

بنابراین افراد برای جلوگیری از بروز کم خونی ناشی از فقر آهن باید از رژیم های غذایی خاص مثل مصرف غذای آهن‌دار همچون انواع گوشت قرمز، ماهی، جگر، سبزیجات سبز تیره (جعفری، اسفناج) حبوبات (عدس، نخود، لوبیا)، انواع خشکبار (برگ هلو، زردآلو، انجیر خشک، کشمش و خرما)، انواع مغزها (بادام، پسته، گردو، فندوق) استفاده کنند.

همچنین این افراد باید در رژیم غذایی خود از سبزیجات تازه و سالاد (گوجه فرنگی، فلفل دلمه‌ای و کلم)، میوه‌ها (انواع مرکبات به خصوص آب لیمو، پرتقال و آب نارنج تازه)، غلات و حبوبات جوانه زده استفاده کنند. پزشکان همچنین توصیه می کنند که برای پیشگیری از بروز کم خونی ناشی از فقر آهن باید از مصرف چای، قهوه، دم کرده های گیاهی یک ساعت قبل و یک تا دو ساعت پس از مصرف غذا، غذاها و نان‌های حاوی جوش‌شیرین خودداری شود.

● یونجه

تحقیقات ثابت كرده است كه یونجه از مغذی‌ترین غذاهای جهان است.

▪ مصرف روزانه ‪ ۱۰۰گرم یونجه تازه می‌تواند از كلسترول بالا، فشارخون بالا، سوء‌هاضمه، بی‌اشتهایی و سایر بیماری‌های گوارشی جلوگیری كند. بهتراست بدانید كه‌این گیاه پرفایده ازجمله مهم‌ترین سبزی‌ها برای خانم‌های باردار و بخصوص خانم‌های شیرده محسوب میشود.

مواد موجود در بدن نوع خاصی از مورچه ها به نام ( پولیر ها چیزو ویستیا )باعث افزایش طول عمر خرگوش ها شده است.

مورچه برای تقویت سیستم ایمنی توسط چینی ها در تبت به عنوان یک نوشیدنی دارویی مورد استفاده قرار می گیرد .

▪ دکتر جان ویکنیسن محقق دانشگاه می گوید:

این مورچه ها مقداری عنصر روی در بدن خود دارند و این عنصر هم در برخی موارد به عنوان عامل یک انتی اکسیدان عمل می کند.

او همچنین اضافه می کند اگر چه خوردن حشرات در نقاط مختلفی در آفریقا ، آسیا و استرالیا رایج است اما عصاره ی این مورچه به تازگی در کالیفرنیا به عنوان یک داروی توهم زا و در بریتانیا به عنوان یک ماده ی تقویت کننده در حال رواج است.

به این ترتیب باید در کنار گیاهان دارویی منتظر انواع و اقسام حشرات دارویی هم باشید.

● جعفری

▪ برخی جعفری را به عنوان یك سبزی تزئینی استفاده می‏كنند، در حالی كه این سبزی پر از مواد مغذی است و برای سلامتی بسیار مفید است. حدود یك مشت جعفری نیاز %۱۰از میزان بتاكاروتین و %۱۵از میزان ویتامین Cروزانه را تأمین می‏كند.

▪ جعفری جزء گروه سبزیجات چتر دار است كه انستیتوهای سرطان آن را جزء سبزیجات حاوی مواد ضد سرطان شناخته‏اند.

برخی از مواد شیمیایی مفید در جعفری عبارتند از:

- كومارینها( )Coumarinsكه در جلوگیری از لخته شدن خون مؤثرند.

- فلاونویدها( )Flavonoidsكه مواد آنتی‏اكسیدان بسیار قوی هستند و عمل مخرب رادیكالهای آزاد را خنثی می‏سازند.

- مونوتریپنها( )Monoterpenesكه آنتی‏اكسیدانهایی هستند كه بدن را در مقابل سرطان محافظت می‏كنند و در كاهش كلسترول مؤثرند.

● گشنیز

▪ گشنیز دارای اثرات ضداسپاسم و ضدنفخ بوده و از آن در پیشگیری و كاهش دل پیچه استفاده می شود. همچنین به عنوان عطر و طعم دهنده در صنایع غذایی مصرف دارد. در طب گذشته از گشنیز در رفع ناراحتی های گوارشی به عنوان ضدنفخ، اشتهاآور، مقوی معده و ضداسهال استفاده می شده است. همچنین از آن در خوشبو كردن دهان و التیام زخم دهان استفاده می شده است. از فرآورده های موجود در بازار می توان به قرص سی-لاكس، پودر ملین، پودر كارمیناتیف، پورد آنامین و پودر تخم گشنیز اشاره كرد. ماده متشكل اصلی میوه گشنیز روغن فرار است. میوه گشنیز در نقاط مختلف دنیا بین ۲/۰ تا ۶/۲ درصد روغن فرار دارد. عمده ترین تركیب موجود در روغن فرار گیاه را د-لینالول یا كوریاندرول تشكیل می دهد.

● دارچین

▪ دارچین یك ادویه خاص است. هنگامیكه آن را به غذا اضافه می‏كنیم طعم شیرینی به غذا می‏دهد كه حتی می‏توان آن را با شكر اشتباه گرفت. ولی در عین حال ضررهای شكر را نیز ندارد. به علاوه، دارچین خواص بسیاری از لحاظ سلامت برای بدن دارد. یكی از خواص دارچین این است كه باعث افزایش كارایی هورمون انسولین در بدن می‏شود و در نتیجه بدن نیاز كمتری به این هورمون برای كنترل قند خون پیدا می‏كند. تحقیقات بر حیوانات نشان می‏دهد كه ادویه مریم گلی اثر انسولین را دو برابر می‏كند. زردچوبه و میخك این اثر را سه برابر كرده ولی دارچین حتی اثر بیشتری از ادویه‏های ذكر شده را بر انسولین خون دارا است. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت گزارش داده‏اند كه مصرف یك قاشق چایخوری دارچین روزانه تأثیر بسیار مثبتی بر قند خونشان داشته است.

▪ همچنین برخی تحقیقات نشان دهنده تأثیر مثبت دارچین در كاهش فشار خون بوده ‏است.

● عصاره آویشن

▪ عصاره آویشن شیرازی بر روی سه گونه باكتری‌های سالمونلاتیفی، شیگلا دیسانتری A و اشرشیاكلی پاتوژن كه در ایجاد گاستروآنتریت عفونی دخیل‌اند، اثر ضد میكروبی دارد.

▪ اثر ضد میكروبی گیاه آویشن به طور مشخص مربوط به تیمول و كاراكرول موجود در عصاره آن می‌باشد و هر چه درصد این مواد بیشتر باشد تاثیر ضد میكروبی آن افزایش می‌یابد.

▪ آویشن از سیپروفلوكساسین كمتر ولی بیشتر یا قابل قیاس با كوتریموكسازول و به مراتب بیشتر از آمپی سیلین می‌باشد. همچنین توصیه شده است با توجه به خطر بیماری گاستروآنتریت به ویژه برای كودكان مقاومت میكروبی علیه آنتی‌بیوتیك‌های ضاعی، عوارض جانبی آنتی بیوتیك‌های صناعی و تاثیر قابل توجه آویشن بر روی سه گونه باكتری مورد نظر، بررسی بیشتر شناخت گیاه مورد نظر جهت جداسازی ماده موثر جهت تولید پروبیولوتیك جدید استفاده شود.

در این بررسی سه گونه باكتری مورد نظر از باكتری‌های استاندارد فریز شده آزمایشگاه بخش میكروب‌شناسی دانشكده پیراپزشكی - پرستاری مامایی شهید صدوقی یزد تهیه شده و پس از تهیه سوسپانسیون باكتریایی نیم مك فارلند بر روی محیط مولوهینتون آگار كشت داده و بر روی هر محیط چاهكی به قطر ‌٤ میلی متر ایجاد كرده و دو قطره از عصاره آویشن دو درصد داخل چاهك ریخته و دیسك‌های آنتی بیوتیكی (آمپی سیلین، كوتریموكسازول و سیپروفلوكساسین) را روی هر محیط به طور جداگانه قرار داده است. پس از گذشت زمان لازم در صورت حساس بودن باكتری به قطره آویشن و آنتی بیوتیك‌های انتخابی، قطر هاله ایجاد شده توسط خط كش اندازه گیری و ثبت شده است.این آزمایش شش مرتبه تكرار شد و قطر هاله حاصله از آویشن و آنتی بیوتیك‌های انتخابی بر روی محیط كشت سه باكتری مورد نظر مقایسه شد و داده‌ها توسط روش آماری SPSS و Pairidt - test مورد ارزیابی قرارگرفت.

طبق نتایج، سالمونلاتیفی عامل تب تیفوئید در مقابل قطره آویشن شیرازی با میانگین قطر هاله ‌٥/٠ ± ‌٥/٣٣ میلی متر حساس (s) و اشرشیا كلی پاتوژن با میانگین قطر هاله ‌٥/٠ ± ‌٦٧/٢٤ میلی متر حد واسط و شیگلادیسانتری A در مقابل آویشن شیرازی با میانگین قطر هاله ‌٥/٠ ± ‌٥/٢٧ میلی متر حد واسط است.

قطر هاله ناشی از سیپروفلوكساسین در تمامی مشخصاً بیشتر از آویشن و دو آنتی بیوتیك انتخابی دیگر می‌باشد و قطر هاله ناشی از قطر آویشن در تمامی نمونه‌ها بیشتر یا قابل مقایسه با آنتی بیوتیك كوتریموكسازول می باشد. به علت مقاومت ایجاد شده نسبت به آمپی‌سیلین در تمامی نمونه‌ها هاله موثر آویشن به مراتب بیشتر از‌ آمپی‌سیلین است.

● بادام زمینی

▪ بر خلاف اسمش، بادام زمینی یك دانه روغنی مثل بادام یا گردو نیست، بلكه جزو گروه حبوبات مثل عدس و لوبیا قرمز است. رزوراترول ( )resveratrolماده مفیدی برای سلامت قلب كه در انگور وجود دارد، در پوست قرمز بادام زمینی نیز یافت می‏شود.چون هر ۳۰گرم بادام زمینی حاوی ۱۴گرم چربی است، آن را می‏توان جزو گروه چربی در رژیم غذایی قرار داد. یك وعده بادام زمینی حدود % ۲۰از نیاز روزانه ویتامین Eرا تأمین می‏كند. بادام زمینی همچنین منبع خوبی از فولات است. یك تحقیق انجام شده بر ۳۰/۰۰۰خانم نشان داده است كه خانمهایی كه بادام زمینی و دیگر دانه‏های روغنی را چهار بار در هفته مصرف می‏كردند، نصف ریسك ابتلا به سكته قلبی را نسبت به خانمهایی كه بادام زمینی و دیگر دانه‏های روغنی را مصرف نمی‏كردند داشتند.

● فیبر

▪ اگر چه یك مطالعه ادعا می كند فیبر از سرطان روده پیش گیری نمی كند اما اثرات مفیدفیبرها بسیار بیش از این هستند.

دانشگاه هاروارد بر سر فیبر موجود در میوه و سبزی به راه انداخته‌اند. تا پیش از این (و احتمالا حتی بعد از این) دانشمندان گمان می‌كردند كه فیبرها از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می‌كنند؛ بیماری‌هایی مثل سرطان روده، دیابت و بیماری‌های قلبی. اما نتایج تحقیقات اخیر دانشمندان این دانشگاه اثرات فیبر در پیشگیری از سرطان روده را زیر سوال برده است.

بر اساس نتایج تحقیقات دانشمندان دانشگاه هاروارد، مداركی دال بر اثر مطلوب فیبر در پیشگیری از سرطان روده وجود ندارد. این دانشمندان با بررسی اطلاعات ۳۱ تحقیق انجام شده بر روی مجموع حدود ۵۲۷ هزار نفر، ابتدا دریافتند كه خوردن فیبر، احتمال سرطان روده را ۶۱ درصد كاهش می‌دهد، ‌ولی وقتی به عواملی مثل سایر مواد غذایی مورد مصرف افراد دقت كردند متوجه شدند كه فیبر در كاهش خطر ابتلا به سرطان روده احتمالا‌ دخالتی ندارد و شاید خوردن سایر غذا ها در كنار مواد غذایی فیبردار باعث كمتر شدن خطر ابتلا به سرطان روده شود.

نتایج این بررسی همچنین نشان می دهد كه منبع اصلی فیبر مردم آمریكا، میوه و سبزیجات بوده و منبع اصلی فیبر مردم اروپا غلات و حبوبات است.

با وجودی كه نتایج این تحقیق اثرات فیبر را بر سرطان روده نفی می‌كند ولی كماكان آن‌را برای بدن مفید می داند.

▪ دكتر پارك از دانشگاه هاروارد در این باره می‌گوید:

<اگر چه فیبر خوراكی بر سرطان روده اثر ندارد ولی وجود آن به عنوان قسمتی از رژیم غذایی روزانه لازم است چرا كه خطرات بیماری های مزمنی مثل دیابت و بیماری های قلبی‌را‌كم می كند.>

در حالی كه دانشمندن دانشگاه هاروارد چنین ادعایی دارند، دانشمندان بسیاری در سایر نقاط جهان هنوز فیبر را در كاهش احتمال ابتلا به سرطان روده دخیل دانسته وبه نتایج این تحقیق شك دارند.

نوشته شده توسط سیدوحیدالله

---