ظروف آبخوری، سقاخانه ها

مراسم و شعائر مربوط به آب که جوهر حیات است، متعدد می‌باشد و در این میان به ویژه باید (سقاخانه) را در نظر داشت. سقا خانه محلی است که به یاد امام حسین(ع) و خانواده تشنه لبش که درصحرای …

مراسم و شعائر مربوط به آب که جوهر حیات است، متعدد می‌باشد و در این میان به ویژه باید (سقاخانه) را در نظر داشت. سقا خانه محلی است که به یاد امام حسین(ع) و خانواده تشنه لبش که درصحرای کربلا آب را از آنها مضایقه کردند، در مسیر بازار یا مسجد و یا در طول خیابان وقف می‌شود تا آب در دسترس مردم قرار گیرد.

سقاخانه‌ها غالباً به طور زیبایی از فلز یا سنگ ساخته شده‌اند و دارای شکلی مدورند و گنبدها و مناره‌هایی دارند که نمادی از قبر امام حسین(ع) درکربلا می‌باشند. دستی که در بالای مخزن آب وجود دارد اشاره به حضرت عباس دارد که دستهایش را هنگام تلاش برای رسیدن به شریعه فرات و آوردن آب برای امام حسین(ع) و خانواده اش قطع کردند. این دست نیز به پنج انگشتی که نماد(پنج تن) یا پنج قدیس مسلمانان شیعه هستند مربوط می‌شود که آنها عبارت‌اند از پیغمبر اسلام، فاطمه، حضرت علی و دو فرزندش حسن و حسین(ع).

یکی از چیزهایی که تکایا بدان مجهز می‌شد، (سقا خانه) بود که به یاد تشنگی شهیدان کربلا از آن آب می‌نوشیدند و اگر بانی به هزینه خود آن را می‌ساخت سفارش می‌کرد که در کنار مقبره اش به بنا اضافه کنند.

نمونه ابتدائی سقاخانه تکیه، منبع آبی بود از آن گونه که در استر آباد وجود داشت، که به گزارش ماسه(۱۷۹۸) م، شیعیان بر آن نوشته بودند: بنوش آب و شمر بدبخت و یزید نجس را لعنت کن،۱۰۱۰(۱۶۰۱)م.